Nierównomierne rozmieszczenie nawozu na polu, jak również wysiewanie nawozu poza granice pola powoduje nie tylko marnotrawienie drogiego nawozu, ale stanowi zagrożenie dla środowiska naturalnego. Podstawą w czasie nawożenia jestrównomierny rozkład poprzeczny granul na polu i wysiew odpowiedniej dawki. Podpowiadamy, jak zadbać o to, aby nawóz został rozsiany z maksymalną precyzją.
Aby uzyskać równomierność rozsiewu przy różnych szerokościach roboczych, rozsiewacze tarczowe wyposażane są w wymienny komplet łopatek lub wymienne tarcze wysiewające.
Regulację szerokości roboczej należy rozpocząć od zamontowania odpowiednich tarcz wysiewających a w przypadku niewymiennych tarcz montuje się na nich łopatki o odpowiedniej długości zgodnie z instrukcja obsługi. Następnie zgodnie z tabelą wysiewu zawartą w instrukcji obsługi należy ustawić żądaną szerokość roboczą. Uzyskuje się to przez zmianę kąta ustawienia łopatek na tarczy lub miejsca podawania nawozu na tarczę albo zmieniając wysokość zawieszenia maszyny na ciągniku i kąta jej pochylenia – w zależności od konstrukcji rozsiewacza.
Przygotowanie rozsiewacza tarczowego do pracy obejmuje regulację szerokości roboczej i dawki wysiewanego nawozu na hektar. Dawka nawozu na hektar zależy od prędkości roboczej, zachowania ustalonej szerokości roboczej i stopnia otwarcia szczeliny dozującej. Prędkość jazdy podczas pracy powinna być stała – należy utrzymywać stałe obroty silnika –a wówczas uzyska się dobrą równomierność podłużną. Dlatego kupno rozsiewacza nawet z najprostszym komputerem, który będzie utrzymywał dawkę niezależnie od prędkości, jest jak najbardziej zasadne. W maszynach tych w czasie pracy można zwiększyć lub zmniejszać przyciskiem dawkę nawozu.
Aby ustalić dawkę nawozu na hektar można skorzystać z tabel rozsiewu zamieszczonych w instrukcji obsługi. Biorąc pod uwagę rodzaj nawozu, szerokość roboczą, przewidywaną prędkość jazdy i założoną dawkę na hektar odczytamy numer pozycji dźwigni regulacji szczelin wysiewających, który tym parametrom odpowiada. Musimy pamiętać , że kupując nawóz , nawet od tego samego producenta, możemy niestety trafić na różną jego granulację. Dlatego po zakupieniu należy przeprowadzać próbę kręconą rozsiewacza danego nawozu, a nie korzystać z danych zawartych w tabeli.
Dostępne na polskim rynku rozsiewacze przystosowane są do wykonywania „próby kręconej“ zarówno na postoju jak i w czasie ruchu. Próbę wysiewu przeprowadza się przy obracającym się wałku przekaźnika mocy, podczas przejazdu po odmierzonym odcinku pola lub na postoju. Próba na odcinku pomiarowym jest dokładniejsza, ponieważ odwzorowuje realne warunki pracy. W tym celu zdejmuje się zwykle jedną tarczę a montuje się w to miejsce rynienkę zsypową. Przy drugiej tarczy zamyka się szczelinę dozującą, po czym uruchamia się zespoły robocze rozsiewacza i przez pewien czas zbiera się nawóz do podstawionego pojemnika. Na podstawie masy zebranego nawozu ustala się czy dawka nawozu na hektar jest zgodna z żądaną dawką, porównuje się czy masa zebranego nawozu jest zgodna z masą nawozu podanego w tabeli wysiewu dla konkretnej dawki. W przypadku niezgodności należy dokonać korekty ustawienia szczeliny dozującej i powtórzyć próbę Aby zapewnić jednakową ilość wysiewanego nawozu przez każdą z tarcz wysiewających, dźwignie regulacyjne dla każdej tarczy należy ustawić w jednakowym położeniu. Po zakończonej próbie kręconej bardzo ważne jest to, aby pamiętać o poprawnym zamontowaniu odkręconej tarczy. W instrukcji obsługi znajdziemy rysunek informujący jak powinno wyglądać położenie łopatek lewej tarczy w stosunku do łopatek prawej tarczy.
Inną formą kontroli ilości wysiewanego nawozu jest zakup maszyny wyposażonej w wagę wmontowaną w ramę, pod skrzynią rozsiewacza. Pomiar ubytku granulatu w stosunku do pokonanego odcinka, daje informację o rzeczywistej ilości nawozu jaką wysiewa na pole.
Producenci oferują już znacznie szybsze sposoby. Nowoczesne aplikacje na podstawie zdjęć elastycznych mat rozłożonych na polu wskazują korektę ustawień rozsiewacza.
Często użytkownicy zastanawiają się w którym momencie (miejscu) należy wyłączyć rozsiewacz przed wykonaniem nawrotu oraz kiedy rozpocząć wysiew nawozu po jego wykonaniu. Moment rozpoczęcia i kończenia wysiewu jest szczególnie istotny, gdy pracujemy rozsiewaczem o dużej szerokości roboczej, albowiem nawóz rozsiewany jest na dużą odległość nie tylko na boki, ale również do tyłu. Następuje wówczas nierównomierne rozmieszczenie nawozu na uwrociu i przerzucanie nawozu poza granicę pola co jest szczególnie niepożądane, jeśli pole graniczy z drogami lub ciekami wodnymi. Traci się cenny nawóz i powoduje się zanieczyszczenie środowiska naturalnego.
Po wykonaniu nawrotu rozsiewacz włącza się w odległości równej półtorej szerokości roboczej od skraju pola – przy szerokości roboczej rozsiewacza 18 m. szerokość ta wynosi 27 m. Natomiast rozsiewacz należy wyłączyć jeśli ciągnikiem dojedzie się do granicy (skraju) pola. Kończąc wysiew nawozu należy obsiać uwrocie pola używając w tym celu tarczy do siewu granicznego. Nawożenie graniczne odbywa się przy otwartej komorze jednej, druga komora nawozowa jest zamknięta Wysiewając nawóz przy skraju pola, przy rowach itp. miejscach, należy zastosować osłonę ograniczającą rozrzut nawozu .
Kolejną regulację do wykonania przed wyjazdem rozsiewacza na pole jest jego ustawienie w płaszczyźnie – poprzecznej. W tym celu można np. wziąć długą poziomnicę i za jej pomocą ustalić poziom na tarczach rozsiewających lub burcie rozsiewacza.
