Od 2020 roku producenci rolni poszkodowani w wyniku suszy, w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich, mają możliwość zgłoszenia wniosków o oszacowanie szkód za pośrednictwem publicznej aplikacji, która umożliwia weryfikację zgłoszeń z zasięgiem klimatycznego bilansu wodnego (KBW) i ustalonym poziomem strat w plonach.
Wprowadzane przez producenta rolnego dane są w aplikacji automatycznie weryfikowane z danymi:
– Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, tj. danymi z e-Wniosku Plus w zakresie upraw rolnych zgłoszonych do wniosku o dopłaty bezpośrednie oraz danymi zawartymi w Systemie Identyfikacji i Rejestracji Zwierząt w zakresie liczby zwierząt wpisanych do Portalu IRZplus,
– Instytutu Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy w Puławach (IUNG) w zakresie zasięgu i procentowych strat w uprawach rolnych spowodowanych przez suszę wynikających z prowadzonego przez IUNG Systemu Monitoringu Suszy Rolniczej.
Automatyzacja procesu umożliwia walidację danych z dostępnych baz danych.
W przypadku gdy producent rolny we wniosku o szacowanie strat spowodowanych wystąpieniem suszy poda procentową wysokość strat w poszczególnych uprawach wyższą niż wysokość ustaloną przez IUNG – do obliczenia wysokości szkody przyjmuje się dane w tym zakresie ustalone przez IUNG wynikające z Systemu Monitoringu Suszy Rolniczej. System ten zawiera aplikacje komputerowe integrujące dane meteorologiczne potrzebne do obliczenia klimatycznego bilansu wodnego oraz dane z cyfrowej mapy glebowo-rolniczej, obrazującej przestrzenne zróżnicowanie retencji wodnej różnych kategorii agronomicznych gleb.
System Monitoringu Suszy Rolniczej podlega ciągłej rozbudowie i doskonaleniu. Aktualnie działający System Monitoringu Suszy, uwzględniający teledetekcję radarową, pozwala na bardzo duże uszczegółowienie ilości opadów, a tym samym dostarczenie wiarygodnych danych z dokładnością do 1 km.
W 2021 roku wprowadzone zostały przepisy, zgodnie z którymi w celu potwierdzenia wystąpienia u producentów rolnych szkód powstałych w wyniku suszy Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy przekazuje, na wniosek wojewody, dodatkowe informacje potwierdzające wystąpienie zagrożenia suszą na obszarze wskazanym przez izby rolnicze.
Według resortu rolnictwa uruchomiona w 2020 roku aplikacja suszowa pozwala na sprawne i szybkie zebranie wniosków od rolników oraz weryfikację danych z dostępnymi bazami danych.
– Określenie rzeczywistych straty w poszczególnych gospodarstwach rolnych spowodowane wystąpieniem suszy byłyby możliwe wyłącznie po wprowadzeniu obowiązku prowadzenia rachunkowości rolnej i przedstawieniu przez producentów rolnych rocznych sprawozdań finansowych z gospodarstwa rolnego. Do tego czasu pozostaje ustalanie strat w gospodarstwach rolnych na podstawie szacunków – wyjaśnia Ryszard Bartosik, sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
