Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi wyraża umiarkowane zadowolenie w związku z propozycją Komisji Europejskiej w sprawie handlu UE z Ukrainą. Chce rozszerzenia środków ochronnych na inne produkty, w tym rzepak i owoce miękkie; w negocjacjach z Ukrainą chce te środki rozciągnąć na zboża.
„Propozycje KE idą w dobrym kierunku, ale uwzględniają tylko częściowo nasze postulaty” – czytamy w komunikacie MRiRW. Udało się osiągnąć możliwość przyjęcia tzw. regionalnych środków ochronnych, które będzie mogło zastosować jedno państwo UE bez wykazywania, że import ma negatywny wpływ na całą Unię. W wyjątkowych przypadkach środek taki może być zastosowany w ciągu 21 dni od wpłynięcia do KE wniosku państwa członkowskiego i obowiązywać przez 120 dni jako tymczasowy a po wykazaniu, że to jest konieczne, jako środek stały.
Przewidziano odrębny środek ochronny dla mięsa drobiowego, jaj i cukru – po przekroczeniu określonego limitu automatycznie przywracane jest cło na te produkty. Problem w tym, że wysokość tych progów ma być wyznaczona w oparciu o wolumeny importu z Ukrainy w latach 2022 i 2023. Ministerstwo Rolnictwa jest zdania, że bardziej właściwy okres referencyjny to lata 2021-2023, „jednak już teraz można stwierdzić, że progi te są znacznie wyższe niż kontyngenty wynikające z umowy i wolnym handlu UE-UA”…
MRiRW ma jednak zastrzeżenia do propozycji Komisji Europejskiej, chce bowiem rozszerzenia środków ochronnych wobec wszystkich towarów rolnych oraz „nieograniczania państwom członkowskim możliwości objęcia importu z Ukrainy w wyjątkowej sytuacji środkami niezbędnymi o charakterze specjalnym dla zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony życia lub zdrowia ludzi, zwierząt lub roślin”.
Ministerstwo informuje też, że co prawda jest możliwe zastosowanie środków ochronnych również wobec pszenicy zwyczajnej, jęczmienia, owsa, ale już nie wobec rzepaku, żyta czy pszenicy durum. Nie dotyczy to jednak tych zbóż (np. kukurydzy), dla których UE stosuje zerowe stawki celne w imporcie ze wszystkich kierunków. Dlatego istotne jest uwzględnienie zbóż w negocjowanym obecnie dwustronnie z Ukrainą mechanizmie licencjonowania eksportu z tego kraju.
