Rewolucja w ekoschematach. Ryczałt dla małych gospodarstw i większe możliwości łączenia

Nadchodzą poważne zmiany w ekoschematach. Będą one dotyczyły przede wszystkim zasad korzystania z płatności dla małych gospodarstw, łączenia ekoschematów oraz rejestrów wypasu bydła. O zmianach podczas porannej konferencji poinformowali minister rolnictwa Robert Telus i sekretarz stanu w MRiRW Krzysztof Ciecióra.

– Wsłuchujemy się w głos rolników […], mieliśmy bardzo ważne spotkanie również z doradcami z całego całego kraju […], było to bardzo dobre spotkanie, gdzie rozmawialiśmy o tym, jak możemy jeszcze uprościć ekoschematy, jak możemy doprowadzić do tego, że więcej rolników może z tego skorzystać. […] Z naszych obserwacji wynika, że gospodarstwa do 5 ha, przede wszystkim te gospodarstwa małe […] ci rolnicy w małej ilości korzystają tutaj z ekoschematów. Z naszych orientacji wynika, że około 17, niecałe 20% rolników z tych najmniejszych [gospodarstw] skorzysta z ekoschematów […] dlatego zdecydowaliśmy z Radą Ministrów, Rada Ministrów przyjęła taką moją propozycję, aby wprowadzić ryczałtowe wypłaty dla chętnych rolników tych, którzy mają do 5 ha. Dla chętnych dlatego, że jeżeli ktoś z tych do 5 ha chce wejść w ekoschematy i to będzie się bardziej opłacało i na przykład złożył wniosek, z ekoschematów może skorzystać, a jeżeli ci, którzy nie skorzystali, będą mogli napisać oświadczenie już po złożeniu wniosku – wyjaśnia minister Telus dodając, że takie gospodarstwa będą musiały spełnić dwa warunki, tj. złożenie wniosku w 2022 i w 2023 roku.

– Te gospodarstwa dostaną ryczałt 225 € do hektara i to jest jakby ta największa zmiana jeżeli chodzi o ekoschematy. Są jeszcze uproszczenia łączenia ekoschematów – dodawał.

Uproszczenia w ekoschematach przedstawił następnie sekretarz stanu w MRiRW Krzysztof Ciecióra.

– Najważniejsza zmiana ta o której powiedział pan minister Robert Telus jest rzeczywiście wyjściem naprzeciw oczekiwaniom chyba wszystkich środowisk rolniczych. Warto podkreślić, że ta zmiana będzie obowiązywać 2023 roku. Co do przyszłości to będziemy jeszcze rozstrzygać, natomiast ona będzie ona obowiązywać w tym obecnym sezonie, to jest bardzo ważne zastrzeżenie. Warto podkreślić, że te 225 € do hektara będzie zastępować wszystkie inne płatności, czyli to będzie jeden ryczałt za wszelkie różnego rodzaju dotychczas występujące z różnych pól dopłaty, dofinansowania, to będzie jedna płatność, która również odciąży pozostałe jakby miejsca w budżecie. O tę płatność będą mogli ubiegać się rolnicy, którzy mimo wszystko złożą wniosek do 30 czerwca; to jest bardzo ważne, że wszystkie zmiany o których teraz mówimy, ale również kolejne, które będę przedstawiał, one obowiązują rolników którzy złożą wniosek do 30 czerwca […]. W przypadku płatności ryczałtowej między 1 a 31 sierpnia rolnik będzie musiał złożyć takie żądanie do powiatowej agencji, że on chce być tym ryczałtowcem i one rezygnują z pozostałych innych płatności – wyjaśniał Ciecióra.

– W schemacie rolnictwo węglowe […] przede wszystkim znosimy warunek minimalnej liczby punktów, które były wymagane do tego, aby w tym ekoschemacie wziąć udział, żeby móc z niego skorzystać. To jest bardzo ważna zmiana. Myślę, że znacznie korzystniejsza niż dotychczasowy limit punktów, który należało uzyskać, aby korzystać z płatności, a także wprowadzamy możliwość wymieszania między sobą tych praktyk, które funkcjonują, czyli międzyplony ozime,  wsiewki śródplonowe możemy wymieszać z praktykami dotyczącymi wymieszania obornika czy wymieszania słomy z glebą. Są to teraz te praktyki, te aktywności, które będą ze sobą łączne, nie będą one się wykluczać – dodawał.

– W planie nawożenia dotychczas trzeba było objąć tym planem całe gospodarstwo; teraz zmniejszamy to do poziomu 50%, ale ważne jest to, że te 50% będzie objęte tą płatnością, więc oczywiście możemy trochę mniejszy areał objąć planem nawożenia, ale będzie to się wiązało z trochę mniejszym finansowaniem – wyjaśniał.

Następnie Ciecióra poinformował o zmianie w normie GAEC 6.

– Zmieniamy również tą słynną normę GAEC 6, która w Polsce tak sporo namieszała. Tutaj również chcemy doprecyzować pewne zapisy, też urealnić je. Chodzi oczywiście o wprowadzenie dodatkowego terminu utrzymania okrywy glebowej od dnia 1 czerwca, od dnia zbioru plonu głównego do 15 października. Dlaczego to jest ważne? Plon główny, co plon to trochę inny okres jego zbioru; w innym okresie zbieramy zboża, rzepak, a w innym okresie ziemniaki, buraki czy kukurydzę i właśnie stąd wynika ta zmiana – wyjaśniał Ciecióra.

Następnie odniósł się do liberalizacji rejestru wypasu zwierząt, który zostanie zastąpiony oświadczeniem.

– Zdejmujemy teraz obowiązek prowadzenia rejestru na rzecz oświadczeń jeśli chodzi o zapewnienie wypasu czy wybiegu dla krów mamek w dobrostanie opasów. To jest też daleko idąca zmiana artykułowana przez środowisko. […] Płatności ekologiczne, tutaj taka sama zmiana w KPS, że 2023 jak i w PROW-ie 2014-2020; chcemy to wyrównać, tutaj jakby te zmiany są tożsame; chodzi o to, że chcemy zwiększyć zainteresowanie rolników, hodowców do uczestniczenia w tym programie i zmniejszamy tą premię która jest dostępna dla rolników za obsadę między 0,3 do 1,5 DJP na hektar wszystkich użytków rolnych w gospodarstwie. Wcześniej trzeba było osiągnąć do 0,5 DJP na hektar, teraz to obniżamy do 0,3. Jestem przekonany, że to doprowadzi do tego, że po prostu zwiększy się liczba beneficjentów, zwiększy się liczba osób, które będą mogły z tego korzystać – powiedział Ciecióra.

Jak zaznaczono podczas konferencji, do zmian w ekoschematach będzie teraz potrzebna zgoda Komisji Europejskiej.

Konferencja w całości dostępna jest na kanale YouTube Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi: https://www.youtube.com/watch?v=7IXfMisFKmg