Przedłużające się żniwa, występujące opady deszczu utrudniają dotrzymanie agronomicznych terminów siewu rzepaku ozimego w części regonów kraju. Dla wschodniej i części centralnej Polski agronomiczny termin siewu rzepaku ozimego już minął. O ile można opóźnić siew rzepaku bez większych strat w plonie? Rzepak siać czy czekać?
Doświadczenia polowe firmy Rapool z różnymi terminami siewu wskazują, że nawet bardzo późny siew (przeprowadzony 21 września w woj. wielkopolskim) też może być trafionym. Przy czym jest to zależne od warunków pogodowych w danym roku w okresie jesieni, zimy, wiosny. W doświadczeniu w skutek wiosennych posuch, słabej dostępności azotu na wiosnę, rzepaki z terminów 07.09 (na wiosnę lepiej rozwinięte, bardziej redukowały plon) i 21.09 plonowały na zbliżonym poziomie. To wskazuje, że w przypadku braku możliwości siewu rzepaku w terminie optymalnym rolnicy mogą przesunąć siew o kilka dni, w rejonie Wielkopolski do końca pierwszej dekady września.
Musimy pamiętać, że choć nawet bardzo mocno opóźniony siew może się jakoś udać to jednak nadmierne przesuwanie siewu w czasie nie jest dobrym rozwiązaniem. Terminowy siew (ewentualnie niewielkie opóźnienie) jest podstawą dla zbudowania i wytworzenia odpowiedniej masy roślin rzepaku, nawet jeśli później przyjdzie roślinom redukować biomasę na skutek niekorzystnych warunków na wiosnę.
Rzepak zasiany zbyt późno raczej nie zdąży odpowiednio się rozwinąć do czasu wejścia w spoczynek zimowy i tym samym będzie miał niską biomasę oraz trudności z przetrwaniem zimy, co przełoży się na niższy plon. Rzepak ozimy przed zimą powinien zdążyć wytworzyć 8-10 liści, szyjkę korzeniową o średnicy co najmniej 1 cm oraz zbudować głęboki system korzeniowy.
Za bezpieczne przesunięcie terminu siewu można uznać ok. 7 dni. Niewielkie opóźnienie w terminie siewu nie przynosi większych szkód, powoduje ok. kilku proc. spadki w plonie, ale już dwutygodniowe opóźnienie może oznaczać redukcję plonu na poziomie 10 proc. (zależne od warunków pogodowych w danym roku uprawy, odżywienia i zdrowotności roślin). Musimy pamiętać, że przy opóźnionych terminach siewu podajemy azot, zwiększamy ilość wysiewu nasion na ha i siejemy odmiany mieszańcowe.
Przy opóźnionym terminie siewu rzepaku ozimego możemy przynajmniej częściowo uciec przed szkodnikami i przesunąć działanie zapraw. Zaprawy działają skutecznie do 5 tygodni, jeśli zatem zasiejemy rzepak np. 31.08 to zaprawy powinny zabezpieczyć plantację przez cały wrzesień. W praktyce już po 2-3 tygodnie po siewie należy lustrować zdrowotność roślin rzepaku.
Optymalny termin siewu rzepaku ozimego w naszym kraju przypada w sierpniu i na początku września. Zależy od regionu i warunków panujących w danym roku uprawy.
