W ramach realizacji projektu „Gospodarstwa opiekuńcze w rozwoju obszarów wiejskich wobec wyzwań demograficznych” w tym roku w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi opracowany zostanie model gospodarstwa opiekuńczego oraz przygotowany system jego wdrażania w postaci strategii rozwoju gospodarstw opiekuńczych.
Według resortu rolnictwa przyczyni się to do likwidacji innych istotnych dla Polski barier rozwojowych, m.in. nierówności pomiędzy miastami a obszarami wiejskimi w dostępie do usług społecznych, niewystarczającej koordynacji usług publicznych na poziomie lokalnym, niskiej jakości kapitału społecznego.
Gospodarstwa opiekuńcze to forma gospodarowania polegająca na łączeniu działalności rolniczej z opieką nad osobami potrzebującymi wsparcia. Najważniejszą cechą charakterystyczną takich gospodarstw jest wykorzystywanie potencjału gospodarstwa rolnego do prowadzenia działań przede wszystkim o charakterze terapeutycznym, opiekuńczym i integracyjnym celem włączenia społecznego osób przebywających w danym gospodarstwie opiekuńczym.
– W takim ujęciu można traktować gospodarstwo opiekuńcze jako formę wsparcia w zakresie opieki i integracji społecznej realizowaną w ramach gospodarstwa prowadzącego działalność rolniczej – informuje Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Krakowie.
W powstawanie i prowadzenie gospodarstwa opiekuńczego muszą być zaangażowane osoby prowadzące działalność rolniczą bądź osoby będące domownikami w gospodarstwach prowadzących działalność rolniczą. Jak podkreśla CDR świadczenie usług opiekuńczych wymaga jednak założenia nowego podmiotu (firmy bądź podmiotu ekonomii społecznej) lub nawiązania współpracy z już istniejącą firmą, stowarzyszeniem, fundacją lub spółdzielnią socjalną.
Terapia prowadzona w gospodarstwach rolnych może mieć pozytywny przede wszystkim na seniorów – osoby wymagające opieki, terapii, rehabilitacji, zajęć integracyjnych ze względu na wiek,. Ponadto na osoby z niepełnosprawnościami ruchowymi czy też posiadające deficyty intelektualne, osoby chorujące psychicznie, walczące z uzależnieniami, wymagające reintegracji społecznej czy dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych.
Wśród krajów europejskich pionierem w tworzeniu gospodarstw rolnych jest Holandia, ponieważ funkcjonuje tam największa liczba gospodarstw opiekuńczych (ponad 1400). W większości przypadków są one zakładane i prowadzone w czynnych prywatnych gospodarstwach rolnych.
