Ministerstwo Gospodarki przedstawiło priorytety Nowej Perspektywy Finansowej na lata 2014-2020, uwzględniając fundusze z budżetu UE.
W nowym okresie programowania zdecydowanie mocniejszy akcent zostanie położony na rozwój innowacyjności i przedsiębiorczości, kosztem celów infrastrukturalnych. Znaczący wzrost środków obejmie wspieranie badań naukowych, rozwój technologiczny i innowacje. Zdecydowanie większe znaczenie w porównaniu do poprzedniego okresu programowania uzyska także obszar dotyczący przechodzenia na gospodarkę niskoemisyjną.
Oto kilka szczegółów.
Program Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014-2020 (PO IR)
Na realizację przeznaczono 8,6 mld EUR z Funduszy Europejskich, a więc 35,9 mld zł. Głównym celem PO IR jest wzrost innowacyjności i konkurencyjności polskiej gospodarki (przede wszystkim przedsiębiorstw). Wynikiem programu ma być długoterminowa zmiana modelu rozwoju gospodarczego Polski z opartego na imporcie technologii, imitacyjnej innowacyjności i relatywnie niskich kosztach pracy na model oparty na własnych innowacjach przedsiębiorstw i wysokiej wartości dodanej. Pozwoli to na uniknięcie przez Polskę tzw. „pułapki średniego dochodu”.
Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 (PO IiŚ)
Głównymi beneficjentami nowego programu będą podmioty publiczne, w tym jednostki samorządu terytorialnego oraz przedsiębiorcy, w szczególności duże firmy. Jego budżet to 27,5 mld EUR z Funduszy Europejskich, czyli 114,9 mld zł. Załozenia PO IiŚ:
- Zmniejszenie emisyjności gospodarki – poprawa efektywności energetycznej i wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w przedsiębiorstwach, sektorze publicznym i mieszkaniowym, promowanie strategii niskoemisyjnych, rozwój i wdrażanie inteligentnych systemów dystrybucji, a także promowanie wykorzystania wysokosprawnej kogeneracji;
- Ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu – rozwój infrastruktury środowiskowej, ochrona i zahamowanie spadku różnorodności biologicznej, poprawa jakości środowiska miejskiego, dostosowanie do zmian klimatu, gospodarka wodnościekowa i gospodarka odpadowa;
- Rozwój infrastruktury transportowej przyjaznej dla środowiska i ważnej w skali europejskiej – rozwój drogowej i kolejowej infrastruktury w sieci TEN-T, połączeń kolejowych poza tą siecią oraz w aglomeracjach, niskoemisyjny transport miejski, transport morski i śródlądowy, poprawa bezpieczeństwa w ruchu lotniczym, inteligentne systemy transportowe;
- Zwiększenie dostępności do transportowej sieci europejskiej – rozwój drogowej i kolejowej infrastruktury TEN-T, poprawa dostępności miast i przepustowości infrastruktury drogowej;
- Poprawa bezpieczeństwa energetycznego – rozwój inteligentnych systemów dystrybucji, magazynowania i przesyłu gazu ziemnego i energii elektrycznej, budowa i rozbudowa magazynów gazu ziemnego, rozbudowa terminala LNG;
- Ochrona i rozwój dziedzictwa kulturowego – zachowanie, ochrona i rozwój dziedzictwa naturalnego i kulturalnego;
- Wzmocnienie strategicznej infrastruktury ochrony zdrowia – inwestycje w infrastrukturę zdrowotną i społeczną.
Program Operacyjny Polska Cyfrowa 2014-2020 (PO PC)
Program ma na celu wzmocnić cyfrowe fundamenty dla społeczno-gospodarczego rozwoju kraju i pełnego wykorzystania potencjału technologii cyfrowych, czyli zapewnić dostęp do szybkiego internetu, efektywnych i przyjaznych użytkownikom e-usług publicznych oraz podnieść poziom kompetencji cyfrowych społeczeństwa.
Odbiorcami wsparcia będą przede wszystkim przedsiębiorstwa telekomunikacyjne, administracja publiczna, jednostki naukowe, organizacje pozarządowe, państwowe organizacje kultury, przedsiębiorstwa, jednostki samorządu terytorialnego.
W szczególności wsparcie przewidziane dla przedsiębiorstw dotyczyć będzie rozwoju usług świadczonych drogą elektroniczną oraz tworzenia nowych modelów działania podmiotów gospodarczych.
Alokacja PO PC wynosi 2,2 mld EUR7, tj. ok. 9,4 mld zł.
Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020 (PO WER)
W ramach PO WER wsparcie dla przedsiębiorców, przedsiębiorstw oraz przedsiębiorczości realizowane będzie poprzez trzy osie priorytetowe:
- Osoby młode na rynku pracy – instrumenty i działania mające na celu rozwój indywidualnej przedsiębiorczości, a także odpowiednie dostosowanie kwalifikacji osób do 24 roku życia do potrzeb nowoczesnej gospodarki;
- Efektywne polityki publiczne dla rynku pracy, gospodarki i edukacji – projekty systemowe związane z koordynacją pomocy udzielanej na poziomie regionalnym, wdrożenie systemowych rozwiązań wsparcia branż i sektorów istotnych z punktu widzenia rozwoju gospodarczego, nowe formy szkoleń pracowniczych a także rozwój cyklicznych badań rynku pracy oraz trendów występujących w gospodarce celem lepszego ukierunkowania interwencji publicznych;
- Szkolnictwo wyższe dla gospodarki i rozwoju – nowe formy kształcenia oraz nowe kierunku kształcenia zawodowego oraz uniwersyteckiego dostosowane do potrzeb gospodarki opartej na wiedzy. Wspierana będzie jakość, skuteczność i otwartość szkolnictwa wyższego jako instrumentu rozwoju konkurencyjności przedsiębiorstw oraz całej gospodarki.
Alokacja przewidziana na PO WER to ok. 4,4 mld EUR8, tj. ok. 18,4 mld zł. Warto podkreślić, iż PO WER zakłada szerokie wykorzystanie instrumentów zwrotnych.
Program Operacyjny Polska Wschodnia 2014-2020 (PO PW)
Wsparcie dla przedsiębiorstw w PO PW obejmuje:
- Promowanie przedsiębiorczości, w szczególności poprzez ułatwianie gospodarczego wykorzystywania nowych pomysłów oraz wspieranie tworzenia nowych firm, z uwzględnieniem inkubatorów przedsiębiorczości;
- Opracowywanie i wdrażanie nowych modeli biznesowych dla MŚP, w szczególności w celu internacjonalizacji;
- Wspieranie tworzenia i rozszerzania zaawansowanych zdolności w zakresie rozwoju produktów i usług.
Beneficjentami wsparcia będą m.in. przedsiębiorcy, przedsiębiorstwa typu start-up, ośrodki innowacji, inicjatywy klastrowe (oraz konsorcja członków inicjatyw klastrowych). Wielkość alokacji przewidzianej na cały PO PW to ok. 2,1 mld EUR, tj. 8,8 mld zł, z czego ok. 474,5 mln EUR przewidziano jako wsparcie UE dla Osi priorytetowej 2 (tj. ok. 22,4% całej alokacji).
W ramach realizacji interwencji przewiduje się wykorzystanie jedynie bezzwrotnych form finansowania, tj. dotacji. W ramach osi priorytetowej II nie przewidziano wsparcia dla tzw. dużych projektów.
Regionalne Programy Operacyjne
Cała alokacja przewidziana na 16 regionalnych programów operacyjnych wynosi ok. 31,2 mld EUR, tj. ok. 130,5 mld zł.
Z uwagi na trwające w dalszym ciągu prace na RPO nie jest możliwe wskazanie dokładnej wielkości alokacji, której beneficjentami będą przedsiębiorcy oraz przedsiębiorstwa.
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014-2020 (PROW)
W ramach PROW wsparcie dla przedsiębiorstw będzie dotyczyło m.in.:
- Modernizacji gospodarstw rolnych, ze szczególnym uwzględnieniem małych gospodarstw;
- Bezpośredniego wsparcia młodych rolników;
- Transferu wiedzy i doświadczenia, w tym szkolenia i doskonalenie zawodowe;
- Wsparcia rozwoju pozarolniczych obszarów działalności gospodarczej;
- Tworzenia i rozwoju grup producenckich.
Część zadań dotychczas realizowanych w ramach środków przeznaczonych na rozwój obszarów wiejskich, w nowej perspektywie finansowej będzie finansowana w ramach funduszu spójności. Dotyczy to m.in. infrastruktury wodnokanalizacyjnej oraz niektórych form wsparcia dla OZE i innowacyjności przedsiębiorstw.
Wielkość alokacji dla Polski na wspólną politykę rolną to ok. ok. 32 mld EUR10, z czego 10,9 mld EUR to środki przeznaczone na rozwój obszarów wiejskich, a ok. 21,1 mld EUR na płatności bezpośrednie.
(wrp.pl na podst. MG)
