Oprysk ścierniska glifosatem, zazwyczaj kojarzy nam się ze skuteczną i szybką likwidacją chwastów rocznych oraz niektórych uciążliwych wieloletnich. Taki sposób eliminacji chwastów w ściernisku jest szczególnie przydatny na polach z uprawą uproszczoną, zerową czy siewem bezpośrednim. Przystępując do takiego zabiegu należy jednak pamiętać o kilku ważnych kwestiach, które tak naprawdę zdecydują o jego opłacalności.
Glifosat jest to s.cz. znana od ponad 70 lat, która wykazuje działanie chwastobójcze, nieselektywne w odniesieniu do wrażliwych gatunków chwastów. Substancja ta stanowi podstawowy składnik 42 herbicydów, zarejestrowanych do stosowania w ściernisku po sprzęcie rośliny głównej. Ściernisko wymaga szczególnego podejścia, które wynika z bardzo krótkiego czasu od zbioru do ponownego zasiewu, co wiąże się z efektywnością działania oraz odpowiednią jakością stanowiska, które musi być odpowiednio przygotowane pod roślinę następczą.
I tutaj do gry wchodzi glifosat, który pozwala na efektywne przygotowanie stanowiska pod jesienne siewy. Pod pojęciem efektywne, należy rozumieć minimalne nakłady finansowe i czasowe, dzięki którym uzyskamy optymalny efekt końcowy – czyli pole wolne od chwastów! Jednak aby w pełni wykorzystać możliwości jakie daje nam oprysk herbicydem zawierającym glifosat, musimy wziąć pod uwagę kilka podstawowych kwestii.
Formulacja i zawartość glifosatu
Zastosowanie skutecznej formulacji oraz odpowiedniej ilości s.cz., pozwala na właściwe przygotowanie stanowiska pod dalsze działania agrotechniczne. Zdecydowana większość herbicydów zawierających glifosta, zarejestrowana do stosowania na ściernisku, posiada formulację SL, czyli występuje w postaci koncentratu, który jest gotowy do stosowania po rozcieńczeniu odpowiednią ilością wody. Ponadto spotykana jest jeszcze formulacja SG, czyli granule rozpuszczalne w wodzie, ale jest ona mniej popularna gdyż znajduje się tylko w jednym herbicydzie.
Istotna jest również zawartość s.cz. w jednostce objętości. Zdecydowana większość herbicydów, która jest dostępna w sprzedaży, zawiera 360 g s.cz. w jednostce objętości środka. W handlu, dostępne są ponadto herbicydy z zawartością glifosatu wynoszącą 450 i 480 g s.cz. oraz bardzo niewielki asortyment herbicydów z zawartością 180, 540 i 720 g s.cz. w jednostce objętości.
Pamiętajmy, że standardowe działanie chwastobójcze herbicydów zawierających glifosat, jest widoczne już po upływie 7-10 dniach od momentu ich zastosowania. Natomiast całkowite zamieranie chwastów następuje po upływie kolejnych 14-21 dni (w zależności od warunków wilgotnościowo-termicznych).
Warto również wspomnieć, o jednym wyjątku a mianowicie herbicydzie Kileo 400 SL, zalecanym do stosowania w ściernisku, który w swoim składzie, oprócz glifosatu (240 g) zawiera jeszcze dodatkowo syntetyczny regulator wzrostu 2,4-D (160 g). Preparat ten stosuje się podobnie jak wszystkie pozostałe herbicydy zawierające glifosat. Jednak niewątpliwą zaletą tego środka jest jego bardzo szybkie działanie. Pierwsze efekty chwastobójcze, widoczne są już po upływie 2-4 dni od oprysku, a po kolejnych 7-10 dniach, obserwuje się całkowite zamieranie chwastów wrażliwych.
Odpowiednia dawka i termin
Pamiętajmy, że dawkę herbicydu należy dostosować do występujących na danym polu, dominujących gatunków chwastów. Niższe dawki herbicydu zawierającego glifosat (np. 1,0-2,0 kg/l/ha), wykorzystuje się w ściernisku, do zwalczania gatunków chwastów rocznych, natomiast maksymalne zalecane przez producenta dawki (np. 2,0-4,0 l/ha), stosuje się do ograniczania chwastów wieloletnich, rozłogowych, głęboko korzeniących się.
Przed planowanym zabiegiem opryskiwania z użyciem herbicydów zawierających glifosat, nie należy wykonywać żadnych uprawek pożniwnych! Czekamy na tzw. zazielenienie się pola. Wschodzące chwasty jednoliścienne wieloletnie powinny osiągnąć wysokość 10-15 cm i wytworzyć co najmniej 3-4 liście. Natomiast chwasty jednoliścienne roczne powinny mieć co najmniej 5 cm wysokości i 1-3 liście a chwasty dwuliścienne, muszą posiadać co najmniej w pełni wykształcone 2 liście, jednak najlepiej gdyby miały 4-6 liści właściwych
Herbicydy zawierające glifosat, stosuje się najczęściej od połowy sierpnia do późnej jesieni ale nie później jak do wystąpienia pierwszych przymrozków. Pamiętajmy, że maksymalna liczba zabiegów w ściernisku z użyciem glifosatu w sezonie wegetacyjnym wynosi 1!!!.
Adiuwanty to podstawa
Chcąc przyspieszyć efekt działania glifosatu, a przy okazji ograniczyć jego zużycie o około 25-30 proc. (bez straty skuteczności), a tym samym nieco skrócić czas od zastosowania do rozpoczęcia uprawy następczej, należy do cieczy użytkowej dodać gotowe dedykowane, adiuwanty, tj. AS 500 SL czy Efectan 650 SL. Dodatkowy efekt po zastosowaniu adiuwantów, to możliwość obniżenia wydatku cieczy roboczej do 100-150 l/ha. Pozwala to na zwiększenie stężenia glifosatu w cieczy roboczej, co istotnie wpływa na jego pobieranie przez co zwiększa się skuteczność działania w odniesieniu do zwalczanych gatunków chwastów.
Efekty „uboczne” stosowania glifosatu w ściernisku
Zmniejszenie problemu utrzymania odpowiedniej wilgotności wierzchniej warstwy gleby w ściernisku do momentu wysiania w okresie jesiennym, rośliny następczej-głównej.
Nie od dzisiaj wiadomo, że rozwijające się w ściernisku różne gatunki chwastów, pobierają spore ilości wody oraz makro i mikroelementów, zubażając w ten sposób wierzchnią warstwę gleby. Ponadto uprawa mocno przesuszonej gleby czy siew bezpośredni w takich warunkach, jest niezwykle utrudniony, a wschody na takim polu są nierównomierne i bardzo często opóźnione. Dlatego niejako przy okazji, zastosowanie herbicydów zawierających glifosat w odpowiednim terminie w ściernisku, blokuje pobieranie i transpirację przez chwasty (poprzez ich skuteczne i szybkie wyeliminowanie), a powstały w ten sposób mulcz, chroni w pewnym stopniu, wierzchnią warstwę gleby przed wysuszającym działaniem słońca oraz możliwością pojawienia się erozji wietrznej.
Kolejnym efektem „ubocznym” stosowania glifosatu w ściernisku jest możliwość przerwania cyklu rozwojowego (w mykologii określa się to zjawisko mianem tzw. zielonego mostu), głównie grzybów chorobotwórczych, które występowały bądź nadal występują, zarówno na skoszonej roślinie uprawnej (ściernisko) jak i na wschodzących chwastach, należących do tej samej rodziny botanicznej. Problem ten jest szczególnie zauważalny w uprawie zbóż kłosowych czy rzepaku, które w płodozmianie stanowią główny składnik uprawowy.
Czy opłaca się stosować glifosat?
Odpowiadając na pytanie, „czy opłaca się go stosować?”, w dużym skrócie możemy odpowiedzieć, że tak opłaca się stosować glifosat, pamiętając oczywiście o podstawowych zaleceniach dotyczących jego bezpiecznej i prawidłowej aplikacji.
Dzięki zabiegowi przy użyciu tego typu herbicydów, mamy możliwość szybkiego przygotowania pola pod roślinę następczą, a przy okazji możemy zredukować straty wody z wierzchniej warstwy gleby, ograniczyć czasowo erozję wietrzną (mulcz z wysuszonych chwastów) oraz przerwać niekorzystne z fitopatologicznego punktu znaczenia, zjawisko „zielonego mostu”.
