Umożliwienie rolnikom uzyskania dopłat z budżetu państwa do składek ubezpieczeń upraw słonecznika, facelii, lnu, konopi włóknistych, bobowatych drobnonasiennych, gorczycy i roślin zielarskich oraz podniesienie maksymalnej wysokości dopłat z budżetu państwa do składki rolników z tytułu ubezpieczenia upraw i zwierząt gospodarskich z 65% do 70% – przewiduje rządowy projekt nowelizacji ustawy o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich.
Obecnie stosowane są z budżetu państwa dopłaty do składek producentów rolnych z tytułu zawarcia umów ubezpieczenia od wystąpienia następujących zdarzeń losowych:
1) dla produkcji roślinnej (tj. upraw – zbóż, kukurydzy, rzepaku, rzepiku, chmielu, tytoniu, warzyw gruntowych, drzew i krzewów owocowych, truskawek, ziemniaków, buraków cukrowych lub roślin strączkowych) od huraganu, powodzi, deszczu nawalnego, gradu, pioruna, obsunięcia się ziemi, lawiny, suszy, ujemnych skutków przezimowania lub przymrozków wiosennych,
2) dla produkcji zwierzęcej (tj. bydła, koni, owiec, kóz, drobiu lub świń) od huraganu, powodzi, deszczu nawalnego, gradu, pioruna, obsunięcia się ziemi, lawiny, uboju z konieczności.
Rządowy projekt nowelizacji o ustawy o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich umożliwia rolnikom uzyskania dopłat z budżetu państwa do składek ubezpieczeń upraw słonecznika, facelii, lnu, konopi włóknistych, bobowatych drobnonasiennych, gorczycy i roślin zielarskich.
Projekt wyraźnie wskazuje grykę i soję w celu doprecyzowania, że są to uprawy, które korzystają z dopłat do ich ubezpieczenia. Gryka należy do grupy roślin zbożowych (do zbóż właściwych lub jako tzw. zboże rzekome), a soja do roślin z rodziny bobowatych (strączkowych). Niejednoznaczne ujęcie gryki i soi w obecnie obowiązujących przepisach może budzić wątpliwości rolników i ubezpieczycieli. Nazwa „rośliny strączkowe” została zmieniona na: „bobowate grubonasienne (rośliny strączkowe)”.
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi uwzględniło zgłaszane do resortu propozycje dotyczące rozszerzenia zakresu gatunków roślin uprawnionych do ubezpieczenia z dopłatą do składki o bobowate drobnonasienne i gorczycę.
Zgodnie z pkt 411 Wytycznych Komisji Europejskiej w sprawie pomocy państwa w sektorach rolnym i leśnym oraz na obszarach wiejskich (Dz. Urz. UE 2022 C 485/1) intensywność pomocy nie może przekroczyć 70% kosztów składki ubezpieczeniowej. Projekt omawianej nowelizacji zakłada podniesienie z 65% do 70% maksymalnej wysokości dopłat z budżetu państwa do składki rolnika z tytułu zawarcia w 2024 r. umów ubezpieczenia od ryzyka wystąpienia skutków zdarzeń losowych w rolnictwie, zawartych po dniu wejścia w życie omawianej nowelizacji ustawy. Jest to związane ze wzrostem cen energii i nawozów.
Wskazane wyżej propozycje resort rolnictwa zgłosił Komisji Europejskiej. Po przyjęciu przez rząd omawianego projektu nowelizacji ustawy, rząd prześle Komisji Europejskiej informacje w celu rozszerzenia zakresu upraw, do których stosowane są z budżetu państwa dopłaty do składek z tytułu ubezpieczenia upraw rolnych i zwierząt gospodarskich oraz częściowego dofinansowania odszkodowań wypłacanych rolnikom w związku z suszą, a także % zwiększenia udziału budżetu państwa w dofinansowaniu tego programu. Do czasu otrzymania decyzji Komisji Europejskiej o zgodności ze wspólnym rynkiem wskazanych wyżej zmian, rolnicy będą mogli zawierać umowy ubezpieczenia na dotychczasowych zasadach, w ramach wypełniania obowiązku ubezpieczenia upraw rolnych wymienionych w nowelizowanej ustawie, na które otrzymują dopłaty bezpośrednie.
Omawiany projekt nowelizacji o ustawy o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich wejdzie w życie po upływie 14 dni od jego ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Obecnie projekt trafi pod obrady rządu, a następnie do prac w Sejmie.
