Chemiczna ochrona roślin jest podstawowym zabiegiem w rolnictwie. Bez jej pomocy nie dałoby się uprawiać wielu roślin i produkcja żywności, a produkcja nie byłaby wystarczająca względem zapotrzebowania dla całego świata. Mimo jej wysokiego znaczenia dla rolnictwa należy ją wykonywać tak, by była bezpieczna dla środowiska i jak najmniej zaburzała pracę ekosystemu. Wykonanie prawidłowo zabiegu ochrony roślin niesie wiele trudności takich jak: dobór oprysku, wielkości dawki, warunków atmosferycznych, terminu oprysku.
Jednym z najważniejszych czynników prawidłowego oprysku jest równomierność pokrycia roślin cieczą w jednakowym stężeniu. Aby to osiągnąć najlepiej przeprowadzać zabieg w warunkach bezwietrznych. Jednak nie jest to zawsze możliwe, ze względów na terminy. Według rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 31 marca 2014 r. na terenie otwartym nie można stosować środków ochrony roślin, jeżeli prędkość wiatru nie przekracza 4 m/s. Należy brać to pod uwagę, mimo że ustawa nie została sprecyzowana dla nowych rozwiązań, które bardzo skutecznie przeciwdziałają znoszeniu.
Nowoczesne rozwiązania
Ciekawym i jednym z nowych rozwiązań jest opryskiwacz ARA. Opryskiwacz ma 6 metrów szerokości, podzielony jest na 3 moduły, każdy wyposażony jest w belkę, która posiada 52 dysze płaskostrumieniowe. Opryskiwacz posiada kamery 3D. System opryskiwacza za pomocą analizy obrazu rozpoznaje chwasty i rośliny, dzięki czemu nanosi oprysk precyzyjnie na same chwasty. Moduły są osłonięte osłonami, by niwelować zakłócenia światła z zewnątrz dla kamer 3D. Jednocześnie osłony całkowicie niwelują działanie wiatru podczas zabiegu. Taki opryskiwacz daje duże oszczędności w zużyciu środków ochrony roślin oraz może wykonywać zabieg oprysku nawet podczas silnego wiatru. Taką maszyną można przeprowadzać zabieg w uprawach rzędowych, warzywach a także łąkach i trawnikach. Producent cały czas opracowuje rozszerzenie możliwości jego zastosowania w innych uprawach.
Kolejnym, już nie najnowszym rozwiązaniem jest zastosowanie opryskiwacza z rękawem powietrznym, który za pomocą strumienia powietrza na całej szerokości belki “dociska,” oprysk do roślin. Dzięki strumieniowi powietrza oprysk lepiej penetruje łan, co sprzyja większej równomierności.
Przeciwdziałanie znoszeniu w prostych opryskiwaczach
Większość rolników posiada proste opryskiwacze, jednak i oni mogą wysoce skutecznie przeciwdziałać znoszeniu oprysku. W pierwszej kolejności ważny jest dobór rozpylaczy. Przy wietrznych warunkach należy stosować rozpylacze o większej średnicy kropel by niwelować znoszenie przez wiatr. Kolejnym czynnikiem jest ciśnienie cieczy; zbyt duże wartości ciśnienia powodują powstawanie większej ilości kropel o małej średnicy, co zwiększa prawdopodobieństwo znoszenia cieczy. Ważnym aspektem jest również wysokość ustawienia belki opryskiwacza nad powierzchnią opryskiwaną. Optymalna wysokość belki opryskowej to około 0,5m. Przy silnym wietrze należy ją obniżyć do około 0,3 m, dzięki temu można obniżyć znoszenie cieczy nawet o 50% w porównaniu do optymalnej wysokości belki. Należy jednak nie obniżać belki opryskowej niżej, ponieważ to spowoduje podniesienie nierównomierności oprysku.
Dodatkowo warto zastosować dysze antyznoszeniowe. Podczas silnego wiatru najlepiej zastosować dysze bazujące na technologii eżektorowej. Takie dysze za pomocą dodatkowych otworów zasysają powietrze, co powoduje, że krople powstałe podczas oprysku są duże i napowietrzone. Dzięki temu krople są dużo cięższe i nie są znoszone przez wiatr, a wypełnienie kropli powietrzem sprzyja ich rozbijaniu na mniejsze podczas spadku na rośliny. Na rynku jest wiele nowych rozwiązań dysz działających w formie eżektorowej, warto je posiadać, bowiem dobra dysza nawet w prostym opryskiwaczu przyniesie duże korzyści i najskuteczniej będzie przeciwdziałać znoszeniu przez wiatr.
Jak można zauważyć, w dzisiejszej ochronie roślin wiatr podczas oprysku nie jest problemem, nawet posiadając prosty opryskiwacz można skutecznie przeciwdziałać znoszeniu oprysku. Należy dobrać właściwe rozpylacze, ustawić właściwą wysokość belki, prawidłowe ciśnienie i przeprowadzić skutecznie zabieg oprysku roślin.
Michał Ośko
