W uprawie zbóż, jako źródła fosforu i potasu, można stosować pojedyncze nawozy fosforowe i potasowe. Można też stosować nawozy wieloskładnikowe o proporcji składników nawozowych dostosowanych do wymagań roślin zbożowych. Podpowiadamy, ile podać fosforu i potasu pod zboża jare.
Zboża jare wymagają zbilansowanego nawożenia przedsiewnego fosforem i potasem. Składniki pokarmowe mogą być stosowane na wiosnę przed zabiegami przygotowującymi glebę do siewu roślin względnie w okresie jesiennym przed orką zimową.
Zastosowanie nawozów fosforowych i potasowych przed siewem roślin umożliwia ich wymieszanie z glebą, najczęściej na głębokość około 3 – 4 cm. Na glebach kompleksów żytnich zalecane jest stosowanie nawozów fosforowych i potasowych wiosną ze względu na możliwość strat składników pokarmowych w okresie jesienno-zimowym. Z kolei na glebach kompleksów pszennych w okresie jesiennym można wnosić nawozy fosforowo-potasowe również te z niewielkim udziałem azotu.
W uprawie zbóż, jako źródła fosforu i potasu, można stosować pojedyncze nawozy fosforowe i potasowe lub też nawozy wieloskładnikowe o proporcji składników nawozowych dostosowanych do wymagań roślin zbożowych. Dobrze sprawdzają się z nawozów fosforowych – superfosfaty proste (19% P2O5) lub wzbogacone (40% P2O5), a z potasowych – sól potasowa niskoprocentowa (40% K2O) lub wysokoprocentowa (60% K2O).
Przy aplikacji potasu wiosną zalecane jest stosowanie nawozów wysokoprocentowych, gdyż nawozy niskoprocentowe, takie jak na przykład kainit, prowadzą do zasolenia gleby. Przy stosowaniu nawozów pojedynczych nawozy fosforowe i potasowe mogą być przed wysiewem ze sobą wymieszane. Jednak należy pamiętać, że można mieszać ze sobą nawozy o podobnym uziarnieniu, a mianowicie nawozy granulowane z granulowanymi i pyliste z pylistymi. W przeciwnym razie przy zmieszaniu nawozów granulowanych z pylistymi mogłoby dojść do rozwarstwienia tak przygotowanej mieszanki.
Przedsiewna aplikacja fosforu jest niezwykle istotna, bowiem fosfor odgrywa zasadniczą rolę w początkowym okresie wzrostu zbóż, co wiąże się z jego wpływem na lepszy rozwój systemu korzeniowego, zwiększając tym samym pobieranie wody i składników mineralnych. Rośliny o dobrym zaopatrzeniu w fosfor szybciej i głębiej się korzenią, w efekcie czego w późniejszym okresie są bardziej odporne na niedobory wody glebowej.
Dodatkowo fosfor wpływa na prawidłowy przebieg krzewienia. Zboża należą do roślin charakteryzujących się czasowym zapotrzebowaniem na fosfor. Począwszy od fazy krzewienia następuje systematyczne zmniejszanie zawartości tego pierwiastka w organach wegetatywnych – liściach czy źdźbłach. Po okresie kwitnienia następuje wyraźny spadek zawartości fosforu w organach wegetatywnych, przy jednoczesnym zwiększaniu jego zawartości w ziarnie. W fazie dojrzewania roślin dochodzi do transportu fosforu z organów wegetatywnych do ziarna. W konsekwencji tego ziarno zbóż akumuluje do 70% całkowitej puli fosforu pobranej podczas całego sezonu wegetacyjnego.
Zboża potrzebują potasu przez cały okres wegetacji, jednak największe zapotrzebowanie na ten składnik pokarmowy przypada na fazę wzrostu wegetatywnego. Potas w roślinie uczestniczy w regulacji gospodarki wodnej, wpływając na turgor komórek i wiązek przewodzących, a także bierze udział w procesie otwierania i zamykania aparatów szparkowych, zapobiegając nadmiernemu wyparowywaniu wody z roślin. Zwiększa odporność roślin na stresy biotyczne i abiotyczne, a wpływając na lepszy rozwój tkanek mechanicznych zwiększa odporność zbóż na wyleganie.
Pszenica jara charakteryzuje się średnią wrażliwością na niedobór potasu i fosforu. W uprawie tej rośliny przy zakładanym plonie 4 t ziarna z odpowiednią ilością słomy zalecane jest wniesienie około 48 kg P2O5 na glebach o średniej zasobności w fosfor oraz od 90 do 108 kg P2O5 na glebach ubogich w ten składnik pokarmowy. W przypadku potasu na gleby o średniej zasobności należy zastosować około 104 kg K2O, natomiast na gleby o niskiej zasobności w potas od 135 do 155 kg K2O na ha.
W uprawie jęczmienia jarego na glebach o średniej zasobności w fosfor i potas przy plonie 4 t ziarna z odpowiednią ilością słomy zalecane jest wniesienie nawozów fosforowych i potasowych w dawkach odpowiadających pobraniu tych składników pokarmowych przez roślinę, a mianowicie w ilości 44 kg P2O5 i 92 kg K2O. W przypadku gleb o niskiej zasobności w składniki pokarmowe dawka fosforu powinna wynosić od 85 do 105 kg P2O5, a potasu – 130 kg K2O.
