Ceny oleju napędowego na stacjach są najniższe od lat; za litr tego paliwa obecnie zapłacimy średnio 3,93-4,10 zł. Pikują również ceny benzyny i LPG (odpowiednio 3,83-4,03 za „95” i 1,73-1,79 zł). O ile jednak tąpnięcie cen ropy naftowej na światowych rynkach na początku marca mogło nastrajać pozytywnie, to dalszy bieg wydarzeń nie napawa już optymizmem…
Ceny oleju napędowego mają istotny wpływ na prowadzenie działalności rolniczej, dlatego też – nietrudno się dziwić – obniżki cen paliw rolnicy przyjęli z zadowoleniem. O ile jednak trend zniżkowy na początku marca tego kryzysu naftowego spowodowany był przede wszystkim wojną cenową związaną z kończącymi się porozumieniami dotyczącymi limitów wydobycia pomiędzy głównymi graczami na rynku, tak w tej chwili podstawowym czynnikiem cenotwórczym jest coraz mniejszy popyt na paliwa będący wynikiem spowolnienia gospodarek borykających się z ograniczeniami spowodowanymi pandemią koronawirusa, a to już mniej optymistyczna informacja dla wszystkich.
Skąd tak niskie ceny?
Jak już wspomnieliśmy, zasadnicze przyczyny obecnego kryzysu są dwie. Wszystko zaczęło się na początku marca, kiedy nie doszło do porozumienia państw zrzeszonych w OPEC (Organizacji Krajów Produkujących Ropę Naftową), a przede wszystkim jej głównego gracza, czyli Arabii Saudyjskiej z Rosją, które to porozumienie miało polegać na ograniczeniu wydobycia, a tym samym zmniejszeniu podaży surowca na rynku w związku ze zmniejszającym się popytem przede wszystkim w Chinach. Rosja na ograniczenie wydobycia się nie zgodziła, wobec czego Saudyjczycy zapowiedzieli jego zwiększenie po wygaśnięciu z początkiem kwietnia dotychczas obowiązujących umów. Na fiasko negocjacji błyskawicznie zareagował rynek; w tzw. czarny poniedziałek (04.03) ceny surowca na giełdach spadły o ok. 30 proc., a Arabia Saudyjska zgodnie z zapowiedziami znacznie zwiększyła z początkiem kwietnia wydobycie, zwiększając podaż surowca na rynku.
Ropa na minusie
Kolejny aspekt to radykalnie zmniejszające się zapotrzebowanie na surowiec; według raportu Międzynarodowej Agencji Energii, w kwietniu popyt na ropę naftową zmniejszył się o 29 mln baryłek dziennie, co oznacza, że był najniższy od 25 lat! Wszystkie te wydarzenia (zmniejszony popyt w połączeniu z nadpodażą) doprowadzają do kuriozalnych wręcz sytuacji; cena ropy na jednym z kontraktów terminowych na maj w USA wyniosła, uwaga, minus 37 USD! Jak oceniają analitycy rynku paliw, sprzedawcy zmuszeni są do takich wycen, ponieważ nie dysponują już przestrzenią magazynową, a są przecież zobowiązani umowami do odbioru kolejnych partii surowca.
Co dalej?
Z początkiem maja weszło w życie nowe porozumienie OPEC+, a niektórzy sygnotariusze rozpoczęli ograniczenie wydobycia ropy naftowej już w kwietniu. Na mocy porozumienia ograniczenie wydobycia surowca przez państwa zrzeszone w OPEC i Rosję ma wynieść prawie 10 milionów baryłek dziennie. Pojawiają się głosy, że ilość ta wobec kryzysu gospodarczego jest niewystarczająca i że jeszcze trzeba będzie zwiększyć cięcia, jednak może się to spotkać z oporem państw, których budżety opierają się na wydobyciu ropy naftowej. Nowe porozumienie może sprzyjać tendencjom wzrostowym, jednak, jak podkreślają analitycy, kluczowe znaczenie będzie miała także sytuacja gospodarcza, a także to jaka będzie dynamika odmrażania światowych gospodarek. Pewne jest natomiast, że spadek popytu na ropę naftową, a także jej cen do poziomu z 1995 r świadczy o ich stanie niezbyt dobrze, a spadające ceny paliw w związku z recesją nie napawają optymizmem przedsiębiorców, w tym rolników, chociaż są one znacznym czynnikiem kosztowym.
