26 maja 2020 r. w Parlamencie Europejskim odbyło się posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi (AGRI) Parlamentu Europejskiego, podczas którego posłowie głosowali nad opinią „Rola UE w ochronie i odtwarzaniu światowych lasów” oraz przeprowadzili wymianę poglądów z Wolfgangiem Burtscherem, nowym dyrektorem generalnym Dyrekcji Generalnej ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich (DG AGRI).
AGRI wzywa Komisję Europejską do przyjęcia wiążących przepisów unijnych gwarantujących, że produkty trafiające do Unii oraz produkowane w Unii nie będą wiązały się z wylesianiem. Opinia przewiduje również włączenie do umów o wolnym handlu z krajami trzecimi (takich jak umowa z Mercosurem) egzekwowalnych przepisów dotyczących ochrony lasów i ekosystemów naturalnych.
– Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy – EKR( Grupa w Parlamencie Europejskim, utworzona po wyborach do PE w 2009 przez partie konserwatywne. Reaktywowana również po wyborach w 2014) stoi na stanowisku, że działania UE na rzecz ochrony lasów na świecie muszą zostać włączone w Europejski Zielony Ład, gdyż obecne polityki nie są w stanie zapewnić zrównoważonego wykorzystywania lasów. Zwiększona ochrona lasów mogłaby stworzyć możliwości rozwoju gospodarczego, szczególnie na poziomie społeczności lokalnych. Kwota funduszy UE przeznaczonych na wsparcie lasów i zrównoważonej gospodarki leśnej w krajach partnerskich jest jednak niewystarczająca, biorąc pod uwagę skalę problemu. UE ma ograniczone kompetencje w zakresie leśnictwa, które należy do kompetencji państw członkowskich, ale posiada pewną wiedzę specjalistyczną w zakresie zrównoważonej gospodarki leśnej i pomocy innym krajom w budowaniu potencjału – informuje Krzysztof Jurgiel, poseł do Parlamentu Europejskiego.
Rząd Polski popiera ideę stworzenia nowej unijnej strategii leśnej. Postuluje, aby wzorem poprzednich strategii UE dla leśnictwa (1998, 2013), dokument ten stanowił kluczowe ramy prawne dla spójnych, skoordynowanych działań na szczeblu UE, zapewniając jednocześnie kontynuację wdrażania trwałej i zrównoważonej gospodarki leśnej i holistyczne podejście do lasów oraz sektora leśnego. Rząd RP stoi na stanowisku, że inne działania na forum unijnym powinny być spójne z zasadami trwałej i zrównoważonej gospodarki leśnej oraz celami nowej strategii leśnej po 2020 roku. Potrzeba jest większej harmonizacji działań podjętych w innych obszarach tematycznych. Jest to ważne zwłaszcza w kontekście wszystkich polityk UE, gdzie lasy, leśnictwo i gospodarka leśna w sposób bezpośredni lub pośredni wiążą się ze sobą. Trwale zrównoważoną gospodarkę leśną cechuje jej wielofunkcyjny charakter, dlatego niezwykle ważne jest, aby w strategii zachowana była równowaga między wszystkimi trzema funkcjami gospodarki leśnej: przyrodniczą, gospodarczą i społeczną. Rząd widzi także potrzebę tworzenia nowej Strategii leśnej UE po 2020 równolegle ze Strategią na rzecz różnorodności biologicznej 2030, również z tym samym terminem realizacji. Pomimo tego, że leśnictwo pozostaje w wyłącznych kompetencjach państw członkowskich, Strategia leśna jest podstawowym i kluczowym dokumentem dotyczącym lasów i leśnictwa w UE, a inne działania podejmowane na forum unijnym powinny być z nią spójne. Strategia leśna powinna być dokumentem niezależnym, o tej samej randze prawnej, a nie dokumentem wywodzącym się z innej strategii. Powinna się odnosić do wielofunkcyjności lasów i zasad zrównoważonej gospodarki leśnej.
Ostatecznie opinię, nad którą głosowano w dwóch turach, przyjęto 31 głosami za przy 13 głosach sprzeciwu i 4 wstrzymujących się. Do tego dokumentu złożono 67 poprawek i 13 poprawek kompromisowych.
Drugim punktem agendy była wymiana poglądów z nowym dyrektorem DG AGRI. Skupiła się ona przede wszystkim na dwóch nowych strategiach Komisji Europejskiej, które zostały przez nią przedstawione 20 maja 2020 roku: strategii „Od Pola do Stołu” i unijnej strategii bioróżnorodności. Wielu posłów wyraziło swoje wątpliwości co do tych programów, podnosząc m.in. brak legitymacji demokratycznej Komisji, która postawiła Parlament przed faktem dokonanym, nie dając mu możliwości podjęcia ingerencji w te strategie, czy wyrażając obawy przed potraktowaniem w nich rolnictwa drugoplanowo.
Eurodeputowani zauważyli, że komisarz ds. rolnictwa, Janusz Wojciechowski, nie brał udziału w prezentacji strategii, które w dużej części będą dotyczyć rolników i konsumentów, stąd pojawia się pytanie, jaki wpływ na ich kształtowanie będzie miała DG AGRI. Kolejną sporną kwestią jest budżet – czy nowe zobowiązania dla rolników pociągną za sobą większe finanse na WPR? Ponadto posłowie zwrócili uwagę, iż środki proponowane przez Komisję Europejską na walkę z COVID19 w rolnictwie są niewystarczające, szczególnie w niektórych sektorach mięsnych i sektorze wina – dodaje Krzysztof Jurgiel.
Krzesimir Drozd
