Wprowadzenie Programu azotanowego miało na celu ograniczenie strat azotu z produkcji rolnej. Jednak dostosowanie się do nowych terminów aplikacji nawozów azotowych na gruntach ornych niesie za sobą niekiedy obawy producentów rolnych o stan plantacji w terminach, w których nie mogą dokarmić roślin azotem. Pojawia się pytanie – jak uchronić rośliny przed “głodem azotowym”?
Jednym z rozwiązań może być stosowanie technologii mających na celu zwiększenie efektywności wykorzystania azotu z nawozów, przy jednoczesnym ograniczeniu jego strat. W tym celu można między innymi stosować stabilizatory azotu, na przykład inhibitory nitryfikacji. Mechanizm ich działania polega na spowalnianiu procesu nitryfikacji w glebie, a więc zapobieganiu przemianom stabilnej w glebie formy amonowej azotu w formę azotanową, która łatwo ulega wymyciu.
Stabilizacja formy amonowej azotu w glebie ogranicza wymywanie azotu oraz wydłuża w czasie dostępność tego składnika dla roślin uprawnych i tym samym zmniejsza ryzyko wystąpienia ‘głodu azotowego’. Ma to szczególne znaczenie na glebach lekkich i bardzo lekkich, na których wymycie azotu jest relatywnie większe.
Inhibitory nitryfikacji mogą być stosowane z nawozami zawierającymi zarówno formę amonową, jak i formę amidową azotu. Można je stosować przedsiewnie i pogłównie. Należy przy tym pamiętać, że szybkość procesu nitryfikacji jest uzależniona od temperatury i wilgotności gleby i w warunkach ciepłej i wilgotnej gleby proces ten przebiega stosunkowo szybko, prowadząc do znacznych strat azotu. Szacuje się, że inhibitory nitryfikacji mogą nawet w 50% obniżyć wydajność procesu nitryfikacji.