Pojęcie ubezpieczeń związanych z rolnictwem, przywodzi nam na myśl najczęściej obowiązkowe ubezpieczenie komunikacyjne oraz tak zwane OC rolnika, jednak w przypadku gospodarstw rolnych i sprzętu w nim wykorzystywanego, zagadnienie to jest szersze i zdecydowanie warte zagłębienia się w temat.
Co dosyć oczywiste, każdy ciągnik rolniczy musi być objęty obowiązkowym ubezpieczeniem OC. Wynika to jasno z przepisów, ponieważ traktory są rejestrowanymi pojazdami. Niestety, na ten moment przepisy są skonstruowane w ten sposób, że istnieje obowiązek posiadania całorocznej polisy, nawet, jeśli ciągnik wykorzystywany jest zaledwie kilka miesięcy roku. Na szczęście ubezpieczenie OC traktora jest nieporównywalnie tańsze niż np. samochodu osobowego. Oczywiście przyczepy rolnicze, które są zarejestrowane, tak samo jak ciągniki podlegają obowiązkowi ubezpieczenia OC.
Kolejną grupą maszyn wykorzystywanych w gospodarstwie, o których trzeba powiedzieć w aspekcie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (OC), są kombajny i inne sprzęty posiadające własny napęd. Takie maszyny jak samojezdne opryskiwacze, sieczkarnie, wozy paszowe, itp. z definicji są maszynami wolnobieżnymi, i jako że nie ma obowiązku ich rejestracji, to również nie ma obowiązku obejmowania ich OC. Niestety takie stwierdzenie jest tylko po części prawdziwe. Owszem, nie ma obowiązku ubezpieczania takich maszyn, ale wyłącznie, jeżeli są one wykorzystywane dla celów własnego gospodarstwa, ponieważ wtedy, ewentualne szkody pokryte zostaną z „OC rolnika”.
Bardzo obrazowo sprawa wygląda następująco: jeżeli dojdzie do zdarzenia drogowego i okaże się, że właściciel przykładowego kombajnu posiada obowiązkowe OC rolnika, ale droga, na której doszło do zdarzenia w żaden sposób nie prowadzi z gospodarstwa na pole będące jego częścią, to trzeba się liczyć z poważnymi konsekwencjami. W skrócie, wszystkie maszyny wolnobieżne, wykonujące usługi poza gospodarstwem posiadacza muszą mieć własne ubezpieczenie. Trzeba pamiętać, że w przypadku wolnobieżnych maszyn OC może być wykupione na pewien okres, bez konieczności zawierania umowy na 12 miesięcy.
Pozostając przy ubezpieczeniu OC, trzeba również pamiętać o wszelkiego rodzaju sprzęcie wykonanym samodzielnie, czyli tzw. samoróbkach. Różnego rodzaju samodzielnie zbudowane sprzęty, jeżeli będą miały jeździć po drodze publicznej z reguły powinny być zarejestrowane, jako pojazdy marki SAM a w związku z tym, również ubezpieczone.
Uzupełnieniem informacji o obowiązkowym ubezpieczeniu, jest przypomnienie, że wszelkiego rodzaju maszyny i sprzęty zawieszane, bądź przyczepiane do ciągnika (prasy, pługi, siewniki itp.), niejako są objęte OC ciągnika rolniczego, który jest z nimi sprzęgnięty. Co za tym idzie, nie ma obowiązku posiadania dodatkowych polis.
Wracając do obowiązkowego OC rolnika, ciągników rolniczych i przyczep, należy bezwzględnie pilnować ciągłości. W przypadku stwierdzenia braku obowiązkowego OC, UFG nałoży odpowiednią karę. Wysokość kar w 2022 r. w przypadku wstąpienia okresu bez ochrony ubezpieczeniowej „innych pojazdów” (w tym ciągników rolniczych i przyczep) wygląda następująco: do 3 dni – 200 zł, 4 do 14 dni – 500 zł, powyżej 14 dni – 1000 zł, jeżeli chodzi o OC rolnika to w każdym z wymienionych okresów kara jest jednakowa, tj. 300 zł.
Warto wspomnieć również o ważnym zagadnieniu, jakim są dobrowolne ubezpieczenia AC i NNW. W związku z tym, że ceny ciągników rolniczych i niektórych maszyn, porównywalne są dzisiaj z cenami mieszkań, nic więc dziwnego, że dobrowolne AC, staje się normą, w szczególności jeśli chodzi o sprzęty nowe. Warto zauważyć, że procedury zakupów poprzez różne formy finansowania, wręczy wymagają wykupienia polisy AC. Jeżeli użytkownik maszyny, która narażona jest na zniszczenie tylko przez określaną część roku chciałby ograniczyć koszty, warto dokładnie rozejrzeć się na rynku ofert ubezpieczycieli, ponieważ istnieją polisy krótsze niż 12 miesięcy. Co do ubezpieczenia NNW, to w praktyce najczęściej wybierany jest ten wariant przy ubezpieczaniu ciągnika rolniczego. Trzeba pamiętać, aby w miarę możliwości poszerzać polisę OC rolnika o NNW, ponieważ zdrowie jest bezcenne.
Ogół przepisów związanych z ubezpieczeniami wydaje się być niejasny dla niektórych użytkowników, więc warto pamiętać, że w razie jakichkolwiek wątpliwości zawsze należy zasięgać informacji w różnych instytucjach i biurach ubezpieczeń.
Józef Woś
