fbpx

Jak dobierać rasy bydła do opasu?

Alternatywą dla mlecznego użytkowania jest opasanie bydła, szczególnie w gospodarstwach dysponujących znaczącym areałem trwałych użytków zielonych. Produkcja wołowiny w takich warunkach, to rodzaj działalności rolniczej, gdzie można pogodzić dochodową produkcję z zasadami ochrony środowiska.

Jednym z warunków rzutujących na sukces ekonomiczny w produkcji wołowiny jest właściwy dobór rodziców dla opasanych zwierząt. Istotnym jest więc, czy zamierzamy utrzymywać bydło w czystości rasy, czy też je krzyżować? Wiadomym jest, że mieszańce pochodzące z krzyżowania bydła ras mlecznych z buhajami ras mięsnych odznaczają się wyższą o ok. 15% efektywnością opasania, lepszymi przyrostami masy ciała, wyższą wydajnością rzeźną i zawartością mięsa w tuszy oraz mniejszym zużyciem paszy. Wybór rasy buhaja do krzyżowania nie jest prosty, gdyż poszczególne rasy wykazują zróżnicowaną przydatność do krzyżowania.

W celu wykorzystania do maksimum zjawiska heterozji (wybujałości), krowa matka powinna być mieszańcem dwurasowym, z kolei ojciec powinien reprezentować trzecią rasę. W tym celu, do takiego krzyżowania należy dobierać zwierzęta odpowiednich ras. Najlepiej, jeżeli kojarzy się krowy ras mlecznych (phf, ncb i nczb) lub ras mięsno-mlecznych (ncb, pc, simental) z buhajami ras mięsnych (np. aberden angus, hereford i inne rasy wcześnie dojrzewające). Uzyskane z takich kojarzeń buhajki powinny być przeznaczone na opas i ubój, natomiast potomstwo żeńskie winno stanowić stado wyjściowe krów mamek do produkcji cieląt (F2) w całości przeznaczanych na opas i produkcję wołowiny. W takim przypadku można liczyć na wystąpienie do 25% efektu heterozji.

Użycie do krycia w pierwszym etapie krzyżowania np. buhaja rasy aberdeen angus gwarantuje, że uzyskane krowy mamki mieszańce, będą odznaczały się dużą troskliwością o potomstwo oraz dobrą mlecznością. Odchowywane przez te krowy potomstwo będzie w stanie osiągać przyrosty nie rzadko dochodzące nawet do 1800 g/dobę. Ponadto krowy mieszańce po buhajach aberdeen angus dziedziczą łatwość wycieleń. Rodząc małe cielęta, ograniczają w ten sposób liczbę trudnych porodów. W przypadku krów rasy simentalskiej dobre wyniki uzyskuje się też z kojarzeń ich z buhajami limousine.

W drugim etapie, do krzyżowania powinny być użyte buhaje tzw. ojcowskich ras bydła mięsnego (np. charolaise, limousine, blonde a quitaine, simental mięsny i inne). W świetle wieloletnich obserwacji oraz przeprowadzonych w naszym kraju badań, do produkcji cieląt przeznaczonych do opasu intensywnego (w bukaciarni) powinno się rekomendować do krycia buhaje rasy charolaise, zaś do opasu ekstensywnego – buhaje simentalskie.         Tworzenie stad bydła mięsnego na drodze krzyżowania wypierającego, przy wykorzystaniu jednej z ras miejscowych (ncb, nczb, pc lub simental) jest procesem długotrwałym, ale pewnym i mało zawodnym.

Najprostszym sposobem produkcji wołowiny dobrej jakości jest tworzenie stad bydła mięsnego z wykorzystaniem rodzimego materiału genetycznego. Pogłowie bowiem krajowego bydła doskonale nadaje się do krzyżowania nie tylko towarowego, ale i twórczego.  Jeśli w Polsce poważnie myśli się o wykorzystaniu trwałych użytków zielonych, należy tworzyć stada mateczne bydła mięsnego. Można to osiągnąć krzyżując bydło rodzimych ras, buhajami ras mięsnych (np. krzyżowanie wypierające w kierunku jednej rasy lub wielostopniowe z udziałem kilku czystych ras mięsnych), albo w drodze zakupu zwierząt czysto rasowych. Stworzenie stad matecznych przy pomocy krzyżowania jest procesem długotrwałym, wymagającym długotrwałej selekcji. Pozwala jednak na uzyskanie doskonałej jakości wołowiny. Równolegle powinny być tworzone stada czysto rasowe. Nie będą one brały udziału w produkcji wołowiny, ale będą wykorzystywane do oceny użytkowości mięsnej oraz poprawy cech genetycznych stad towarowych.

Stada bydła mięsnego utrzymywane na pastwiskach nie wymagają specjalnych budynków. Wystarczy zapewnić zwierzętom możliwość korzystania z miejsc zacienionych oraz chroniących je przed wiatrem (wiaty). Pastwiska powinny być odpowiednio przygotowane. Ogrodzone i podzielone na kwatery, z doprowadzoną wodą oraz urządzonymi wodopojami. W przypadku braku wody na pastwisku, należy ją dostarczać beczkowozami wyposażonymi w poidła automatyczne. Zimą poidła powinny być niezamarzające. Konieczne jest również umieszczenie na pastwisku lizawek, karmideł z mieszanką mineralno-witaminową oraz czochradeł. Przez okres zimy bydło może być przetrzymywane w tanich, prostych i funkcjonalnie urządzonych budynkach. Najlepiej w systemie wolnostanowiskowym, na głębokiej ściółce. Do tego celu warto wykorzystywać stodoły, magazyny lub wyeksploatowane obory i stajnie.

McHale - baner - kwiecień 2024
Syngenta baner Treso
Baner webinarium konopie
POZ 2024 - baner

ZOSTAW KOMENTARZ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

Najpopularniejsze artykuły
NAJNOWSZE WIADOMOŚCI
[s4u_pp_featured_products per_row="2"]
INNE ARTYKUŁY AUTORA




ARTYKUŁY POWIĄZANE (TAG)

NAJNOWSZE KOMENTARZE

Newsletter

Zapisz się do Rolniczego Newslettera WRP.pl, aby otrzymywać informacje o tym co aktualnie najważniejsze w krajowym i zagranicznym rolnictwie.