Do konsultacji społecznych został skierowany projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie stawek opłat za przeprowadzanie kontroli urzędowych, wykonywanie innych czynności urzędowych oraz świadczenie usług przez Państwową Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa w zakresie ochrony roślin przed agrofagami.
Większość obecnie obowiązujących stawek opłat została określona na podstawie faktycznych kosztów ponoszonych przez Państwową Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa w roku 2014 (w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 31 grudnia 2014 r. zmieniającym rozporządzeni w sprawie stawek opłat za usługi świadczone przez Państwową Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa oraz za wydawanie etykiet, paszportów roślin, plomb urzędowych i formularzy paszportów roślin(Dz. U. z 2015 r. poz. 89)). Wzrost cen na przestrzeni ostatnich lat spowodował, iż po przeliczeniu kosztów ponoszonych przez Inspekcję, stawki te wzrosły o średnio 16%.
Podstawowa zmiana wprowadzana projektowanym rozporządzeniem, w porównaniu z rozwiązaniami dotychczasowymi, polega na uzależnieniu stawek opłat od czasu pracy.
Wyjątek od tej reguły stanowią czynności laboratoryjne. W ich przypadku czas wykonywania poszczególnych czynności wynika z procedur diagnostycznych. W przypadku pozostałych czynności– jak oceny wizualnej, pobierania próbek, kontroli dokumentów – proponuje się, aby stawka opłaty wynosiła 55 zł za każdą rozpoczętą godzinę pracy osoby przeprowadzającej kontrole urzędowe, wykonującej inne czynności urzędowe lub świadczącej usługi. Jest to uśredniony czas pracy inspektora, który w zależności od wojewódzkiego inspektoratu ochrony roślin i nasiennictwa kształtuje się na poziomie od 46,76 zł/osobę/godzinę do 61,01 zł/osobę/godzinę. Czas wykonywania podobnych czynności może być bowiem inny, w zależności od szeregu okoliczności niezależnych od osoby przeprowadzającej te czynności. Wpływ na to mogą mieć działania podmiotu – jak przygotowanie partii lub przesyłki roślin do kontroli, czy też przygotowanie dokumentów. Wpływ na czas wykonywania danej czynności mogą mieć także czynniki czysto obiektywne – np. na czasochłonność pobierania próbek gleby z pola może mieć wpływ rodzaj gleby (gleba piaszczysta, zwięzła) czy też czas wykonania kontroli (pole przed uprawą roślin, pole w trakcie wegetacji roślin, rżysko po zbiorze roślin).
Przyjęte rozwiązanie w sposób bardziej obiektywny niż dotychczasowa praktyka odzwierciedli faktyczne koszty danej czynności, za którą pobierana jest opłata. Jednocześnie, mając na uwadze trudności dla sektora rolnego, wynikające ze środków wprowadzonych w okresie obowiązywania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonych na podstawie ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2 (Dz. U. z 2019 r. poz. 1239 i 1495 oraz z 2020 r. poz. 284, 322, 374 i 567) proponuje się, aby w bieżącym sezonie produkcyjnym, jak również w sezonie 2021 r., utrzymać dotychczasowe stawki opłat pobieranych przez PIORiN.
Samuel Skrzysz
