Eksport zbóż z Polski od lipca 2023 r. wyniósł 4,7 mln t i był o 1,1 mln t wyższy od poziomu sprzed roku. Jednocześnie zmniejszył się o 68% polski import, częściowo w wyniku ograniczeń na przywóz z Ukrainy. Jednak do końca roku 2024 utrzyma się ujemna roczna dynamika cen.
Z najnowszego Agro Navigatora Banku PKO BP dowiadujemy się, że w tym roku zbiory zbóż w Polsce były wyższe o 0,5% w stosunku do ubiegłego roku. Ten ogólny wynik jest lepszy od spodziewanego, ponieważ we wrześniu oczekiwano spadku o 1%, jednak odpowiada za niego 8. procentowy wzrost produkcji kukurydzy, podczas gdy zbiory zbóż podstawowych obniżyły się o 2% r/r.
Polski eksport – wzrost o ponad 30% r/r
Dobrze radzi sobie polski eksport zbóż. W pierwszych 4 miesiącach sez. 2023/24 (od lipca) wyniósł 4,7 mln t i był o 33% (+1,1 mln t) wyższy od wysokiego poziomu notowanego w analogicznym okresie przed rokiem. Jednocześnie polski import zmniejszył się o 68% r/r (-0,89 mln t), częściowo w wyniku ograniczeń na przywóz z Ukrainy, co pozwoliło na zwiększenie salda w polskim handlu zagranicznym zbożami w tym okresie o nieco ponad 2 mln t. Większy wolumen sprzedaży to wynik wzrostu wywozu do krajów afrykańskich, w największym stopniu do Nigerii.
Unijny import – wzrost przywozów z Ukrainy mimo lokalnych zakazów
Polski import się zmniejszył, ale unijny import pszenicy pozostaje na podwyższonym poziomie – od 1 lipca 2023 r. wzrósł o 11%, z czego przywóz z Ukrainy (mimo zakazów importu wprowadzonych przez państwa przygraniczne) zwiększył się o blisko 13%. Za zwiększone zakupy z Ukrainy odpowiadała w głównej mierze Hiszpania (bardzo niskie zbiory w 2023). Jednocześnie warto zauważyć, że unijny eksport pszenicy zmniejszył się w tym okresie o 18% r/r. Zmalał za to unijny import kukurydzy – w okresie od 1 lipca do 10 grudnia 2023 r. o 43% r/r. Powodem tego były dobre zbiory tego zboża w krajach UE.
Ceny w Polsce – w listopadzie niższe o ponad 40%
Jak podaje Agro Navigator PKO BP, z danych GUS wynika, że w listopadzie 2023 przeciętna krajowa cena skupu pszenicy, podobnie jak kukurydzy, była niższa o 43% r/r. Ceny zbóż od sierpnia do listopada 2023 pozostawały stabilne. Niemniej koniec 4 kwartału r. 2023 przyniósł zauważalne obniżki cen na rynku krajowym, spowodowane w dużej mierze zmianami na rynku walutowym. W połowie grudnia ceny pszenicy konsumpcyjnej (za MRiRW) były niższe o 4% niż przed miesiącem, ceny pszenicy paszowej zmalały o 10,6%, a kukurydzy paszowej o 6,5%.
Perspektywy – negatywny wpływ mocnego złotego i pozytywny niskich zapasów światowych
Wg ekspertów PKO BP, przy założeniu światowych zbiorów w sezonie 2024/25 na poziomie średniej wieloletniej i braku incydentalnych zdarzeń, w tym tych wynikających z geopolityki, można przyjąć, że ujemna roczna dynamika cen utrzyma się do końca 2024. Przeciętna cena skupu pszenicy GUS w 2024 będzie niższa o 12-26% r/r, z czego w 1 poł. roku 2024 o 20-29% r/r.
Przyszłe informacje nt. możliwego poziomu zbiorów w 2024, uwzględniające np. ryzyko zmian pogodowych, umożliwią bardziej dokładne szacunki. Niemniej prognozuje się, że skalę spadków ograniczać będą możliwy wzrost popytu na surowce rolne, w tym spekulacyjnego (obniżki stóp procentowych) oraz relatywnie niski poziom światowych zapasów zbóż na koniec sezonu 2023/24.
