Ministerstwo rolnictwa skierowało do konsultacji społecznych projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia efektywności prowadzonych działań kontrolnych w zakresie niektórych rynków rolnych.
Projekt przewiduje wprowadzenie rozwiązań, których celem jest wzmocnienie i usprawnienie działań służb kontrolnych w zakresie kontroli wykorzystując aktualne doświadczenia związane z kontrolą świeżych owoców i warzyw (w tym ziemniaków).
– Obecnie obowiązujące przepisy ustawy z 19 grudnia 2003 r. o organizacji rynków owoców i warzyw oraz rynku chmielu, za wprowadzanie do obrotu owoców i warzyw niespełniających wymagań jakości handlowej określonych w przepisach Unii Europejskiej, w tym, w zakresie informowania o państwie pochodzenia, przewidują karę grzywny, w wysokości maksymalnie 500 zł. Taka sama kara jest stosowana za utrudnianie lub uniemożliwianie przeprowadzenia kontroli. Kary te postrzegane są przez rolników jako niskie i nieskuteczne. Natomiast kary za podobne naruszenia odnoszące się do innych artykułów rolno-spożywczych oraz do produktów sektora owoców i warzyw, których jakość handlowa nie jest uregulowana przepisami UE (np. ziemniaki, dojrzałe banany), nakładane w drodze decyzji administracyjnej w oparciu o przepisy ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, są dużo wyższe – informuje resort rolnictwa
Projekt przewiduje zmiany w kilku ustawach mające na celu wzmocnienie kontroli w odniesieniu do identyfikacji oraz informacji przekazywanych konsumentom w oznakowaniu artykułów rolno-spożywczych, w tym owoców i warzyw świeżych oraz wyeliminowanie ww. nieuczciwych działań.
Proponowane zmiany dotyczą następujących ustaw: ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2212, z óźn. zm.)ustawy z dnia 19 grudnia 2003 r. o organizacji rynków owoców i warzyw oraz rynku chmielu (Dz. U. z 2016 r. poz. 58, z późn. zm.), ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin (Dz. U. z 2017 r. poz. 2138, z późn. zm.), ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. poz. 646).
W ustawie z 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych zaproponowano wprowadzenie przepisu wskazującego na obowiązek posiadania przez każdy podmiot wprowadzający artykuły rolno-spożywcze do obrotu informacji, które umożliwiają identyfikację tego artykułu i odróżnienie go od innych artykułów rolno-spożywczych. W przypadku nie dopełnienia tego wymogu przewidziano stosowne kary. Zmiany dotyczą również wzmocnienia nadzoru nad działalnością osób wpisanych do rejestru rzeczoznawców (próbobiorców i klasyfikatorów tusz zwierząt rzeźnych oraz owoców i warzyw), co pozwoli na skuteczną weryfikację obiektywności rzeczoznawców zatrudnionych na przykład przez podmioty skupujące.
W ustawie o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych zaproponowano również zmiany umożliwiające prowadzenie działań kontrolnych na podstawie okresowego imiennego upoważnienia, w przypadku kontroli świeżych owoców i warzyw nie objętych wymaganiami unijnymi. Analogiczne rozwiązanie zostało zaproponowane w ustawie o organizacji rynków owoców i warzyw oraz rynku chmielu w odniesieniu do warzyw i owoców objętych regulacjami unijnymi. W imiennym okresowym upoważnieniu do przeprowadzenia kontroli określa się zakres przedmiotowy kontroli, nie jest natomiast konieczne wpisanie danych handlowca.
Zaproponowane rozwiązania usprawnią kontrole jakości handlowej wszystkich owoców i warzyw, pozwolą na szybkie i skuteczniejsze niż dotychczas przeprowadzenie kontroli tych artykułów również z uwagi na ich nietrwałość. Wykorzystanie imiennego okresowego upoważnienia przez inspektora Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno – Spożywczych pozwoli na przeprowadzenie jednorazowo kontroli u wielu handlowców np. sprzedających owoce i warzywa na rynkach hurtowych, których dane nie mogły być znane inspektorowi przed przystąpieniem do kontroli.
Pozostałe zmiany proponowane w ustawie o organizacji rynków owoców i warzyw oraz rynku chmielu dotyczące owoców i warzyw objętych regulacjami unijnymi mają m.in. na celu zastąpienie grzywny wyższymi karami pieniężnymi za nieprzestrzeganie wymagań jakości handlowej owoców i warzyw, w tym podawania informacji o pochodzeniu produktu.
Proponowane kary stosowane za owoce i warzywa niezgodne z wymaganiami unijnymi zostały ujednolicone z karami mającymi zastosowanie wobec innych artykułów rolno-spożywczych, wynikającymi z ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych. Proponuje się także wprowadzenie dodatkowych kar – za nieokazanie dokumentów towarzyszących danej partii owoców lub warzyw (o których mowa w przepisach UE) lub niezamieszczenie w tych dokumentach wymaganych informacji albo podanie informacji nieprawdziwych oraz za ponowne wprowadzanie do obrotu owoców i warzyw, wobec których zostało wydane orzeczeme o niezgodności warzyw i owoców z wymaganymi unijnymi.
Zakłada się, że handlowcy mając świadomość grożących im wysokich kar, będą bardziej przestrzegać wymagań jakości handlowej, w tym podawania zgodnej z prawdą informacji o pochodzeniu produktów.
Zakres zmian proponowanych w ustawie z dnia 18 grudnia 2003r. o ochronie roślin, dotyczy wzmocnienia nadzoru nad produkcją i obrotem na terytorium RP roślin, produktów roślinnych lub produktów szczególnie podatnych na porażenie przez organizmy kwarantannowe oraz wprowadzenie odpowiednich do skali stwierdzanych nieprawidłowości sankcji karnych zapewniających skuteczność nadzoru a w konsekwencji poprawę bezpieczeństwa fitosanitarnego Polski, zabezpieczenie kraju przed rozprzestrzenianiem się organizmów kwarantannowych, a w konsekwencji poprawę konkurencyjności polskiej żywności pochodzenia roślinnego.
Zmiany proponowane w ustawie z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców to przede wszystkim umożliwienie skutecznego podejmowania właściwych działań w przypadku podejrzenia popełnienia czynu niedozwolonego, zagrożonego administracyjną karą pieniężną. Czyny zagrożone taką karą są to nierzadko czyny popełniane świadomie i regularnie, jednak trudne do wychwycenia w związku z koniecznością informowania o podjęciu kontroli z odpowiednim wyprzedzeniem.
Źródło: MRiRW
