Od marca do lipca 2023 r. włącznie wyeksportowaliśmy 6 mln. ton zboża. Magazyny są opróżnione – powiedział minister rolnictwa Robert Telus podczas dzisiejszej konferencji prasowej w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Konferencja rozpoczęła się z dużym opóźnieniem, minister Telus wraz z wiceministrem Cieciórą przyszli na nią wprost z Rady Ministrów, wiceminister Bartosik przyszedł kilka minut później.
W pierwszych słowach Robert Telus poinformował o przyjęciu przez Rząd rozporządzenia umożliwiającego rozdzielenie produkcji zwierzęcej od roślinnej przy liczeniu strat spowodowanych suszą.
Minister podkreślił, że z rozdzielenia produkcji zwierzęcej i roślinnej przy liczeniu strat suszowych, czego rzeczywiście domagali się hodowcy, skorzystają głównie hodowcy bydła mlecznego. Do nich również skierowany jest rządowy skup mleka i odtłuszczonego mleka w proszku, który jeszcze w tym tygodniu rozpocznie Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych.
Kolejną informacja dotyczyła eksportu zbóż: od marca do lipca 2023 r. włącznie wyeksportowane zostało 6 mln. ton zbóż. W tym czasie do Polski wjechało 580 tys. ton zbóż.
Pomocą zostaną objęci również producenci kukurydzy poszkodowani przez firmy skupujące, które znalazły się w upadłości bądź procesie restrukturyzacji – z budżetu państwa zostaną wypłacone im rekompensaty w wysokości 80% kwoty faktury. Natomiast firmy, które skupiły mokrą kukurydzę mogą wnioskować o dofinansowanie do kosztów suszenia jeszcze do 29 września.
Wydłużony został również termin składania wniosków o dofinansowanie z programu Locha+ – do 15 września.
Jeszcze w tym tygodniu ponownie rozpocznie się skup malin przez dwie spółki Skarbu Państwa: – Ten mechanizm bardzo ładnie zafunkcjonował stabilizacją cen – powiedział minister Telus. – Może nie były to ceny wysokie, ale na poziomie do przyjęcia.
W ramach pomocy dla producentów malin i jabłek została zwiększona o 10 mln. zł kwota pieniędzy przeznaczonych na program “Żywność w szkole” – do tego programu będą włączone soki malinowy i jabłkowy.
Minister Robert Telus poinformował również, że do tej pory w ramach pomocy zbożowej na kontach ok. 100 tys. rolników znalazło się ponad 1,5 mld. zł; z kredytów preferencyjnych skorzystało ponad 36 tys. gospodarstw wykorzystując kwotę 5,4 mld zł.
Minister poinformował też, że dziś powołał pełnomocnika ds. dialogu społecznego w zakresie gospodarowania nieruchomościami rolnymi SP.
– Nie tworzyliśmy nowego stanowiska, pełnomocnikiem jest pracownik ministerstwa, dyrektor wydziału prawnego, który otrzymał dodatkowe obowiązki. Zależy nam, żeby grunty pozostające w dyspozycji KOWR trafiły do polskich rolników i żeby to zostało zrobione zgodnie z prawem, dlatego został powołany pełnomocnik do tych spraw i jest to prawnik.
Wiceminister Krzysztof Ciecióra mówił o eksporcie. Podkreślił, że sukcesem polskich służb dyplomatycznych i weterynaryjnych jest uzyskanie w tym tygodniu zgody na eksport polskiego drobiu do Filipin, wołowiny i podrobów wołowych do Tajlandii oraz Turcji.
– Niewiele państw może eksportować wołowinę do Turcji, nam się udało – powiedział wiceminister Ciecióra. – A warto też przypomnieć, że w tym roku uzyskaliśmy otwarcie rynku chińskiego i wietnamskiego. To efekt dużego zaangażowania Ministerstwa Rolnictwa, KOWR, MSZ, Inspekcji Weterynaryjnej.
Wiceminister Ryszard Bartosik rozpoczął od złożenia ogromnych podziękowań ministrowi Telusowi za ogromne zaangażowanie w przekonaniu Komisji Europejskiej do zgody na tę decyzję polskiego Rządu. Podkreślamy ten fragment konferencji, ponieważ według komisarza ds. rolnictwa UE Janusza Wojciechowskiego “W prawie obowiązuje zasada, że jasne przepisy nie wymagają interpretacji, a przepis art. 25 ust. 8 (rozporządzenia KE 2472/2022) jest jasny – państwo członkowskie wybiera, liczenie strat na poziomie całego gospodarstwo albo rozdzielenie produkcji. Zgoda Komisji Europejskiej nie jest tu do niczego potrzebna”…
Następnie wiceminister Bartosik poinformował krótko o wynikach polskiego handlu żywnością: handlu w okresie od stycznia do czerwca 2023 sprzedaliśmy żywność za ponad 25 mld euro, kupiliśmy za 16 mld. euro; najważniejsza pozycja to mięso i przetwory mięsne – 4,9 mld. euro, zboża i produkty zbożowe 3,8 mld. euro. Głównym rynkiem dla polskiej żywności jest Unia Europejska – 73% eksportu – co świadczy o jakości polskich produktów.
Na koniec konferencji wywiązała się dyskusja pomiędzy dziennikarką TVN24 a ministrem Telusem. Agata Zielińska przypomniała ministrowi, że obiecywał dymisję, jeśli magazyny ze zbożem nie zostaną opróżnione. Powołała się przy tym na słowa prezes Izby Zbożowo-Paszowej Moniki Piątkowskiej o tym, że Polska będzie musiała wyeksportować jeszcze 5 mln. ton zbóż.
Minister Telus odpowiedział, że gdy został ministrem do wyeksportowania dla opróżnienia magazynów było ok. 5 mln. ton zbóż. Jeśli zostało wyeksportowane 6 mln. ton, to warunek został spełniony. Natomiast przy zużywaniu miesięcznie 2,5 mln. ton zbóż w Polsce powinno być w rezerwie ok. 4,5 mln. ton.
– Sztab ludzi pracował nad tym, żeby to się udało – mówił minister. – To współpraca ministerstw, szczególnie infrastruktury, pana premiera, który raz w tygodniu robił sztab kryzysowy, wielu firm prywatnych.
– Nie możemy dopuścić do tego, żeby w polskich magazynach nie było w ogóle zboża. W roku 2017 mieliśmy 3 mln. ton, w tym roku ok. 3,5 mln. ton. Jeśli więc ktoś powie – u mnie magazyn jest pełen zboża, to zgoda – ale musimy mieć zboże, by mieć codziennie świeży chleb – powiedział wiceminister Ciecióra.
Dziennikarka TVN24 upierała się, że cel nie został osiągnięty, powołując się jeszcze raz na słowa prezes Piątkowskiej.
– Pani redaktor, bardzo proszę, niech pani porozmawia z panią prezydent Piątkowską – powiedział minister Telus. – Ja nawet dziś rozmawiałem z panią Piątkowską – powiedział Telus. – Jeżeli powiedziała o 4 mln, to mieści się to w średniej, jaką musimy mieć w charakterze rezerwy. W zeszłym roku mieliśmy 35 mln. zboża, te 4 mln. to zaledwie 12 proc. tej ilości. Mówienie o tym, że nie poradziliśmy sobie z tą kryzysową sytuacją służy tylko Putinowi.
