Z jakich środków wsparcia w związku z wystąpieniem pandemii Covid-19 mogą korzystać rolnicy prowadzący w ramach działów specjalnych produkcji rolnej uprawę warzyw i kwiatów jadalnych w tunelach?
Na podstawie ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o zmianie niektórych innych ustaw stosowane są dopłaty do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych między innymi podmiotom prowadzącym działalność w sektorze produkcji podstawowej produktów rolnych, które znalazły się w trudnej sytuacji finansowej w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych wynikających z rozprzestrzeniania się zakażeń Covid-19.
Stosownie do przepisów tej ustawy kredyty obrotowe odnawialne lub nieodnawialne z dopłatami do oprocentowania są udzielane na warunkach komercyjnych, natomiast z Funduszu Dopłat do oprocentowania są realizowane dopłaty do oprocentowania w wysokości: 2% w przypadku mikroprzedsiębiorców, małych lub średnich przedsiębiorców, – 1% w przypadku dużych przedsiębiorców. Kredyty są udzielane przez banki, które mają stosowną umowę z Bankiem Gospodarstwa Krajowego – informuje Waldemar Guba, dyrektor Departamentu Rynków Rolnych w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Dodatkowo, na walkę ze skutkami pandemii Covid-19 w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 uruchomiona została pomoc w Funduszu Gwarancji Rolnych (FGR) dla mikroprzedsiębiorstw, małych i średnich przedsiębiorstw prowadzących działalność gospodarczą w sektorze rolnym i przetwórstwie rolno- spożywczym w formie ułatwienia dostępu do kredytów obrotowych na finansowanie bieżącej działalności z dopłatami do oprocentowania i z gwarancją ich spłaty.
– Gwarancja FGR jest udzielana przez Bank Gospodarstwa Krajowego bankom współpracującym w ramach FGR. Celem gwarancji FGR jest udzielenie zabezpieczenia dla banków współpracujących, dzięki czemu ma to stanowić formę zachęty dla tych banków do przyznawania kredytów dla rolników oraz przetwórców. Dopłaty do oprocentowania kredytów są stosowane przez 12 miesięcy w wysokości 2% w skali roku, a gwarancja ich spłaty jest udzielana na okres: 39 miesięcy (okres spłaty kredytu 36 miesięcy + dodatkowe 3 miesiące) dla kredytu odnawialnego i 51 miesięcy (okres spłaty kredytu 48 miesięcy + dodatkowe 3 miesiące) dla kredytu nieodnawialnego – dodaje Guba.
Szczegółowa lista banków kredytujących oraz dodatkowe informacje dostępne są pod adresem https://www.gov.pl/web/rolnictwo/fundusz-gwarancji-rolnych.
Ponadto resort rolnictwa zachęca producentów owoców i warzyw do podejmowania rozwiązań systemowych, skierowanych do producentów borykających się z problemem niskich cen, jak również z trudnościami w zbyciu swoich produktów, tj. do zrzeszania się w organizacje producentów.
Zdaniem dyrektora Guby w obecnych realiach rynku koniecznym jest bowiem, aby producenci owoców i warzyw w Polsce wzmacniali swoją pozycję rynkową poprzez wzrost koncentracji podaży, planowanie produkcji i dostosowywanie jej do popytu, a także skracanie łańcucha dostaw.
W Polsce wdrożone zostały przepisy Unii Europejskiej regulujące Wspólną Organizację Rynków Produktów Rolnych (WORR), które zakładają, że w sektorze owoców i warzyw główną rolę w stabilizacji sytuacji podażowo-popytowej na rynku, a pośrednio sytuacji dochodowej rolników, odgrywają organizacje producentów. Możliwość organizowania się producentów w większe podmioty, które mogą dostosować produkcję swoich członków do wymogów rynku pod względem asortymentu, ilości, jakości i sposobów sprzedaży, daje szansę na poprawę sytuacji finansowej producentów, większą ich stabilizację i lepszą konkurencyjność na rynku. Silne podmioty, jakimi są organizacje skupiające producentów owoców i warzyw mogą negocjować ceny z dużymi odbiorcami, a także negocjować ceny środków do produkcji z ich dostawcami. Co do zasady, organizacje producentów są zobowiązane do zagospodarowania całości produkcji dostarczonej przez swoich członków.
Producenci owoców i warzyw zrzeszeni w organizacjach producentów już obecnie posiadają narzędzia pozwalające na skuteczne ograniczenie niekorzystnego wpływu kryzysu na ich sytuację ekonomiczną. Albowiem organizacje producentów owoców i warzyw, jako jednostki odpowiedzialne za skuteczne równoważenie relacji popytowo-podażowych na rynkach poszczególnych produktów sektora owoców i warzyw, mają możliwość zastosowania działań z zakresu zarządzania kryzysowego oraz zapobiegania kryzysom (obejmujących m. in. wycofanie produkcji z rynku; w odniesieniu do każdego produktu wycofanie z rynku nie może przekraczać 5% ilości tego produktu sprzedanej przez daną organizację producentów), korzystając jednocześnie ze wsparcia finansowego na ich realizację. Działania te mogą polegać m.in. na przeprowadzaniu operacji skutkujących ograniczeniem podaży produktów, których rynek znalazł się w sytuacji kryzysowej lub jest zagrożony taką sytuacją Działania, o których mowa mogą być realizowane w ramach programów operacyjnych tych organizacji – wyjaśnia dyrektor Departamentu Rynków Rolnych.
Przepisy UE przewidują wsparcie finansowe na dofinansowanie realizowanych przez organizacje producentów programów operacyjnych. Pomoc przyznawana tym podmiotom może wynosić 4,1% wartości produkcji sprzedanej przez daną organizację producentów (4,6%, jeśli organizacja realizuje środki zarządzania kryzysowego). Wsparcie to ograniczone jest do 50% założonego przez organizacje funduszu operacyjnego, przy czym na działania z zakresu zarządzania kryzysowego oraz zapobiegania kryzysom przeznaczyć można maksymalnie jedną trzecią funduszu operacyjnego (tj. środków finansowych, jakimi dysponuje organizacja producentów owoców i warzyw na realizację programu operacyjnego). Działania możliwe do wdrożenia w ramach programów operacyjnych są zawarte w opracowanej przez MRiRW „Strategii krajowej dla zrównoważonych programów operacyjnych organizacji producentów owoców i warzyw oraz zrzeszeń organizacji producentów owoców i warzyw w Polsce na lata 2018-2022” (Dz. Urz. MRiRW z 2017 r., poz. 70).
– Producenci owoców i warzyw zrzeszeni w organizacjach producentów posiadają zatem narzędzia pozwalające na ograniczenie niekorzystnego wpływu kryzysu (np. w związku z wystąpieniem Covid-19) na ich sytuację ekonomiczną – podsumowuje Waldemar Guba.
