Niedobór opadów, przy wysokich temperaturach i nasłonecznieniu, prowadzi do deficytu wody, co skutkuje zahamowaniem wzrostu, przyśpieszonym rozwojem roślin oraz spadkiem plonu i jego jakości. Generalnych rad na suszę nie ma, poza kosztownym nawadnianiem. Można jej jednak w pewnym stopniu przeciwdziałać – 10 zasad uprawy roli i roślin w czasie suszy.
Susza jest szczególnie groźna na glebach lekkich, gdzie woda po deszczach szybko przesiąka, przy utrudnionym podsiąku z głębszych warstw. Z kolei gleby ciężkie ulegają charakterystycznym spękaniom, które dodatkowo przesuszają glebę i uszkadzają korzenie.
Gleby żyzne lepiej zaopatrują rośliny w wodę z uwagi na:
- wysoką zawartość próchnicy,
- gruzełkowatą strukturę,
- optymalny odczyn i zasobność w składniki pokarmowe.
Związki próchniczne i odpowiedni odczyn kształtują pożądaną strukturę gruzełkowatą gleb mineralnych, dzięki czemu optymalizują ich stosunki powietrzno-wodne. Gromadzą bowiem 3-5 krotnie więcej wody dostępnej dla roślin, niż same ważą.
Sięgaj po nawozy organiczne
Próchnica tworzona jest z wnoszonych nawozów i odpadów organicznych w postaci obornika, kompostów, nawozów zielonych oraz resztek pożniwnych i ubocznych.
Wysiewaj bobowate, trawy wieloletnie, stosuj uprawę konserwującą
Próchnico twórczo oddziałują także wieloletnie trawy i rośliny bobowate oraz konserwująca uprawa. Polega ona na utrzymywaniu powierzchni gleby pod różnego rodzaju okrywami roślinnymi, w postaci międzyplonów, słomy, chwastów, trocin lub innych resztek, wymieszanych (lub nie) z wierzchnią warstwą gleby, bez ingerencji pługa.
Tego typu okrywy ograniczają też nagrzewanie gleby i straty wody oraz rozwój chwastów. Bywają także umieszczane w szerokich rzędach roślin warzywnych lub innych, najlepiej na wilgotnej, odchwaszczonej roli. Stratom wody zapobiega także okrycie gleby agrowłókniną.
Ograniczaj liczbę zabiegów uprawowych do minimum
Podczas suszy należy ograniczyć liczbę zabiegów uprawowych głębiej wykonywanych do niezbędnego minimum. Każda głębsza uprawa, zwłaszcza orka, przerywa wprawdzie podsiąk wody i jej straty a głębszych warstw, ale jednocześnie przesusza wyorane skiby.
Tylko płytkie uprawki
Przy uprawie roślin w szerokich rzędach, uprawki międzyrzędowe należy prowadzić w miarę płytko, by zruszona, wierzchnia warstwa gleby, stanowiła skuteczną izolację przed stratami wody z głębszych warstw.
Nawożenie pod orkę lub międzyplon
Nawozy PK oraz częściowo Mg i S pod rośliny jare lepiej wysiać pod orkę zimową lub międzyplon. Wiosenny wysiew powoduje dodatkowe przesuszenie gleby i gorsze wykorzystanie przez rośliny, zwłaszcza fosforu.
Szybo upraw rolę po zbiorach
Po zbiorach roślin, wskazane jest w miarę szybkie wykonanie płytkiej orki lub innego zabiegu, by wymieszać pocięte resztki z wierzchnią warstwą gleby, ułatwić kiełkowanie chwastów i samosiewów oraz przerwać podsiąk i parowanie wody z głębszych warstw.
Płytka uprawka przedsiewna
Przed siewem nasion należy spulchnić glebę jedynie na głębokość ich siewu, by umieścić je na wilgotnym podłożu, ułatwiającym podsiąk wody i kiełkowanie. Przed wysadzeniem rozsady, glebę należy spulchnić nieco głębiej, by ułatwić jej sadzenie i przyjęcie.
Zatrzymaj wodę w glebie zabiegami uprawowymi
W okresie z nadmiarem opadów, należy głębiej zruszyć i spulchnić glebę, w celu jej napowietrzenia i pozbycia się nadmiaru wody, wykonując ten zabieg przy optymalnej wilgotności gleby. Należy pamiętać, iż po okresie nadmiaru wody, przyjdzie okres jej deficytu. Nie można więc bezproduktywnie tracić wody.
Preparaty poprawiające właściwości wodne gleb
W ofercie znajdują cię specjalistyczne preparaty poprawiające właściwości wodne gleb, np.: Akra Kombi, Humac Agro, Humus Active, Petro 330 STbio, PRP Sol, Rosahumus, Solactiv Evo. Po 2-3 letnim okresie ich stosowania można liczyć na poprawę żyzności gleb i wzrost plonów. Preparaty te zawierają z reguły kwasy humusowe i fulwowe, czyli głównie składniki próchnicy glebowej, niekiedy także zeolit, krzemionkę oraz składniki pokarmowe.
Po wniesieniu do gleby oddziałują próchnico- i strukturo twórczo, a przy tym stabilizują na pożądanym poziomie odczyn gleby. Pomocne w gospodarce wodnej mogą też być hydrożele, chłonące duże ilości wody w okresie jej nadmiaru i oddające roślinom podczas niedoboru. Są bezpieczne dla środowiska, gdyż zazwyczaj po 5 latach ulegają biodegradacji. W postaci proszku lub granulatu mieszane są z glebą, przed siewem lub sadzeniem roślin. W okresie wegetacji zaleca się hydrożel w płynie, dostarczany aplikatorem w strefę korzeniową roślin.
Jeśli podlewanie to intensywne i wieczorem
Rośliny najlepiej podlewać wieczorem, większą ilością wody, by dostała się w strefę korzeniową roślin. Częste powierzchowne podlewanie powoduje, iż w niewielkim stopniu jest wykorzystana przez rośliny, szybko odparowuje oraz zaskorupia glebę.
