Prawidłowe przygotowanie roślin do spoczynku zimowego w dużym stopniu uzależnione jest od czynników atmosferycznych, które panują w okresie jesiennym.
Ciepła i długa jesień przyczynia się do tego, że rośliny ozime, a zwłaszcza rzepak, powoli przygotowują się do spoczynku zimowego.
W przypadku rzepaku ozimego okres pre-hartowania roślin to czas, w którym dochodzi do tworzenia pokroju rozetkowego. Okres hartowania się upraw ozimych, charakterystyczny dla okresu przedzimia, ma miejsce gdy średnie temperatury mieszczą się w granicach od 2 do 5ºC. Przyjmuje się, że w celu dobrego zahartowania roślin okres ten powinien trwać od 3 do 4 tygodni.
Hartowaniu roślin sprzyja „złota polska jesień”, a więc słoneczna i bezdeszczowa pogoda. Stopniowe hartowanie roślin wiąże się między innymi z zagęszczaniem soków komórkowych w roślinach, a gromadzące się w nich cukry oraz substancje białkowe obniżają punkt zamarzania soku komórkowego. Im więcej substancji zapasowych zgromadzi w tym okresie roślina oraz im dłuższy jest proces jej hartowania, tym większa jest jej odporność na niskie temperatury panujące w okresie zimowym.
Stopniowo obniżająca się temperatura musi jednak być integralnie połączona z rozwojem roślin. W przypadku zbóż ozimych powinno to być 4-6 liści, zaś w przypadku rzepaku ozimego 6-8 liści rozdzielonych krótkimi międzywęźlami. Poza tym szyjka korzeniowa rzepaku ozimego powinna mieć średnicę ponad 5 mm, a długość korzenia palowego powinna wynosić od 10 do 15 cm. Utrzymujące się przez okres minimum 3 dni średnie dobowe temperatury poniżej 5ºC zapoczątkowują okres spoczynku zimowego roślin. Należy jednak pamiętać, że o ile większość procesów życiowych roślin w częściach nadziemnych ulega wyhamowaniu przy takiej temperaturze, to jednak procesy zachodzące w częściach podziemnych roślin ulegają zahamowaniu gdy temperatura jest ujemna i wynosi w granicach -2ºC.
W przypadku procesu hartowania roślin niepokojącym zjawiskiem może być utrzymywanie się wysokiej temperatury przez dłuższy okres czasu, co w znacznym stopniu wydłuża wegetację roślin oraz przyczynia się do ich nadmiernego wzrostu, a w konsekwencji zmniejszenia ich odporność na niską temperaturę panującą w okresie zimowym. Okresowe znaczne wzrosty temperatur, prowadzące do wznowienia procesów życiowych, również mogą wpływać na rozhartowanie roślin. Należy jednak przy tych pamiętać, że prawidłowe zaopatrzenie roślin w podstawowe makro- i mikroskładniki w okresie jesiennym ma pozytywny wpływ na właściwie przeprowadzony proces hartowania. Szczególne znaczenie ma odpowiednie zaopatrzenie roślin w potas, fosfor, siarkę oraz mikroelementy – cynk, bor i molibden.
