Obowiązki nabywcy nieruchomości rolnej

Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa przypomina o obowiązkach nabywcy nieruchomości rolnej.

1. Zgodnie z art. 2b ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego nabywca nieruchomości rolnej jest obowiązany od dnia nabycia przez niego tej nieruchomości prowadzić gospodarstwo rolne, w skład którego weszła nabyta nieruchomość rolna, a w przypadku osoby fizycznej prowadzić to gospodarstwo osobiście.

W okresie tym nabyta nieruchomość nie może być zbyta ani oddana w posiadanie innym podmiotom. Jedynie sąd na wniosek nabywcy nieruchomości rolnej może wyrazić zgodę na dokonanie ww. czynności, jeżeli konieczność jej dokonania wynika z przyczyn losowych, niezależnych od nabywcy.

Przepisów powyższych i wynikających z nich obowiązków nie stosuje się, jeśli nabycie nieruchomości rolnej nastąpiło:

1. od osoby bliskiej (tj. zstępnych, wstępnych, rodzeństwa, małżonka, osoby przysposabiającej i przysposobionej),
2. w wyniku dziedziczenia oraz zapisu windykacyjnego,
3. na podstawie art. 151 lub art. 231 Kodeksu cywilnego.

Ponadto powyższych przepisów i wynikających z nich obowiązków nie stosuje się, jeśli nabycie nieruchomości rolnej nastąpiło przez:

1. jednostkę samorządu terytorialnego,
2. Skarb Państwa (lub działający na jego rzecz KOWR),
3. spółkę prawa handlowego, której wyłącznym udziałowcem albo akcjonariuszem jest Skarb Państwa, będącej operatorem systemu przesyłowego albo posiadającej koncesję na przesyłanie paliw ciekłych, w rozumieniu ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne,
4. osobę prawną działającą na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania,
5. park narodowy, w przypadku zakupu nieruchomości rolnych na cele związane z ochroną przyrody.

II. Osoba fizyczna, która nabyła nieruchomość rolną po uzyskaniu stosownej zgody Dyrektora Generalnego KOWR (wydanej na wniosek nabywcy – zgodnie z art. 2a ust. 4 pkt 2 ustawy) zobowiązana jest do zamieszkiwania w okresie 5 lat od dnia nabycia nieruchomości na terenie gminy, na obszarze której położona jest jedna z nieruchomości rolnych, która weszła w skład utworzonego gospodarstwa rodzinnego.

III. Zgodnie z art. 8a ustawy Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa sprawuje nadzór nad spełnieniem ww. zobowiązań. W ramach tego nadzoru przeprowadzane są kontrole. Osoby upoważnione do przeprowadzenia kontroli mają m.in. prawo do:

1. wstępu na teren nieruchomości rolnych kontrolowanych podmiotów,
2. żądania związanych z przedmiotem kontroli:
   1. pisemnych lub ustnych informacji,
   2. okazywania i udostępniania dokumentów.

IV. Zgodnie z art. 9 ust 3 ustawy, jeżeli nabywca nieruchomości rolnej:

1. w okresie 10 lat od zakupu nieruchomości, nie podjął lub zaprzestał prowadzenia gospodarstwa rolnego, a w przypadku osoby fizycznej osobistego prowadzenia gospodarstwa rolnego, w skład którego weszła nabyta nieruchomość rolna,
2. w okresie 5 lat od dnia nabycia nieruchomości nie zamieszkuje na terenie gminy, na obszarze której położona jest jedna z nieruchomości rolnych, która weszła w skład tworzonego gospodarstwa rodzinnego,

KOWR występuje do sądu, w celu orzeczenia o nabyciu własności tej nieruchomości przez KOWR działający na rzecz Skarbu Państwa, za zapłatą równowartości pieniężnej odpowiadającej wartości rynkowej ustalonej stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami, chyba że ważne względy gospodarcze, społeczne lub losowe stoją temu na przeszkodzie.

Źródło: KOWR