,,Przodków zwyczaje wskrzeszamy i do młodzieży wołamy, aby ich tradycje czciła i sercem do nie przylgnęła’’ – strofy z jednej z piosenek wykonywanych przez zespół folklorystyczny ,,Gilowianka‘’ z Gilowic z województwa śląskiego doskonale wpisują się w credo organizowanego przez Związek Młodzieży Wiejskiej Festiwalu Kultury Młodzieży Szkolnej. Tegoroczna XXIX już edycja zgodnie już z kilkuletnią tradycja odbyła się w pierwszych dniach lipca ( 30 czerwca – 4 lipca) w Mrzeżynie w województwie zachodniopomorskim zamieniając te niewielka nadmorską miejscowość w stolicę polskiego folkloru. Patronem medialnym festiwalu były Wiadomości Rolnicze Polska, a patronem honorowym Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Rozśpiewanych i roztańczonych młodych ludzi z różnych stron Polski można było nie tylko spotkać , ale i usłyszeć dosłownie wszędzie – na ulicach Mrzeżyno, w porcie czy na plaży .
Miło było patrzeć jak młodzież nie wstydzi się swoich korzeni i śpiewa bez krzty tremy pieśni i prezentuje regionalne tańce w strojach ludowych. Młodzi mieszkańcy wsi z Mazowsza, Kujaw, Śląska i Podkarpacia przez kilka dni w miejscowym porcie prezentowali swoje umiejętności wokalne, taneczne, krasomówcze i teatralne pod okiem doświadczonego jury, aby w piątek 3 lipca pokazać swoje dokonania artystyczne licznie zgromadzonej publiczności podczas koncertu galowego.
Zanim na scenie zabrzmiały pierwsze dźwięki poloneza i krakowiaka barwny korowód składający się z młodych artystów z strojach regionalnych przeszedł ulicami Mrzeżyno wywołując zachwyt mieszkańców i wypoczywających tutaj wczasowiczów.
Na licznie zgromadzoną publiczność oprócz festiwalowych prezentacji czekała również artystyczna niespodzianka przygotowana przez młodzież z Polski, Węgier i Słowacji przebywającą na integracyjnych warsztatach tanecznych organizowanym w tym czasie w Mrzeżynie przez ZMW. Po raz kolejny okazało się , że śpiew , muzyka i taniec są ponad wszelkimi podziałami i potrafią doskonale łączyć ludzi w każdym wieku. Młodzież pokazała przygotowane wspólnie dwa układy taneczne. Jeden nawiązujący do tańca folkowego, a drugi do nowoczesnego. Wróćmy jednak do festiwalu – tutaj na scenie królowały przede wszystkim tańce( narodowe i ludowe) doprawione szczyptą teatru obrzędowego, muzyki i przeplatane pieśniami ludowymi bo jak śpiewa Gilowianka – ,,A kto nie śpiywo i nie tancuje tyn na świecie nic nie uzyje’’
Warto było odwiedzić port w Mrzeżyno w piątkowe popołudnie i choć na chwilę z plaży przenieść się za sprawą utalentowanej młodzieży w do naszej małej ojczyny – polskiej wsi i samemu rozsmakować się w naszym folklorze i dziś już nieco zapomnianych wiejskich obrzędach i zwyczajach.
Komisja Artystyczne w składzie: Kazimierz Budzik (etnograf, muzyk ),Zofia Skwarło ( etnochoreograf, regionalista ), Agnieszka Wargowska – Dudek (choreograf, animator kultury), Stanisław Węglarz ( antropolog kultury) po obejrzeniu i wysłuchaniu 24 punktów programu (w tym prac z dziedziny rękodzieła artystycznego BIBUŁKARSTWA wykonanych samodzielnie podczas konkursu), zaprezentowanych przez: Zespół Szkół nr 1 Centrum Kształcenia Praktycznego z Aleksandrowa Kujawskiego (woj. kujawsko-pomorskie), Regionalny Zespół Pieśni i Tańca GILOWIANKA im. Olimpii Ormaniec z Gilowic (woj. śląskie), Zespół Folklorystyczny „KURPIAKI” z Myszyńca (woj. mazowieckie), „Nasi artyści z Gimnazjum w Birczy” (woj. podkarpackie), we wszystkich regulaminowych kategoriach artystycznych oraz ich gruntownej ocenie, przyznała następujące nagrody i wyróżnienia:
I kategoria TANIEC NARODOWY
2 równorzędne I miejsca wraz z dyplomem otrzymują:Zespół Szkół Nr 1 Centrum Kształcenia Praktycznego z Aleksandrowa Kujawskego i Regionalny Zespół Pieśni i Tańca GILOWIANKA z Gilowic;
II kategoria ŚPIEW
4 równorzędne I miejsca wraz z dyplomami otrzymują: Monika Kolanko z Birczy za piosenkę „Józek” z repertuaru Viletty Villas. Za śpiew ludowy: Magdalena Socha z Aleksandrowa Kujawskego, dziewczęca grupa śpiewacza z Gilowic oraz mieszana grupa śpiewacza z Myszyńca;
III kategoria KONFERANSJERKA
Pierwszego miejsca nie przyznano;
IV kategoria BIBUŁKARSTWO
2 równorzędne I miejsca wraz z dyplomami otrzymują reprezentacje:
Zespołu Folklorystycznego „KURPIAKI” z Myszyńca oraz :Zespół Szkół Nr 1 Centrum Kształcenia Praktycznego z Aleksandrowa Kujawskego;
V Kategoria TANIEC LUDOWY
I miejsce wraz z dyplomem otrzymuje: Regionalny Zespół Pieśni i Tańca GILOWIANKA z Gilowic;
VI kategoria NIESPODZIANKA
I miejsce wraz z dyplomem otrzymuje: grupa pantomimiczna za spektakl „Matura” z Aleksandrowa Kujawskiego;
VII kategoria MAŁE FORMY TEATRALNE
I miejsce wraz z dyplomem otrzymuje Zespół Szkół nr 1 Centrum Kształcenia Praktycznego w Aleksandrowie Kujawskim za przedstawienie „We wsi koza lata”;
VIII kategoria MUZYKA INSTRUMENTALNA
I miejsce wraz z dyplomem otrzymuje skrzypaczka Klaudia Micor za wiązankę melodii żywieckich z zespołu GILOWIANKA z Gilowic.
II W ŁĄCZNEJ PUNKTACJI ZA WSZYSTKIE KATEGORIE REGULAMINOWE:
I miejsce wraz z dyplomem, nagrodą pieniężną w wysokości 1800 zł oraz nagrodami rzeczowymi otrzymuje Zespół Szkół nr 1 Centrum Kształcenia Praktycznego w Aleksandrowie Kujawskim;
II miejsce wraz z dyplomem, nagrodą pieniężną w wysokości 1500 zł oraz nagrodami rzeczowymi otrzymuje; Regionalny Zespół Pieśni i Tańca GILOWIANKA im. Olimpii Ormaniec z Gilowic
III miejsce wraz z dyplomem, nagrodą pieniężną w wysokości 1300 zł oraz nagrodami rzeczowymi otrzymuje Zespół Folklorystyczny „KURPIAKI” z Myszyńca;
Wyróżnienie: dyplom, nagrodę pieniężną w wysokości 1000 zł, nagrody rzeczowe oraz puchar ufundowany przez firmę Hortino z Leżajska otrzymują „Nasi artyści z Gimnazjum w Birczy”;
Na wniosek fundatora „Wiadomości Rolniczych Polska ” Komisja Artystyczna uhonorowała i przyznała puchar dla największej indywidualności Festiwalu: Karola Samsela za grę na harmonii pedałowej podczas prezentacji tańców kurpiowskich.
Nagrody finansowe dla uczestników tegorocznego finału krajowego ufundował Zarząd Krajowy Związku Młodzieży Wiejskiej, a nagrody rzeczowe firmy: Limagrain i Timac Agro Polska.