Wojciechowski: Komisja będzie mogła szybko wstrzymać import z Ukrainy. To była moja batalia

Są sprzeczne interesy, bo Hiszpania, Holandia, Belgia potrzebują importu taniego ziarna. To była moja batalia, że nie będzie „komitologii” czyli konieczności uzyskania zgody państw na decyzję KE. Jeśli minister Siekierski będzie chciał wstrzymać import jakiegoś produktu, to złoży wniosek i Komisja będzie musiała szybko działać – wyjaśniał komisarz Wojciechowski.

Janusz Wojciechowski, komisarz UE ds. rolnictwa, był gościem debaty „Przyszła WPR w kontekście akcesji Ukrainy, szanse i zagrożenia” odbywającej się w ramach 10 Forum Wołowiny.

Komisarz Wojciechowski jest uznawany za orędownika Zielonego Ładu, przeciwko któremu protestują obecnie rolnicy w całej Unii Europejskiej. Bronił swojego stanowiska podkreślając, że Zielony Ład ma swoje jasne strony – w jego opinii są nimi dobrostan zwierząt, rolnictwo węglowe i ekoschematy. O tych ostatnich mówił, że obawy przed brakiem zainteresowania nimi ze strony rolników były bezpodstawne – tylko w Polsce zainteresowanych nimi jest o 30% więcej rolników niż zakładano.

Złe strony Zielonego Ładu – rozporządzenie „pestycydowe”, dyrektywa emisyjna traktująca hodowlę jako przemysł – nie wynikały z jego inicjatywy i od początku był im przeciwny. Zwrócił uwagę, że i tak nowa Wspólna Polityka Rolna jest kompromisem, bo europejscy posłowie lewicy i zielonych uznali ją za zbyt mało radykalną.

Polscy rolnicy skorzystali z nowej WPR:

– W Polsce mamy już wyrównanie poziomu dopłat bezpośrednich do poziomu unijnego. Wiemy, że średnie dopłaty bezpośrednie na hektar wyniosą 259 euro, średnio w UE jest 256, a w Niemczech jest tylko trochę więcej, bo 264 euro. Ten postulat jest zrealizowany, dzięki też przesunięciu z II filara do I – powiedział komisarz Wojciechowski.

Odnosząc się do kwestii importu zbóż z Ukrainy komisarz powiedział, że oczywiście zakłócenie rynku w Polsce było bardzo odczuwalne – zaimportowane zostało zboże w ilości odpowiadającej 10% produkcji krajowej (o czym powiedziała Monika Piątkowska, prezes Izby Zbożowo-Paszowej), ale na Węgrzech import sięgał 40% produkcji krajowej. Wojciechowski powiedział też, że eksporterzy ukraińscy skierowali swoje produkty do Europy nie z powodu liberalizacji handlu – bo już przed wojną mogli eksportować do UE rzepak i kukurydzę, czego w zasadzie nie robili – ale z powodu blokady trasy przez Morze Czarne. Ciekawa to wypowiedź, bo przecież liberalizacja handlu została wprowadzona właśnie w odpowiedzi na blokadę portów przez Rosję.

Janusz Wojciechowski powiedział, że wielokrotnie zarzucano mu, że Komisja Europejska za późno wprowadziła zakaz importu zbóż do 5 państw graniczących z Ukrainą. Wyjaśnił, że są w Unii rzeczy możliwe do zrobienia, które załatwia „od ręki” – uzyskanie 16 zgód na pomoc publiczną dla Polski „poszło jak po maśle”, zostały uwzględnione „co do złotówki”; są też rzeczy niemożliwe, które wymagają więcej wysiłku:

-Niemożliwe było wprowadzenie w ubiegłym roku 2 maja, w ślad za decyzją Polski z 15 kwietnia zablokowania importu – wiecie ile państw było przeciwko? 20. Opór ucichł dopiero wtedy, gdy na posiedzeniu Rady Ministrów przedstawiłem dane, że import z Ukrainy zwiększył się o 6 mld euro, czyli to Mercosour razy trzy. Wtedy zgodzono się na unijne ograniczenie 4 ziaren do 5 krajów. To było przedłużone, ale nie udało się wywalczyć dalszego przedłużenia. Polska wprowadziła jednostronny zakaz, który trwa bez żadnej reakcji Komisji – wyjaśniał komisarz Wojciechowski.

Kolejnym sukcesem komisarza w tej sprawie jest wyłom w procedurach obowiązujących w UE, uzyskany w nowych Autonomicznych Środkach Handlowych (ATM), czyli nowym przedłużeniu liberalizacji handlu z Ukrainą. Januszowi Wojciechowskiemu udało się uzyskać pominięcie konieczności uzyskania zgody państw członkowskich na decyzję KE:

– W nowym ATM udało się obronić, to była moja batalia, że uniknęliśmy procedury „komitologii” tzn. Komisja proponuje ograniczenie lub zakaz, inne kraje się nie zgadzają i wtedy trzeba mieć większość „za”. Nigdy byśmy tej większości nie osiągnęli, bo interesy są sprzeczne, bo Hiszpania, Holandia, Belgia potrzebują importu taniego ziarna. Nie będzie „komitologii” – na wniosek państw KE będzie szybko działać i myślę, że to będzie skuteczne. Jeśli minister Siekierski będzie chciał wstrzymać import jakiegoś produktu, to złoży wniosek i Komisja będzie musiała szybko działać – wyjaśniał komisarz Wojciechowski.

Przyznał, że nowy ATM nie jest pełnym sukcesem, ale wynika to z faktu, że nie wszyscy w Unii Europejskiej uważają interesy rolników za najważniejsze. Przytoczył przykład z debaty nad tą decyzją KE, kiedy to na argumenty, że przed wojną Ukraina eksportowała do UE 20 tys. ton cukru a teraz eksportuje 400 tys. ton usłyszał argument, że „mamy producentów czekolady i oni chcą tańszego cukru”.

Na koniec Janusz Wojciechowski odniósł się do faktu, że debata odbywa się w ramach Forum Wołowiny (temat debaty tego nie dotyczył). Powiedział, że prawdą jest, że Ukraina jest potęgą w produkcji zbożowej – choć nie największym producentem, bo jeśli chodzi o dynamikę produkcji przed Ukrainą jest Rosja. Jednak gdyby Ukraina weszła do Unii Europejskiej, to znalazła by się na ostatnim miejscu w Europie, jeśli chodzi o obsadę bydła czy świń na 100 ha i to jest fakt do przemyślenia przez europejskich rolników.