Prezydent RP 17 marca podpisał ustawę z dnia 24 lutego 2022 r. o zmianie ustawy o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz niektórych innych ustaw. Zmiany zawarte w ustawie obejmują zarówno zmiany związane z organizacją pracy Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, jak i zmiany przewidziane dla beneficjentów pomocy wypłacanej przez Agencję.
– W ustawie wprowadzono rozwiązania przewidujące możliwość umorzenia, rozłożenia na raty lub odroczenia terminu spłat wierzytelności Agencji przypadających jej w związku z wykonywaniem przez nią zadań finansowanych z krajowych środków publicznych oraz w ramach Specjalnego Programu Akcesyjnego na Rzecz Rozwoju Rolnictwa i Obszarów Wiejskich. W obecnym stanie prawnym ustawa nowelizowana wskazuje przesłanki i tryb umarzania należności przez Agencję, ale pod warunkiem, że pochodzą one wyłącznie z krajowych środków publicznych. Zmiana pozwoli na umarzanie, rozkładanie na raty lub odraczanie terminu spłaty wierzytelności powstałych w ramach programu przedakcesyjnego SAPARD – informuje Kancelaria Prezydenta RP.
Nowelizacja umożliwi umarzanie odsetek od wierzytelności Agencji przypadających w związku z wykonywaniem przez nią zadań finansowanych z krajowych środków publicznych w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii. Oznacza to rozciągnięcie rozwiązań obowiązujących obecnie na mocy ustawy z dnia 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 na wszystkich wierzycieli Agencji. W obecnym stanie prawnym możliwość umorzenia odsetek od wierzytelności Agencji dotyczy wyłącznie należności przypadających Agencji w ramach Wspólnej Polityki Rolnej.
Ponadto ustawa stwarza podstawy prawnej do utworzenia przez Agencję spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Spółka nie zostanie utworzona z mocy prawa z dniem wejścia w życie ustawy, lecz po przeprowadzeniu stosownych analiz oraz po uzyskaniu zgody ministra właściwego do spraw rozwoju wsi. Celem działania spółki będzie realizacja zadań polegających na zapewnieniu rozwoju systemów i rozwiązań teleinformatycznych służących realizacji zadań Agencji, w szczególności przez budowę systemów lub rozwiązań teleinformatycznych, rozbudowę lub unowocześnienie istniejących systemów lub rozwiązań teleinformatycznych, utrzymanie systemów lub rozwiązań teleinformatycznych. Wykonywanie zadań ustawowych agencji wykonawczych przy wykorzystaniu spółek prawa handlowego jest rozwiązaniem stosowanym już m.in. przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa oraz Agencję Mienia Wojskowego. W razie zaistnienia takich potrzeb, spółka będzie mogła realizować takie zadania również na rzecz innych podmiotów i organów, wykonujących zadania publiczne w zakresie działów administracji rządowej rolnictwo, rozwój wsi, rynki rolne lub rybołówstwo.
Jak podaje Kancelaria Prezydenta RP, ustawa dokonuje również zmiany w:
- ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – przewidując, że wolne od podatku dochodowego są również kwoty umorzonych wierzytelności, o których mowa w art. 39a ustawy o Agencji;
- ustawie z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego – stanowiąc, że obowiązek przeznaczenia przez gminę w latach 2021–2024, na finansowanie inwestycji w zakresie kanalizacji jest także spełniony w przypadku, gdy gmina w tym okresie poniosła wydatki na inwestycje w zakresie usuwania i oczyszczania ścieków lub na dofinansowanie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków. Zmiana wprowadzana ustawą wiąże się z faktem przyznania gminom w ustawie okołobudżetowej na 2021 r. środków finansowych w postaci subwencji wodociągowej i subwencji kanalizacyjnej. W przypadku gmin, które nie posiadają kanalizacji ani oczyszczalni ścieków, subwencja podlega zwrotowi. Ponieważ metodą zagospodarowania ścieków są również oczyszczalnie przydomowe oraz inne instalacje, zmiana zawarta w ustawie umożliwi wykorzystanie środków pochodzących z subwencji na wskazane w ustawie inwestycje w zakresie usuwania i oczyszczania ścieków lub na dofinansowanie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków;
- ustawie z dnia 5 lutego 2015 r. o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego – w zakresie umożliwienia dokonywania przelewów, na wniosek rolnika, na rzecz zakładu ubezpieczeń składek z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia upraw rolnych z wypłacanych zaliczek oraz z płatności bezpośrednich i środków przejściowego wsparcia krajowego.
W ustawie dokonuje się wyłączenia obowiązku przeprowadzania naboru kandydatów do zatrudnienia w Agencji na zastępstwo w związku z usprawiedliwioną nieobecnością pracownika Agencji oraz w przypadku, gdy zatrudnienie to następuje na okres nie dłuższy niż 6 miesięcy z osobą, która ukończyła w Agencji staż w rozumieniu ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Po rozwiązaniu umowy o pracę z upływem czasu, na który była zawarta z osobą zatrudnioną na zastępstwo, lub po rozwiązaniu umowy o pracę z upływem czasu, na który była zawarta z osobą, która była zatrudniona na czas określony na podstawie zobowiązania wynikającego z umowy o staż zawartej z urzędem pracy, dalsze zatrudnienie tych osób na wolnych stanowiskach pracy w Agencji wymagało będzie przeprowadzenia otwartego i konkurencyjnego naboru.
Ustawa dokonuje rozszerzenia katalogu stanowisk w strukturze Agencji, które obsadzane są w drodze powołania w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy.
W ustawie pozostawiono wyłącznie kompetencji ministra właściwego do spraw rozwoju wsi odnośnie nadzoru nad Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w zakresie gospodarki finansowej, wnioskowania o powołanie Prezesa Agencji, otrzymywania rocznego sprawozdania z działalności Agencji oraz wyrażania zgody na ustalone przez Prezesa Agencji zasady wynagradzania pracowników Agencji.
