Przez ostatnie 4 miesiące z Polski drogą morską wyeksportowano 4,5 mln ton zboża. Możliwości eksportowe polskich portów stale rosną – docelowo z portów będzie wypływać nawet 1,2 mln. ton zboża miesięcznie – powiedział minister rolnictwa Robert Telus podczas dzisiejszego briefingu prasowego.
Briefing ministra rolnictwa odbył się bezpośrednio po spotkaniu z przedstawicielami firm eksportujących zboże. Jak powiedział Robert Telus, firmy podkreślały, że współpraca pomiędzy nimi, Ministerstwem Rolnictwa i Ministerstwem Infrastruktury (oraz zapewne portami) przyniosła bardzo dobry efekt.
Drogą morską z Polski wyeksportowano w styczniu 299 tys. ton, w lutym 539 tys. ton, w marcu 628 tys. ton, w kwietniu 704 tys. ton, w maju 882 tys. ton, w czerwcu prawie 940 tys. ton – dla porównania w czerwcu 2022 r. było to zaledwie 262 tys. ton.
– To pokazuje, że tranzyt działa – mówił minister Robert Telus. – Ci, którzy nam źle źle życzą mówili, że nie da się wyeksportować drogą morską więcej niż 700 tys. ton; udało się prawie milion w jednym miesiącu, a jeszcze nie doszliśmy do pełni możliwości – możliwe jest osiągnięcie poziomu 1,2 mln. ton.
Aby zwiększyć możliwości eksportowe prowadzone są prace nad powstaniem agro-portu – minister Telus powiedział, że wkrótce będzie miał do przekazania dobre informacje w tej sprawie. Dopytywany, co to znaczy “wkrótce” powiedział, że nie chce mówić o konkretnych terminach, ale chciałby, aby to stało się przed wyborami parlamentarnymi.
Prowadzone są również rozmowy z Litwą w sprawie zwiększenia możliwości tranzytu zboża ukraińskiego do portów litewskich – jak pisaliśmy tutaj Litwa chce zwiększyć eksport ukraińskiego zboża przez swoje porty, proponując zastosowanie uproszczonych procedur administracyjnych na granicy polsko-ukraińskiej i przeniesienie procedur celnych z granicy do portów Krajów bałtyckich.
– Rozmawiamy z Litwą i Łotwą, chcemy pomóc w wykorzystywaniu ich portów, miałem też dziś spotkanie z ministrem Ukrainy online w tej sprawie – myślę, że w niedługim czasie te porty też będziemy mogli wykorzystywać – mówił minister Telus. – Strona litewska zwróciła się o pozwolenie na odprawę towarów w portach litewskich czy łotewskich: najprawdopodobniej jest to możliwe, jeśli nie, to zmienimy rozporządzenia, aby to umożliwić.
Wg deklaracji ministra Telusa, dokument, który umożliwi dokonywanie odpraw zboża ukraińskiego nie na granicy polsko-ukraińskiej, lecz w portach Litwy i Estonii, będzie przygotowany do końca tego tygodnia.
Na pytanie dziennikarza, co się stanie, jeśli Komisja Europejska nie przedłuży zakazu importu zbóż z Ukrainy do 5 państw frontowych minister odpowiedział: negocjujemy, apelujemy, rozmawiamy. Będziemy robić wszystko, by załatwić to polubownie, ale jeżeli tak się nie stanie, to jest jasna deklaracja pana premiera Morawieckiego – po 15 września zakaz będzie obowiązywał.
Podczas briefingu minister Telus zapowiedział też, że od 4 sierpnia ruszą wypłaty pomocy dla producentów pszenicy i gryki dla tych, którzy sprzedali zboże w okresie od 15 kwietnia do 15 lipca. Poza tym już od 1 sierpnia przyjmowane są wnioski o dopłaty ryczałtowe dla gospodarstw do 5 ha, których właściciele wolą taką formę dofinansowania niż skorzystanie z ekoschematów. Te wnioski są przyjmowane pomimo tego, że nie ma jeszcze zgody Komisji Europejskiej.
– Robimy to, żeby przyspieszyć procedury – powiedział minister. – Do tej pory ARiMR przelała na konta rolników ok. 600 mln. zł. Dużym zainteresowaniem cieszą się też kredyty płynnościowe dla rolników – do 1 sierpnia wpłynęło 20 tys. wniosków na kwotę prawie 3 mld. złotych (z ogólnej puli 10 mld. zł.) Na dopłaty do odsetek Rząd przeznaczył 2,7 mld. zł
