Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi opracowało i skierowało do konsultacji społecznych projekt nowelizacji ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. Jak czytamy w uzasadnieniu projektu, nowe przepisy mają na celu powiązanie wysokości emerytury podstawowej z wysokością najniższej emerytury określonej w przepisach emerytalnych.
Emerytura podstawowa stanowi podstawę wymiaru świadczeń emerytalno-rentowych rolniczych, a jest znacząco niższa od najniższej emerytury “pracowniczej” – od 1 marca 2022 r. wynosi 1084,58 zł podczas gdy wysokość najniższej emerytury to 1338,44 zł.
Nowelizacja ma to zmienić: w dotychczas obowiązującej ustawie o ubezpieczeniu społecznym rolników emerytura podstawowa była rozumiana jako kwota 882,56 zł. miesięcznie, podlegająca waloryzacji zgodnie z przepisami. W proponowanej ustawie emeryturę podstawową rozumie się jako kwotę najniższej emerytury określonej w przepisach. Mamy więc tu wzrost o 253, 86 zł.
MRiRW zaznacza w uzasadnieniu, że “dodatkową przesłanką do nowelizacji przepisów jest planowany przez MRiPS oficjalny wskaźnik waloryzacji w roku 2023, który przewiduje 9,6 proc. wzrostu świadczeń emerytalnych, a w oficjalnych wypowiedziach prasowych członków kierownictwa tego resortu pojawia się nawet cyfra 13–14 proc. Obecny sposób waloryzacji rolniczych świadczeń emerytalno-rentowych nie gwarantowałby podwyżki świadczeń na żadnym z przewidywanych poziomów”.
Nowelizacja wprowadza też przepis, że do emerytury rolniczej przysługuje dodatek z tytułu opłacania składki w wysokości 1% emerytury podstawowej za każdy rok opłacania takiej składki.
W kolejnych punktach czytamy jednak, że wysokość tego dodatku będzie różna dla poszczególnych grup rolników i wynosić będzie odpowiednio:
1) 1,2% emerytury podstawowej – w przypadku gdy gospodarstwo rolne obejmuje obszar użytków rolnych powyżej 50 ha, ale do 100 ha przeliczeniowych; przy czym właściciel takiego gospodarstwa opłaca dodatkową składkę miesięczną w wys. 12% emerytury podstawowej;
2) 2,4% emerytury podstawowej – w przypadku, gdy gospodarstwo obejmuje obszar użytków rolnych powyżej 100 ha przeliczeniowych do 150 ha; w tym przypadku składka miesięczna rolnika jest wyższa o 24%
3) 3,6% emerytury podstawowej – w przypadku, gdy wielkość gospodarstwa wynosi od 150 do 300 ha przeliczeniowych; właściciel płaci składkę miesięczną wyższą o 36%
4) 4,8% emerytury podstawowej – gdy gospodarstwo rolne obejmuje powyżej 300 ha przeliczeniowych; właściciel opłaca składkę wyższą o 48% emerytury podstawowej.
Ministerstwo podkreśla, że zróżnicowanie wysokości dodatku jest odpowiedzią na postulaty zgłaszane przez rolników i organizacje rolnicze uważające za krzywdzący system, w którym osoby opłacające dodatkową składkę z tytułu prowadzenia działalności na obszarze powyżej 50 ha nie uzyskują z tego tytułu rekompensaty przy ustalaniu prawa do emerytury rolniczej – na podstawie tego przepisu będzie przysługiwał takim osobom dodatek na zasadach zbliżonych do zasad, na jakich jest ustalana wysokość części składkowej świadczeń emerytalno-rentowych rolniczych.
Projekt jest obecnie oceniany przez 26 organizacji branżowych – do konsultacji społecznych został rozesłany przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi 8 października b.r. W piśmie przewodnim wystosowanym przez Ministerstwo określono termin przesyłania uwag do projektu nowelizacji ustawy na 21 października 2022 r. Obecnie na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji projekt wciąż jest umieszczony w punkcie “konsultacje publiczne”.
