Parlament Europejski, Rada i Komisja osiągnęły 19 grudnia porozumienie polityczne w sprawie nowego zbioru zasad, które zapewnią ochronę 100% rolników w UE i znacznej większości unijnych przedsiębiorstw rolno-spożywczych przed praktykami sprzecznymi z zasadą dobrej wiary i uczciwego postępowania.
Nowe prawo europejskie obejmie produkty rolne i spożywcze będące przedmiotem handlu w łańcuchu dostaw żywności, po raz pierwszy zakazując stosowania nieuczciwych praktyk handlowych nakładanych jednostronnie przez jednego partnera handlowego na drugiego.
Komisja Europejska przedłożyła swój wniosek legislacyjny w kwietniu 2018 r., Aby zapewnić sprawiedliwszy łańcuch żywnościowy i zapewnić minimalną ochronę w całej UE. Po raz pierwszy prawodawstwo na poziomie UE zostanie wdrożone w tym obszarze. Nowe ramy przyznają państwom członkowskim uprawnienia do egzekwowania nowych przepisów i nakładania sankcji w przypadku stwierdzonych naruszeń.
– Porozumienie to toruje drogę do wprowadzenia po raz pierwszy unijnego prawa zapewniającego znaczną ochronę wszystkim rolnikom w UE, a także małym i średnim firmom. Zostaną teraz chronieni przed wszystkimi większymi podmiotami działającymi niesprawiedliwie i poza przepisami. Chciałbym wyrazić uznanie dla wszystkich negocjatorów, których konstruktywne podejście i ciężka praca zapewniły dzisiejsze porozumienie polityczne. Jestem szczególnie zadowolony, że porozumienie osiągnięto w ciągu niezwykle krótkich ośmiu miesięcy od przedstawienia wniosku przez Komisję Europejską – mówi Phil Hogan, europejski komisarz do spraw wsi i rozwoju obszarów wiejskich
Osiągnięte porozumienie będzie miało zastosowanie do wszystkich osób zaangażowanych w łańcuch dostaw żywności o obrotach w wysokości 350 mln EUR przy zróżnicowanym poziomie ochrony, który jest poniżej tego progu. Nowe zasady obejmą sprzedawców detalicznych, przetwórców żywności, hurtowników, spółdzielnie lub organizacje producentów lub jednego producenta, który angażowałby się w zidentyfikowane nieuczciwe praktyki handlowe.
Nieuczciwe praktyki handlowe, które należy zakazać, obejmują: opóźnienia w płatnościach za nietrwałe produkty żywnościowe; anulowanie zamówienia w ostatniej chwili; jednostronne lub retroaktywne zmiany umów; zmuszanie dostawcy do płacenia za zmarnowane produkty i odmawiania umów na piśmie.
Inne praktyki będą dozwolone tylko pod warunkiem wyraźnego i jednoznacznego porozumienia między stronami: kupujący zwracający niesprzedane produkty spożywcze dostawcy; kupujący pobierający opłatę od dostawcy za zabezpieczenie lub utrzymanie umowy dostawy produktów żywnościowych; dostawca płaci za kampanię promocyjną, reklamową lub marketingową kupującego.
Wdrożenie tych zasad nie doprowadzi do wzrostu cen dla konsumentów. W trakcie konsultacji społecznych przeprowadzonych przez Komisję przed przedstawieniem wniosku organizacje konsumenckie zachęcały do regulacji tych praktyk ze względu na ich negatywny wpływ na konsumentów w dłuższym okresie.
Ważnym elementem tej dyrektywy jest to, że państwa członkowskie mogą wprowadzić wyższy zakres niż 350 milionów euro w swoim ustawodawstwie krajowym lub podjąć dalsze kroki, jeśli sobie tego życzą. Porozumienie zawiera również klauzulę przeglądu ustaloną na 4 lata, co oznacza, że postanowienia tekstu legislacyjnego będą musiały zostać poddane ocenie i ewentualnie poddane przeglądowi w trakcie następnego mandatu parlamentarnego.
Państwa członkowskie wyznaczą organy odpowiedzialne za egzekwowanie nowych przepisów, w tym możliwość nakładania grzywien i wszczynania dochodzeń na podstawie skarg. Poufność może być wymagana przez strony składające skargę, w celu rozwiązania problemów dotyczących możliwych działań odwetowych. Komisja ustanowi mechanizm koordynacji między organami ścigania, aby umożliwić wymianę najlepszych praktyk.
Teraz odbędzie się głosowanie w Parlamencie Europejskim i Radzie w celu formalnego zatwierdzenia tekstu. Po pełnym przyjęciu państwa członkowskie będą musiały dokonać transpozycji nowego tekstu legislacyjnego do swojego prawa krajowego.
Źródło: Komisja Europejska
