Zanieczyszczone drogi, czy to gminnej, powiatowej, wojewódzkiej lub krajowej, przez rolników wyjeżdżających ze swoich pól to niestety dość powszechna kwestia. Niestety często rolnicy nie zdają sobie sprawy z konsekwencji jakie można ponieść za tego typu zaniedbanie, więc dziś przyjrzymy się dokładniej kwestii odpowiedzialności za takie zachowanie. Szczególną uwagę poświęcimy odszkodowaniu za wypadek na skutek zanieczyszczenia drogi.
Na wstępie trzeba wyjaśnić, czym jest droga publiczna. Zgodnie z obowiązującym prawem drogą publiczną jest droga, z której może korzystać każdy, zgodnie z jej przeznaczeniem, z ograniczeniami i wyjątkami określonymi w przepisach.
Do dróg publicznych należą:
1) drogi krajowe;
2) drogi wojewódzkie;
3) drogi powiatowe;
4) drogi gminne.
Należy mieć na uwadze, że rolnicy wjeżdżając z pola na drogę publiczną mają obowiązek zadbać o to, aby nie doprowadzić do zanieczyszczenia drogi. Powinni zatem oczyścić koła pojazdu. W przeciwnym razie narażają się na mandat.
Artykuł 91 Kodeksu wykroczeń, który stanowi, że kto zanieczyszcza drogę publiczną (…) w okolicznościach, w których może to spowodować niebezpieczeństwo lub stanowić utrudnienie w ruchu drogowym, podlega karze grzywny do 1500 złotych albo karze nagany.
Warto zauważyć, że zakaz zanieczyszczania drogi publicznej dotyczy nie tylko rolników, ale w rzeczywistości każdego. Zatem również kierowcy pojazdów osobowych powinni zadbać, o to, by nie zanieczyszczać dróg publicznych.
Trzeba również rozważyć, co stanie się w przypadku, gdy na skutek zanieczyszczonej drogi dojdzie do wypadku lub kolizji drogowej. Czy można pociągnąć do odpowiedzialności rolnika, który zanieczyścił drogę?
Generalnie tak. Należy jednak mieć na uwadze, następujące kwestie:
- Ustalenie winy
Poszkodowany będzie musiał wykazać winę rolnika. Będzie zatem musiał udowodnić, że to dana osoba zanieczyściła drogę. W praktyce może to nie być takie łatwe. Oczywiście istnieje szansa, że rolnik zostanie złapany na gorącym uczynku. Najczęściej jednak zdarza się, że nie jesteśmy w stanie ustalić sprawcy, gdyż zanieczyszczenia dokonano jakiś czas wcześniej.
- Związek przyczynowo – skutkowy
W drugiej kolejności poszkodowany będzie musiał udowodnić, że do wypadku doszło z powodu zanieczyszczenia drogi, a nie np. przekroczenia prędkości. Jeżeli sprawa trafi do sądu to takie ustalenia najczęściej będą dokonywane na podstawie opinii biegłych. Wiąże się to z kosztami – koniecznością uiszczenia zaliczki na biegłego, a w przypadku przegrania sprawy pokrycia kosztów opinii. Ma to również wpływ na wydłużenie czasu postępowania. Biegły będzie musiał zapoznać się z aktami sprawy, może również uznać, że konieczne jest przeprowadzenie oględzin na miejscu. Warto po zdarzeniu sporządzić dokumentację fotograficzną, która może ułatwić zadanie biegłemu.
- Kwestia przyczynienia się
Przy ustalaniu odpowiedzialności za szkodę istotne znaczenie ma również możliwość przyczynienia się do jej powstania przez poszkodowanego. Jeżeli kierowca będzie jechał z nadmierną prędkością, sąd może uznać, że w pewnym zakresie przyczynił się do kolizji.
Nie można również zapominać, że przepisy ruchu drogowego zobowiązują kierowców do zachowania ostrożności, a niekiedy nawet szczególnej ostrożności. W takim wypadku kierowca ma obowiązek dostosować swoje zachowanie podczas kierowania pojazdem do warunków i sytuacji zmieniających się na drodze. A zatem kierowcy widząc zanieczyszczoną powierzchnię drogi z oddali powinni dostosować prędkość i sposób jazdy do warunków na drodze. Zaniechanie tego obowiązku również może zostać uznane za przyczynienie się do powstania szkody.
Podsumowując, osoba zanieczyszczająca drogę publiczną, co stwarza zagrożenie w ruchu drogowym, musi liczyć się z odpowiedzialnością. Nie można wykluczyć, że odpowiedzialność ta nie będzie ograniczać się do mandatu. W przypadku poważnego wypadku, uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, odpowiedzialność ta może być bardzo wysoka. Jeżeli nie dojdzie do porozumienia się między sprawcą a poszkodowanym, konieczne może okazać się zwrócenie o rozstrzygnięcie sprawy przez sąd.
Monika Kołodziejczyk, adwokat, Kancelaria Prawna Krzeszewski & Partnerzy
