Okrągłostołowe porozumienie upada. “Jeśli nie ocalimy naszych gospodarstw, ocalimy przynajmniej nasz honor”

Będziemy protestować. Jeśli nie ocalimy naszych gospodarstw, ocalimy przynajmniej nasz honor. I nie będziemy się zaliczali do tych, co, niestety, zdradzili wieś – mówi Wiesław Gryn ze Stowarzyszenia Oszukana Wieś. 

Ledwie kilka dni minęło od podpisania porozumienia przy “okrągłym stole”, a Oszukana Wieś znów protestuje – dlaczego? 

Wiesław Gryn: Niestety, obietnice czy też przyrzeczenia pana ministra Kowalczyka jak zwykle były tylko obietnicami. Ograniczenie niekontrolowanego wwozu zbóż z Ukrainy miało być wprowadzone następnego dnia, a tymczasem sprowadza się nawet więcej niż wcześniej. Kontroli nie ma – trochę kontroluje się pszenicę paszową, ale konsumpcyjna wjeżdża nie kontrolowana. W Chełmie w sobotę rozładowywana była pszenica “bezimienna”, bo nic się przy niej nie pisze – a jak się nie pisze nic, to się nie bada nic. Kolejarze, celnicy śmieją się nam w nos. 

Minister rolnictwa do 1 stycznia podawał dane na temat importu z września 2022 r., dziś podaje dane dotyczące okresu do 1 stycznia – a miesięcznie wchodzi tylko przez Lubelszczyznę 300 tys. ton. Dziennie przez Hrubieszów wchodzi średnio 200 wagonów, tj. 12 tys. ton.  

Od grudnia apelujemy – zatrzymajcie ten proceder, bo przyjdą żniwa i nie będziemy mieli gdzie sprzedać naszego zboża. Przez 4 miesiące ani jeden postulat nie został spełniony, tylko się gada, gada i gada… Granica powinna być zamknięta do czasu wywiezienia z Polski tych 4 mln. ton, dopiero potem możemy znów “pomagać Ukrainie”. Bo żaden gospodarz z tego, który jedzie do kogoś robić, a swoje zostawia. 

Skąd macie tak szczegółowe dane dotyczące importu? 

Mieszkamy w rejonie przygranicznym – tu w każdej rodzinie jest celnik, pogranicznik, kolejarz, pracownik rozładunku na kolei. Z naszych domów widzimy ruch pociągów – minister chyba powinien kazać nam zamalować okna od strony LHS, jeśli chce, żebyśmy nic nie wiedzieli.  

Podobno teraz zboże ukraińskie dociera do Polski przez Słowację – czy to próba ominięcia zapisanych w porozumieniu kontroli? 

Tak – rolnicy z Podkarpacia mówią, że ze Słowacji jedzie ciężarówka za ciężarówką. One jadą do portów, tylko że wypierają z tych portów zboże, które przyjeżdża do nas bezpośrednio z Ukrainy.  

A to zboże jadące ze Słowacji prawdopodobnie też nie jest kontrolowane. Po to się spotykał minister Kowalczyk z ministrami rolnictwa Słowacji, Węgier, Rumunii, Bułgarii, żeby ukrócić to; Węgrzy ukrócili prawie całkiem, Rumuni znacznie ograniczyli, minister rolnictwa Bułgarii na blokadę granicy jechał na pierwszym ciągniku – a nasz minister gra w innej drużynie niż biało-czerwona. 

Będziecie blokować granicę? 

Nie będziemy blokować granicy, bo w obliczu nadciągającej konieczności prac polowych nie mamy na to czasu, a nie jesteśmy też ani prokuraturą, ani celnikami, żeby stać na granicy. Chcemy tylko pokazać, że pan minister po raz kolejny nas oszukał, będziemy prowadzili takie działania jak w Jasionce, Kielcach czy na innych protestach.  

Będziecie w tym współpracować z innymi organizacjami rolniczymi? 

My nie dzielimy rolników pod kątem przynależności do organizacji, na naszych protestach są wszyscy – wszyscy zdroworozsądkowi rolnicy, którzy zauważają, co się dzieje, i co się może stać w żniwa, gdy problem będzie dwa razy większy. Tylko Solidarność jest podzielona – bo zachodniopomorska protestuje, a lubelska nie.  

Czy Henryk Kowalczyk powinien wciąż być ministrem rolnictwa? 

To nie zależy od ministra Kowalczyka, tylko od całego rządu. Że Kowalczyk nie rządzi, wiemy od dawna – Kowalczyk tak tańczy, jak mu orkiestra gra. A nas nie interesuje, kto personalnie odpowiada za tę sytuację, tylko jakie są efekty działań rządu. Biblia mówi – po owocach ich poznacie. Owoców nie widzimy żadnych, idziemy jak Titanic na zderzenie z górą lodową za 4 miesiące. Mówiliśmy to 4 miesiące temu, już wtedy można było załatwić sprawę – nie zrobiono nic. 

Cła wprowadzić ponownie może tylko Komisja Europejska – nie obwiniacie Brukseli? 

Proszę pana, “Bruksela” to tylko wymówka, chwyt marketingowy, jak zupka chińska z Radomia. To, co się dzieje u nas, dzieje się tu i teraz – my nie jesteśmy w Brukseli, jesteśmy tu.  

A kogo my tam mamy? Komisarza ds. rolnictwa. I co? W czasie wojny nie robi się “zielonej rewolucji”, ekoschematów, nie wyłącza się 4% z uprawy – można było jeszcze rok-dwa zrobić wszystko na starych zasadach.  

15 tysięcy ton mięsa drobiowego wchodzi to Polski; wszystkie polskie gorzelnie stoją, bo nie mogą sprzedać spirytusu, bo spirytus jedzie z Ukrainy i państw azjatyckich; milion ton rzepaku wjechało do Polski – polski podatnik dopłaca do akcyzy do biopaliw a biopaliwa są z nie wiadomo czego! Gdzie my jesteśmy?! Mamy Państwo, czy tekturę?! 

Mamy nabrzeże – pytam, czyje ono jest? Polskie czy międzynarodowe? Powydzierżawione piorun wie komu, bez żadnych warunków, że najpierw obsługuje polskie produkty, a później inne. A za czyje pieniądze to nabrzeże zostało wybudowane – polskie, czy międzynarodowe? 

Byłem w Anglii – tam w jednym z hrabstw prywatny inwestor chciał uruchomić tłocznię rzepaku. Dostał ulgę w podatkach, ale pod warunkiem, że 70% rzepaku będzie pochodzić od lokalnych producentów. A pan Kowalczyk mówi, że nic nie może zrobić, bo wszystko jest prywatne! W Anglii wszystko jest jeszcze bardziej prywatne, a fiskus jednak wpływa na działalność gospodarczą! Polityka to fiskus, można zachęcać ulgami, karać wysokimi podatkami – tak jest na całym świecie, a u nas co? Bruksela. Ta wymówka jest tak płytka i tak głupia, że naprawdę mogliby wymyśleć coś bardziej finezyjnego. 

Panie Wiesławie, macie jakąś nadzieję na sukces? 

Nadzieja umiera ostatnia. Jeśli nie obronimy ekonomii, to obronimy przynajmniej honor. I nie będziemy się zaliczali do tych, co, niestety, zdradzili wieś. My się w politykę nie bawimy, ale na tych protestach są młodzi rolnicy, którzy dziś nie mają żadnych perspektyw – a PIS w każdych wyborach szedł z hasłem “Gospodarstwa rodzinne są trwałym elementem krajobrazu wsi”. A dzisiaj co? A dziś się nam mówi, że przemysłowe gospodarstwa ukraińskie są super, a my, w naszych rodzinnych gospodarstwach jesteśmy nieudacznikami. Pan premier mówi, że chciałby pomóc, ale jesteśmy na rynku globalnym, ceny spadają i nic nie można zrobić. A jak wygląda prawda? Dziś na Matif pszenica jest po 1250 zł/tonę, a ja mam tutaj 800 zł/tonę – 40% różnicy.  

Myśleliśmy, że po 4 miesiącach, po jajkach i po Kielcach resort rolnictwa zrozumiał, jaki jest problem, ale już po 5 dniach od “okrągłego stołu” widzimy, że po raz kolejny zostaliśmy po prostu zbyci.