Rolnicy będą mogli ubiegać się o status bezrobotnego

Objęcie pomocą powiatowych urzędów pracy osób nieaktywnych zawodowo oraz rolników oraz możliwość wyboru przez bezrobotnego urzędu pracy, z którym będzie współpracował – to niektóre ze zmian przewidzianych w rządowym projekcie ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia.

Projekt ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia przewiduje objęcie pomocą powiatowych urzędów pracy osób biernych zawodowo. Urzędy pracy będą mogły podejmować działania mające na celu identyfikację, dotarcie oraz aktywizację osób biernych zawodowo. Będą mogły też realizować projekty finansowane z Europejskiego Funduszu Społecznego Plus (EFS+) przeznaczone dla osób biernych zawodowo oraz stosować różne formy pomocy.

Zobacz także: Rząd planuje dodatkową waloryzację emerytur, także z KRUS. Zyskają też sołtysi

Rolnicy będą mogli uzyskać status bezrobotnego

Rolnicy posiadający nieruchomość rolną obejmującą obszar użytków rolnych o powierzchni powyżej 2 ha przeliczeniowych, którzy nie mają stałych dochodów, będą mogli ubiegać się o status osoby bezrobotnej. W obecnym stanie prawnym osoby te nie mogą zarejestrować się jako osoby bezrobotne w urzędach pracy i korzystać z wszystkich form pomocy przewidzianych w ustawie. Dzięki temu rolnicy będą mieli możliwość zdobycia nowych umiejętności i kwalifikacji. Będzie to również korzystne dla pracodawców, którzy zyskają nowe zasoby kadrowe i nie będą zmuszeni do pozyskiwania pracowników z zagranicy.

Zwiększenie mobilności osób szukających pracy

Bezrobotny będzie miał możliwość wyboru urzędu pracy, z którym będzie współpracował. Zniesione zostanie powiązanie osoby bezrobotnej z urzędem pracy właściwym ze względu na miejsce zameldowania. Przyjęte rozwiązanie umożliwi łatwy kontakt bezrobotnego z tym urzędem pracy, z którym chce współpracować. W obecnym stanie prawnym osoba bezrobotna musi się zarejestrować w urzędzie pracy właściwym dla jej miejsca zameldowania. Stwarza to duże utrudnienia, np. dla osób które zmieniły adres zamieszkania, ale nie mają w nowym miejscu meldunku. Teraz taka osoba musi się przemeldować, co nie zawsze jest możliwe (np. wynajmuje mieszkanie i właściciel się nie zgadza).

Skrócenie czasu poszukiwania pracy

Podmioty publiczne, spółki skarbu państwa i podmioty, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym będą zobowiązane do zgłaszania swoich ofert pracy do bazy ofert pracy prowadzonej przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Efektem tego rozwiązania będzie zwiększenie ilości zróżnicowanych ofert pracy na portalu ePraca oraz spowoduje skrócenie czasu poszukiwania pracy przez osoby bezrobotne. Umożliwi to podmiotom publicznym (pracodawcom) dotarcie z informacją o naborach do większej liczby potencjalnych kandydatów do pracy. Dodatkowo wdrożony zostanie nowoczesny system automatycznego dopasowywania życiorysów zawodowych (CV) osób szukających pracy do ofert pracy. Dzięki temu osoby szukające pracy będą od razu otrzymywać informacje o ofertach pracy, a pracodawcy o kandydatach do pracy (z uwzględnieniem RODO).

Pierwszeństwo w skierowaniu do udziału w formach pomocy określonych w projekcie omawianej ustawy będzie przysługiwało między innymi bezrobotnym członkom rodzin wielodzietnych posiadającym Kartę Dużej Rodziny.
Opiekunowie osób niepełnosprawnych będą mogli korzystać ze wszystkich form wsparcia na takich samach zasadach jak bezrobotni. Obecnie katalog form pomocy z jakich mogą korzystać poszukujący pracy opiekunowie osób niepełnosprawnych jest ograniczony.

Wsparcie w zatrudnieniu seniorów

Wprowadzona zostanie nowa forma pomocy, która będzie skierowana do przedsiębiorców zatrudniających seniorów. Przedsiębiorca będzie mógł otrzymać dofinansowanie za zatrudnienie osoby, poszukującej pracy (np. emeryta), który ukończył 60 lat – w przypadku kobiety lub 65 lat – w przypadku mężczyzny. Wysokość dofinansowania będzie wynosić maksymalnie do 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę miesięcznie. Dofinansowanie wynagrodzenia będzie przysługiwało przez 24 miesiące. Pracodawca lub przedsiębiorca po upływie okresu przysługiwania dofinansowania wynagrodzenia będzie obowiązany do dalszego zatrudnienia seniora przez okres kolejnych 12 miesięcy.

Inne zmiany

Po zmianach, Indywidualny Planu Działania (IPD) będzie opracowywany tylko dla bezrobotnego, który jest zarejestrowany łącznie przez okres ponad 120 dni, długotrwale bezrobotnego oraz bezrobotnego lub poszukującego pracy poniżej 30 roku życia. W obecnym stanie prawnym IPD jest opracowywany obowiązkowo dla każdego bezrobotnego w ciągu 60 dni od rejestracji. Będzie możliwe łączenie kilku form pomocy kierowanych do jednego bezrobotnego, tzw. pakiet aktywizacyjny.

Wprowadzony zostanie Staż plus, który będzie polegał na ułatwieniu nabywania w ramach stażu nie tylko umiejętności, ale także kwalifikacji zawodowych, premiowanych wypłatą dodatku do stypendium dla stażysty oraz premii dla pracodawcy. Zastąpi on przygotowanie zawodowe dorosłych, który jest rzadko wykorzystywane (w 2023 r. skorzystały z niego 42 osoby).

Wprowadzone zostaną nowe zasady wparcia dla osób do 30. roku życia. Będą one polegały na przeprowadzaniu oceny umiejętności cyfrowych osoby do 30. roku życia rejestrującej się jako osoba bezrobotna lub poszukująca pracy. W każdym powiatowym urzędzie pracy zostanie wyznaczony doradca ds. zatrudnienia pełniący funkcję doradcy ds. osób młodych.
Wprowadzona zostanie pożyczka edukacyjna w wysokości do 400% przeciętnego wynagrodzenia. Będzie ja można wykorzystać na opłacenie np. kosztów szkolenia, studiów podyplomowych, potwierdzenia wiedzy i umiejętności, uzyskania dokumentów potwierdzających nabycie wiedzy i umiejętności oraz na kontynuację nauki w formach szkolnych. Po spełnieniu wskazanych warunków będzie możliwość umorzenia 20% kwoty pożyczki.

O bon na zasiedlenie będą mogły ubiegać się wszystkie osoby bezrobotne bez względu na wiek (w obecnym stanie prawnym z tej formy pomocy skorzystać osoby bezrobotne do 30. roku życia). Rozwiązanie to jest odpowiedzią na szerokie zainteresowanie tą formą pomocy pośród bezrobotnych także tych powyżej 30. roku życia.

Przedsiębiorstwa rodzinne będą mogły ubiegać się o formy pomocy udzielane przez powiatowe urzędy pracy.

Projekt przewiduje szerszy dostęp do Krajowego Funduszu Szkoleniowego (KFS) dla osób prowadzących firmy jednoosobowe oraz osób pracujących na podstawie umów cywilnoprawnych.

Osoby prowadzące firmy jednoosobowe oraz osoby pracujące na podstawie umów cywilnoprawnych będą mogły ubiegać się o środki z KFS. Aktualnie z tych środków mogą korzystać tylko pracodawcy, a przyznane środki mogą przeznaczyć na kształcenie swoje lub swoich pracowników. Wskazane wyżej zmiany doprowadzą do zwiększenia udziału dorosłych Polaków w szkoleniach oraz podniesienia ich umiejętności i kwalifikacji zgodnie z potrzebami rynku pracy.

Projekt przewiduje też dalszą informatyzację urzędów pracy.

Planowane wejście w życie ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia to trzeci kwartał br. Obecnie projekt trafi pod obrady rządu, a następnie do prac w Sejmie.