W dniu 8 lutego 2023 r. odbył się I Kongres Nowoczesnych Technologii Nawożenia. Organizatorem Kongresu była firma Agrosimex. W ramach tego wydarzenia poruszono kwestie związane z wybranymi aspektami prawnymi, dotyczącymi działań i regulacji na rzecz ograniczania strat składników pokarmowych, zrównoważonym nawożeniem i stosowaniem preparatów mikrobiologicznych w produkcji roślinnej. Punktem programu była również debata Szanse i zagrożenia dla rolnictwa w świetle nadchodzącego Europejskiego Zielonego Ładu.
– Celem firmy Agrosimex jest wprowadzanie innowacyjnych rozwiązań, a zadaniem Kongresu ma być umożliwienie jego uczestnikom poznanie nowoczesnych technologii w produkcji roślinnej – mówił podczas powitania Piotr Barański, członek Zarządu Agrosimex.
Działania na rzecz ograniczenia strat składników pokarmowych
W pierwszym wystąpieniu „Dlaczego należy szukać nowych rozwiązań nawozowych? Aspekty prawne i dostępne technologie” dr hab. Witold Szczepaniak, prof. UP w Poznaniu przybliżył uczestnikom wyzwania dla rolnictwa jakie niesie za sobą Europejski Zielony Ład. Dokonał przeglądu wybranych aspektów prawnych dotyczących działań na rzecz ograniczania strat składników pokarmowych z gleby oraz zasygnalizował konsekwencje ewentualnego ograniczenia stosowania nawozów w produkcji roślinnej w Polsce. Uczestnicy Kongresu uzyskali między innymi odpowiedź na pytanie: Czy wczesnowiosenna aplikacja nawozów może prowadzić do zwiększonych strat azotu? Mogli również dowiedzieć się od czego zależy efektywność nawożenia azotem i jak kształtuje się dynamika pobierania tego makroskładnika przez ozime formy rzepaku i pszenicy.
Na podstawie przeprowadzonych badań dr hab. Witold Szczepaniak, prof. UP w Poznaniu omówił biologiczne metody poprawy żyzności gleb w efekcie stosowania produktu Rhizosum N. W podsumowaniu Prelegent zachęcił do uprawy odmian, które charakteryzują się wysokim potencjałem plonotwórczym oraz wysoką jakością technologiczną, odpornością lub tolerancją na patogeny, efektywnym gospodarowaniem wodą i azotem oraz innymi składnikami pokarmowymi, jak również dużą elastycznością w dostosowywaniu się do zmiennych warunków pogodowych. Wykazał, że szansą dla polskiego rolnictwa jest stosowanie racjonalnego nawożenia, a mianowicie w oparciu o żyzność gleby oraz potrzeby pokarmowe roślin czy też warunki pogodowe, jak również stosowanie biologicznych metod poprawy żyzności gleby.
Biopreparaty czy warto po nie sięgać?
W kolejnym wykładzie “Rola mikroorganizmów w promowaniu rozwoju roślin” dr hab. Justyna Starzyk, prof. UP w Poznaniu kontynuowała zagadnienia związane z korzystnym wpływem preparatów biologicznych na parametry glebowe oraz na wzrost i rozwój roślin. Wskazała między innymi na ich wpływ na zwiększenie produkcji upraw, poprawę żyzności gleby, sprzyjanie różnorodności i interakcji z innymi pożytecznymi mikroorganizmami, utrzymanie trwałości ekosystemu gleby oraz hamowanie rozwoju i działania zakaźnego potencjalnych patogenów. Prelegentka wskazała na rolę bakterii PGPR (Plant Growth Promoting Microorganisms) w biokontroli, produkcji sideroforów czy produkcji hormonów.
Dr hab. Starzyk omówiła biopreparaty, wskazując że zasada ich działania opiera się na wykorzystaniu substancji organicznych jako źródła węgla i energii przez mikroorganizmy obecne w tych produktach, a wzrost i rozwój drobnoustrojów możliwy jest przy jednoczesnej stopniowej biodegradacji substancji do nieszkodliwych produktów końcowych. Zapoznała uczestników Kongresu z podziałem biopreparatów na bionawozy, biostymulatory, biopestycydy i preparaty mikrobiologiczne. Prelegentka wskazała, że bionawozy stanowią jeden z najlepszych sposobów na wzrost lub utrzymanie obecnego tempa produkcji żywności, przy jednoczesnym zapewnieniu stabilności środowiska. Zasygnalizowała również główne zalety i wady biopreparatów.
Szanse i zagrożenia dla rolnictwa w świetle nadchodzącego Europejskiego Zielonego Ładu – debata
Kolejnym punktem Kongresu była debata, w której wzięli udział: jako prowadzący debatę Adam Paradowski (Plantpress) oraz Iwona Janda Malina (Agrosimex), dr Mirosław Korzeniowski (Agroekoton), dr Jerzy Próchnicki (niezależny doradca rolniczy), dr hab. Witold Szczepaniak, prof. UP w Poznaniu oraz Tomasz Kosmowski (agronom zarządzający gospodarstwem w woj. Dolnośląskim). Dr Korzeniowski przybliżył działalność Stowarzyszenia Agroekoton wskazując jak realizowane przez Stowarzyszenie projekty wspierają producentów rolnych w lepszym zrozumieniu wymagań jakie stawiane są przed całą branżą rolniczą w aspekcie Europejskiego Zielonego Ładu. Zasygnalizował również potrzebę sięgania po alternatywne źródła azotu dla roślin, w tym między innymi wykorzystanie w produkcji roślinnej bakterii wiążących azot atmosferyczny.
Z kolei dr Próchnicki przybliżył uczestnikom założenia rolnictwa regeneratywnego, między innymi porównując rozwój tego rolnictwa w Polsce na tle innych krajów europejskich. W dalszej części debaty dr hab. Szczepaniak przedstawił największe wyzwania w aspekcie efektywnego nawożenia roślin oraz udzielił odpowiedzi na pytanie czy w kontekście założeń Europejskiego Zielonego Ładu może polskiemu rolnictwu grozić spadek produkcji roślinnej czy konkurencyjności? Prelegent odniósł się również do największych szans jakie obecnie stoją przed polskim rolnictwem.
Podczas debaty uczestnicy Kongresu mogli również wysłuchać cennych uwag agronoma Tomasza Kosmowskiego dotyczących największych wyzwań z jakimi się spotkał podczas wprowadzania rolnictwa precyzyjnego. Tomasz Kosmowski odniósł się również do oceny świadomości producentów rolnych na temat wyzwań i szans jakie niesie za sobą Europejski Zielony Ład czy też Wspólna Polityka Rolna. Natomiast Iwona Janda Malina reprezentująca Agrosimex podkreśliła, że firma realizuje wiele projektów wspierających producentów rolnych. Podkreśliła, że od dłuższego czasu firma Agrosimex wprowadza rozwiązania mające na celu dbanie o zasoby glebowe. Z jednej strony dotyczy to technologii nawożenia, które oparte są na budowaniu potencjału gleby, między innymi takie jak stosowanie kwasów humusowych, a z drugiej wdrażania rozwiązań związanych ze stabilizacją azotu glebowego, jak również stosowaniem inhibitora ureazy czy też tiosiarczanu wapnia. Iwona Janda Malina podkreśliła, że podstawą prawidłowej technologii nawożenia są analizy glebowe dotyczące odczynu gleby i jej zasobności w przyswajalne formy składników pokarmowych. Na zakończenie wskazała, że forma Agrosimex pełni rolę pośrednika pomiędzy światem nauki a praktyką rolniczą.
Azotobacter salinestris CECT 9690
W kolejnym wystąpieniu Kongresu Emilio Marín, dyrektor zarządzający Ceres Biotics, odpowiedział na pytanie stanowiące tytuł referatu “Dlaczego Azotobacter salinestris CECT 9690 stała się główną bakterią wiążącą azot?” Omówił znaczenie bakterii Azotobacter, wykazując że Azotobacter salinestris CECT 9690 stanowi unikalny szczep różniący się od innych bakterii, nawet od innych Azotobacter salinestris, wykazując wysokie działanie plonotwórcze. Wszechstronność tego szczepu wynika między innymi z możliwości kolonizacji zarówno na poziomie korzenia, jak i liścia oraz szerokiego zakresu temperatur namnażania i tym samym wiązania azotu (4 – 45ºC) oraz szerokiego zakresu pH w trakcie namnażania (5 – 10). Prelegent podkreślił, że nawet w przypadku spadku temperatury do 2ºC obserwuje się efektywne wiązanie azotu. Obecny w Rhizosum N plus szczep Azotobacter salinestris CECT 9690 realizuje działanie plonotwórcze na trzech poziomach, a mianowicie kolonizuje powierzchnię liścia i jego tkanki wewnętrzne oraz powierzchnię korzenia i jego tkanki wewnętrzne, a także działa w ryzosferze kolonizując obszar wokół systemu korzeniowego roślin. Stwierdził, że szczep Azotobacter salinestris CECT 9690 wykazuje zdolność do tworzenia cyst, co skutkuje szeregiem zalet jego działania. Między innymi wykazuje większą odporność na niekorzystne warunki środowiskowe, takie jak niskie czy wysokie temperatury, niedobór czy nadmiar wody oraz zasolenie. Dodatkowo ma dobrą kompatybilność z najczęściej wykorzystywanymi agrochemikaliami i nawozami, z wyłączeniem fungicydów miedziowych.
Emilio Marín podkreślił, że Azotobacter salinestris CECT 9690 poza biologicznym wiązaniem azotu wykazuje szerokie spektrum działania, między innymi wpływa na mobilizację fosforu i mobilizację żelaza przez siderofory, zwiększa dostępność potasu, oddziałuje na produkcję fitohormonów oraz wpływa na solubilizację krzemu. W dalszej części referatu prelegent zaprezentował sposób biologicznego wiązania azotu przez Azotobacter salinestris CECT 9690 oraz porównał Rhizosum N plus z innymi preparatami o podobnym działaniu dostępnymi na rynku.
Praktyczne zastosowanie innowacyjnych metod nawożenia w rolnictwie
W kolejnym wystąpieniu dr Paweł Krawiec (Horti Team) przedstawił innowacyjne metody nawożenia w sadownictwie, które w obecnym czasie są niezbędne w związku z występowaniem niesprzyjających i często nieprzewidywalnych zjawisk atmosferycznych (wysokie temperatury w okresie wegetacji, niskie sumy opadów, gradobicia). Prelegent wskazał na korzystny wpływ kwasów humusowych na parametry fizykochemiczne gleb, retencję wody, właściwości sorpcyjne gleby, pobieranie składników pokarmowych przez rośliny czy też odporność roślin na choroby. Na podstawie badań własnych wykazał wpływ kwasów humusowych na poprawę rozwoju systemu korzeniowego truskawki, na zwiększenie plonowania maliny oraz na wspomaganie ochrony roślin podczas występowania niekorzystnych czynników klimatycznych. Dr Paweł Krawiec stwierdził, że zastosowanie Rhizosum N plus umożliwia znaczne ograniczenie nawożenia azotowego, co wykazał między innymi w badaniach malin.
Rola Agrosimexu w kształtowaniu postaw producentów rolnych
Na zakończenie Kongresu Krzysztof Zachaj – Dyrektor Działu Nawozów Agrosimex – w wystąpieniu Dostępne i sprawdzone pionierskie technologie w rolnictwie przedstawił sposób na zwiększenie skuteczności nawożenia azotem oraz na nie nawozowe źródło tego makroskładnika, jak również zaprezentował możliwości wzmocnienia roślin już na ich starcie. Z palety produktów omówił skład i działanie nawozu organicznego z alg morskich Algasoil, wskazując że jego aplikacja stanowi nie tylko nawożenie roślin, ale również budowanie potencjału gleby, który będzie procentował w kolejnych latach. Przedstawił również działanie nawozu Rhosahumus, podkreślając że produkt ten może być stosowany w rolnictwie ekologicznym.
W dalszej części wystąpienia prelegent zachęcił uczestników do aplikacji tiosiarczanu wapnia, jako stabilizatora azotu i inhibitora ureazy, łącznie z RSM czy mocznikiem, co w znacznym stopniu ogranicza gazowe straty azotu w formie amoniaku oraz optymalizuje proces nitryfikacji, co zmniejsza wymycie azotu w głąb profilu glebowego. Krzysztof Zachaj na podstawie badań polowych wykazał korzystne działanie Rhizosum N plus, wykazując że preparat pozwala znacząco obniżyć koszty nawożenia, zwiększając jednocześnie jego efektywność, zapewniając azot nie tylko dla danej uprawy, ale również dla rośliny następczej. Na zakończenie Prelegent przedstawił efekty działania preparatów biostymulujących Startus Activ i Maral. Podkreślił, że oferowane przez Agrosimex nawozy i stymulatory skutecznie obniżają koszty nawożenia, podnoszą plony i poprawiają ich parametry jakościowe nawet w ekstremalnych warunkach klimatycznych.
