Jod odgrywa istotną rolę w rozwoju niektórych glonów morskich, jednakże nie stwierdzono jego niezbędności dla organizmów roślinnych. Mimo to pierwiastek ten odgrywa pewną rolę w rozwoju roślin, między innymi wpływając na zwiększenie zużycia tlenu, dzięki czemu oddziałuje na zasadnicze procesy życiowe oraz pełni istotne funkcje obronne, chroniąc rośliny przed stresami środowiskowymi i zakażeniami.
Jod korzystnie wpływa na syntezę białek oraz stanowi składnik enzymów, koenzymów, białek transportowych i regulatorów wzrostu, a także katalizuje niektóre reakcje chemiczne zachodzące w roślinach.
Jod w roślinach
W glebie pierwiastek ten występuje w fazie stałej, ciekłej i gazowej. Najlepszą przyswajalnością dla roślin charakteryzują się formy jodu rozpuszczalne w wodzie. Pierwiastek ten jest bardzo dobrze przyswajany przy stosowaniu dolistnym, ponieważ łatwo łącznie z wodą przenika przez mikrootwory w kutikuli roślin. Pobieranie jodu przez rośliny uzależnione jest głównie od opadów oraz temperatury powietrza. Lepszą przyswajalność tego pierwiastka stwierdza się przy większej wilgotności. Dodatkowo wskazuje się na fakt, iż warzywa liściowe, takie jak sałata i szpinak lepiej reagują na aplikację dolistną jodu, podczas gdy bulwiaste, jak ziemniak i marchew plonują niezależnie od sposobu aplikacji tego pierwiastka. Około 60% pobranego przez rośliny jodu ulega nagromadzeniu w liściach, uczestnicząc bezpośrednio w procesach biochemicznych roślin.
Bardzo małe ilości jodu występują w ziarnie zbóż, z kolei wyższe zawartości tego pierwiastka stwierdza się w kukurydzy, roślinach strączkowych oraz w trawach. Duże zawartości jodu występują w szpinaku, ziemniakach, marchwi, szparagach i w bobie. Zawartość tego pierwiastka w roślinach uprawnych rozpatrywana jest głównie pod kątem jego dostępności dla zwierząt i człowieka, dla których to organizmów jest on niezbędnym mikroskładnikiem pokarmowym.
Funkcje jodu w roślinach
Jod wpływa na powstawanie tkanek w roślinach, miedzy innymi tkanki naczyniowej oraz zwiększa średnicę, a także zgrubienie ścian komórkowych wiązek przewodzących – drewna i łyka. Pierwiastek ten ma bowiem tendencję do osadzania się na ścianach komórkowych. Stymuluje procesy regeneracji roślin po różnego rodzaju uszkodzeniach. Aktywuje reakcje obronne roślin oraz poprzez zmniejszenie przepuszczalności błon komórkowych dla strzępek zarodników grzybów zwiększa odporność roślin na choroby grzybowe. Dodatkowo jod ogranicza przemieszczanie się składników odżywczych pomiędzy rośliną a pasożytem.
Wpływ jodu na rośliny
W badaniach wykazano korzystny wpływ dolistnej aplikacji jodu na przyspieszenie i wyrównanie wschodów roślin, zwiększenie ich odporności na choroby oraz poprawę parametrów jakościowych nasion. W przypadku kapusty zaobserwowano dodatni wpływ jodu na wzrost i rozwój oraz poprawę struktury główek i obniżenie strat podczas ich przechowywania. Dodatkowo pierwiastek ten korzystnie wpływa na zawartość makro- i mikroskładników w roślinach.
