fbpx

Perz właściwy. Chwasty bez tajemnic – najważniejsze cechy, występowanie, szkodliwość, ciekawostki

Kłącza perzu potrafią przetrwać podtopienia trwające 30-45 dni oraz mróz dochodzący do -40°C. Potrafi „ukraść” z pola znaczne ilości azotu, potasu i fosforu. Młode kłącza perzu są surowcem, który wykorzystywany jest leczniczo oraz kulinarnie.

Perz właściwy (Elymus repens, syn. Agropyron repens, ang.: common couch-grass, Quackgrass, potocznie: perz pełzający, korzenica, osocze, pernica, psia pasza, psia trawa, psi ząb, zagłuszyca. Rodzina: Poaceae (wiechlinowate). Roślina wieloletnia. Wschodzi od wiosny do jesieni. Kwitnie od czerwca do września. Rośliny wysokie na 30-150 (200) cm. Rozmnaża się głównie poprzez podziemne rozłogi oraz z nasion. Produktywność jednej rośliny to 100-500 ziarniaków, które zachowują żywotność 4-10 lat. Pojedyncza roślina jest w stanie wytworzyć 140 m rozłogów i 200 pędów nadziemnych.

Występowanie i szkodliwość

Jest to gatunek bardzo pospolity, spotykany, na wszystkich rodzajach gleb, z wyjątkiem gleb torfowych. Zachwaszcza praktycznie wszystkie uprawy rolnicze i ogrodnicze, występuje powszechnie na ugorach i odłogach.

Perz właściwy jest bardzo ekspansywny, charakteryzuje się wysoką konkurencyjnością dla wszystkich roślin uprawnych. Przyjmuje się, że ekonomiczny próg szkodliwości dla tego gatunku dla większości roślin uprawnych wynosi 10-15 sztuk na 1 m2.

Czy wiesz, że

Kłącza perzu potrafią przetrwać podtopienia trwające 30-45 dni oraz mróz dochodzący do -40°C. Pojedyncza roślina jest w stanie wytworzyć 140 m rozłogów i 200 pędów nadziemnych.

Perz wydziela do gleby związki allelochemiczne (zjawisko allelopatii ujemnej), wywierające niekorzystny wpływ na wzrost i rozwój innych roślin, u których substancje te, zaburzają pobieranie makroelementów, tj. azot i potas. Perz potrafi „ukraść” z pola 100-120 kg azotu, 50-70 kg potasu i 20-30 kg fosforu.

Ponadto jest czynnym „uczestnikiem” zjawiska określanego mianem „zielonego mostu”. Zjawisko to polega to na przenoszeniu przez rośliny perzu (jako wektory), np. niektórych szkodników, tj. mszyce, skrzypionki czy ploniarkę ale również choroby, np. mączniaka prawdziwego.

Surowcem który wykorzystywany jest leczniczo oraz kulinarnie są młode kłącza (Agropyri rhizoma), które zawierają od 5-15 proc. inuliny, która jest naturalnym biopolimerem roślinnym (wielocukrem zapasowym), zaliczanym do tzw. błonnika pokarmowego (prebiotyku), który nie podlega strawieniu w przewodzie pokarmowym człowieka. Dzięki takim właściwościom inulina stanowi doskonałą pożywkę dla bakterii Bifidobacterium i Lactobacillus, które warunkują utrzymanie prawidłowej flory jelitowej człowieka czyli tzw. mikrobionu, który nazywany jest drugim mózgiem, w szczególności odpowiedzialny jest za naszą odporność.

W średniowieczu, świeży sok z kłaczy perzu używany był jako środek przeciwko pasożytom jelitowym. W czasach przed tzw. zieloną rewolucją czyli w okresie niedostatku czy wręcz głodu w Polsce, Niemczech czy Finlandii, używano wysuszonych i zmielonych kłaczy perzu jako domieszki do mąki z której wyrabiano ciasto do wypieku chleba perzowego, a także do wyrobu lekkiego piwa czy do filtracji wina. W okresie I wojny światowej w dotkniętych głodem rejonach Niemiec i Francji, ze sproszkowanych kłączy perzu wypiekano placki oraz sporządzano namiastkę słodkiego syropu o nazwie „Mellago Graminis”, którym słodzono różne napoje.

McHale - baner - kwiecień 2024
Axial Syngenta baner
Baner webinarium konopie
POZ 2024 - baner

dr inż. Tomasz Sekutowski
IUNG-PIB Zakład Herbologii i Technik Uprawy Roli

ZOSTAW KOMENTARZ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

Najpopularniejsze artykuły
NAJNOWSZE WIADOMOŚCI
[s4u_pp_featured_products per_row="2"]
INNE ARTYKUŁY AUTORA




ARTYKUŁY POWIĄZANE (TAG)

NAJNOWSZE KOMENTARZE

Newsletter

Zapisz się do Rolniczego Newslettera WRP.pl, aby otrzymywać informacje o tym co aktualnie najważniejsze w krajowym i zagranicznym rolnictwie.