Osady ściekowe oceniane są jako odpady organiczne o dużej wartości nawozowej. Jednak nie wszystkie osady ściekowe możemy wykorzystać w rolnictwie.
Do wykorzystania rolniczego nadają się osady ściekowe pochodzące z oczyszczalni, w których udział ścieków przemysłowych nie przekracza 30%. Jedynie w przypadku pochodzenia ścieków z przemysłu rolno-spożywczego wartość ta może być wyższa.
Osady ściekowe zalecane są do stosowania na glebach lekkich i średnich. Wielkość dawki ustalana jest na podstawie zawartości azotu w osadzie ściekowym. Powinna ona odpowiadać 30 – 40 tonom obornika na ha. Zaleca się aplikację osadów ściekowych w okresie wiosennym lub jesiennym nie częściej jak raz na 5 lat. Po zastosowaniu osadu należy jak najszybciej wymieszać go z glebą.
Skład chemiczny osadów ściekowych zależy od ich powstania. Podobnie jak nawozy naturalne i organiczne wzbogacają one glebę w substancję organiczną oraz są cennym źródłem składników pokarmowych.
Osady ściekowe zawierają w suchej masie najczęściej: 300 – 700 kg substancji organicznej/tonę, 10 – 30 kg azotu/tonę, 5 – 25 kg fosforu/tonę, 1 – 8 kg potasu/tonę, 1 – 5 kg magnezu/tonę i 7 – 50 kg wapnia/tonę. W osadach ściekowych azot występuje głównie w związkach organicznych, a niewielka jego ilość w formach mineralnych.
Zawartość fosforu, a szczególnie stosunek azotu do fosforu, nie wskazuje na potrzebę dodatkowego stosowania nawozów fosforowych. Osady ściekowe zawierają niewielkie ilości potasu, dlatego też przy ich stosowaniu należy dodatkowo aplikować nawozy potasowe. Jest to szczególnie ważne na glebach o niskiej zasobności w przyswajalne formy potasu.
Osady ściekowe zawierają również mikroelementy, takie jak cynk, miedź, mangan, bor i molibden. Jednakże mogą być również źródłem szkodliwych dla roślin metali ciężkich, takich jak ołów, kadm, rtęć i chrom. Należy podkreślić, że nadmierna ilość niezbędnych dla roślin mikroskładników, takich jak cynk czy miedź również może stanowić potencjalne zagrożenie dla roślin uprawnych.
