Nowo narodzone prosięta mają temperaturę ciała rzędu 39-40oC. Nie są wyposażone w pełno sprawny systemem termoregulacji i nie posiadają chroniącej je przed zimnem warstwy tłuszczu. Narażone są więc na szybkie ochładzanie, nie rzadko kończące się śmiercią.
Po odpojeniu siarą prosięta należy przenieść do nagrzanego gniazda (legowiska) o rozmiarach ok. 0,7 m2. Wcześniej trzeba je przygotować! Dobrze jest włączyć promienniki lub inny rodzaj ogrzewania jeszcze przed porodem, żeby legowisko było ciepłe. Odpowiedni poziom temperatury w gnieździe jest dla prosiąt rzeczą najważniejszą. W pierwszym dniu po urodzeniu temperatura w legowisku nie powinna być niższa niż 32oC. Jeśli jest zbyt chłodno, część energii z mleka pobranego od matki prosięta tracą na dogrzanie własnego organizmu, przez co słabiej rosną.
Prosięta w gnieździe powinny być dogrzewane przez 3 tygodnie (tab.). Zabieg ten istotnie poprawia ich przeżywalność. Wychłodzone są osowiałe, niechętnie podchodzą do ssania, a osłabione są narażone na przygniecenie przez lochę. Obserwacja sposobu ułożenia prosiąt w miejscu dogrzewanym pozwala zorientować się, czy temperatura jest właściwa. Jeśli tłoczą się, jest im za zimno, jeśli natomiast leżą rozproszone, jest im za gorąco!
Zalecane temperatury w gnieździe w zależności od wieku prosiąt (Instytut Zootechniki, 1980)
-
Wiek prosiąt
(dni)
Temperatura (oC )
minimum
optimum
maksimum
1-3
4-14
15-21
22-28
28-56
25
24
18
18
18
32
28
23
22
21
35
32
27
25
25
Istnieje szereg sposobów dogrzewania prosiąt w gnieździe. Najczęściej są to urządzenia grzewcze w postaci lamp lub ceramicznych promienników podczerwieni zawieszanych ok. 50-60 cm ponad gniazdem. Ciepło daje komfort termiczny prosiętom, zaś światło uspokaja je. Alternatywną metodą dogrzewania jest ogrzewanie podłogowe. Czynnikiem doprowadzającym niezbędną energię cieplną jest prąd elektryczny lub podgrzana woda.. Wymiana ciepła ma miejsce na drodze konwekcji z płyt grzewczych umieszczonych w posadzce. Handel oferuje także płyty grzejne (maty grzewcze) zawieszane nad gniazdem dla prosiąt. Dzięki nim temperatura w gnieździe charakteryzuje się o wiele korzystniejszym rozkładem. Koszty energii też są niższe.
Dobrym rozwiązaniem jest stosowanie daszków umiejscowionych nad gniazdem. Ciepło wytworzone przez promiennik jest kumulowane pod daszkiem i nie ucieka do góry. Prawidłowo ustawiona temperatura pod zadaszeniem sprawia, że prosięta chętnie odpoczywają bezpośrednio pod promiennikiem.
Ważne jest też zadbanie o to, by podłoga kojca pod zadaszeniem była zawsze wyścielona suchym i czystym materiałem np. pociętą słomą lub drobnymi wiórami drzewnymi.
Wydzielenie w kojcu porodowym ogrzewanego gniazda dla prosiąt zmniejsza ryzyko przygniecenia ich przez lochę. Mając taka ogrzewaną strefę w kojcu porodowym, prosięta nie są zmuszone do szukania ciepła pod ciałem matki.
W porodówce ponadto nie może być przeciągów. Od pierwszego dnia życia prosięta powinny mieć stały dostęp do świeżej i czystej wody. W pierwszych dniach życia temperatura wody podawanej prosiętom powinna wynosić ok. 30oC. Później może się obniżać, ale nie powinna być niższa niż 12-15oC. Dostępność wody też powinna być na odpowiednim poziomie. Wskazane jest, by jej przepływ w poidłach smoczkowych wynosił ok. 4 litry na minutę. Niedobór wody wpływa na obniżenie apetytu, zaś prosięta mogą wtedy pić gnojówkę, co powoduje biegunki.
W porodówce ma miejsce specyficzny konflikt temperaturowy. Polega on na konieczności utrzymania odmiennej temperatury powietrza dla lochy oraz innej dla prosiąt. Optymalna temperatura powietrza dla loch karmiących mieści się w granicach od 19 do 21oC. Podniesienie temperatury powyżej 22 o C pociąga za sobą u loch wystąpienie dyskomfortu termicznego. Objawia się on najczęściej nerwowością zwierzęcia, zwiększoną ruchliwością, co może skutkować przygnieceniami prosiąt. Ogrzewanie gniazda dla prosiąt powinno być więc precyzyjne, tak, aby niepotrzebnie nie dogrzewać lochy.
Gdy w porodówce panują wysokie temperatury lochy jedzą mniej. W wyniku zaburzeń hormonalnych i ograniczonego spożycia paszy ma miejsce spadek mleczności, a w konsekwencji zmniejszenie przyrostów masy ciała odchowywanych prosiąt. W wyższych temperaturach otoczenia obniża się również wartość immunologiczna siary, co pociąga za sobą spadek odporności nabytej przez prosięta.
Ograniczone pobieranie paszy przez lochy karmiące, spowodowane wyższą temperaturą otoczenia, prowadzi do wydłużenia okresu między odsadzeniem a wystąpieniem kolejnej rui. „Przegrzana” locha traci apetyt i pobiera mniej paszy. W konsekwencji odbija się to też niekorzystnie na jej późniejszej kondycji.
