Między innymi zrównoważone wykorzystywanie pestycydów, część strategii Od pola do stołu, czyli prościej mówiąc ograniczenie o 50 proc. do 2030 roku wykorzystania środków ochrony roślin w Unii Europejskiej było tematem rozmów dzisiejszej rady AGRIFISH. I choć ostatni projekt został odrzucony 22 listopada przez Parlament Europejski, Komisja Europejska raczej szybko broni nie złoży.
Na początku dyskusji tradycyjnie głos zabrał przewodniczący, którym ze względu na hiszpańską prezydencję jest minister rolnictwa tego kraju, Luis Planas Puchades.
– Prace nad propozycją rozpoczęły się 1,5 roku temu; w tym czasie dokonano analizy wpływu. Prezydencja hiszpańska pracowała nad pogodzeniem różnych punktów widzenia dotyczących różnych aspektów najbardziej kontrowersyjnych, zwłaszcza restrykcji używania ŚOR na tzw. obszarach wrażliwych oraz kwestii ograniczenia wykorzystania ŚOR. Jeśli chodzi o obszary wrażliwe, prezydencja hiszpańska zaproponowała nową definicję ustanawiającą 3 kategorie obszarów wrażliwych oraz przedstawiono środki, które powinny mieć zastosowanie w każdej z nich i uproszczoną procedurę dotyczącą wyjątków – wyjaśnił Puchades.
– Jeśli chodzi o redukcję ŚOR, propozycja kompromisowa obejmuje obowiązkowe cele 50-procentowej redukcji w UE dla szczebla pierwszego i drugiego Strategii od pola do stołu i razem z przepisami aktualnej dyrektywy dotyczącej zrównoważonego stosowania pestycydów, gdzie mamy odniesienie do wkładów krajowych do unijnych celów redukcyjnych w stosowaniu ŚOR. Nie mówimy zatem o krajowych celach redukcyjnych, a o celach ilościowych i kalendarzach krajowych mających przyczynić się do ograniczenia stosowania ŚOR – dodał zaprzeczając, jakoby redukcja miała mieć charakter proporcjonalny dla każdego z krajów członkowskich.
Hiszpanie zaproponowali także wykorzystanie dronów do używania ŚOR na obszarach wrażliwych i tylko w szczególnych okolicznościach. Kwestie certyfikacji i szkoleń miałyby zostać utrzymane na szczeblu krajowym.
Podczas posiedzenia obecna była unijna komisarz ds. zdrowia i bezpieczeństwa żywności Stella Kiriakides, która zapewniała, że celem procedowanych zmian były ochrona zdrowia obywateli, ochrona środowiska, rolników i zabezpieczenie bezpieczeństwa żywnościowego. Wyraziła ona ubolewanie nad wynikiem głosowania w PE, a także nadzieję, że prace legislacyjne nad projektem nadal będą się toczyć. Mamy więc pewność, że batalia o redukcję zużycia ŚOR jeszcze się nie zakończyła.
Głos podczas obrad zabrał też polski reprezentant, wiceminister rolnictwa Lech Kołakowski.
– Zaproponowane w projekcie rozwiązania okazały się nieproporcjonalne, niepoparte wiedzą naukową oraz nierzetelna oceną wpływu. Rozwiązania te mogły mieć negatywny wpływ na bezpieczeństwo żywnościowe oraz konkurencyjność unijnego rolnictwa. Mogły także prowadzić do zwiększenia unijnego systemu żywnościowego od importu żywności. Tym samym rozwiązania uderzyłyby w strategiczne bezpieczeństwo UE – wyjaśniał nasz reprezentant.
– Nie akceptujemy zaproponowanych celów redukcyjnych dotyczących redukcji ŚOR, nie możemy zaakceptować wiążących celów unijnych oraz związanych z nimi niejasnych kompetencji dla Komisji Europejskiej do wydawania państwom członkowskim rekomendacji dotyczących zwiększenia poziomu ambicji. W stosunku do obszarów wrażliwych postulujemy podejście oparte na ocenie ryzyka zamiast podejście horyzontalnych ograniczeń. Przepisy powinny być jasne i precyzyjne dla interesariuszy, nie mogą powodować nadmiernych obciążeń, tym samym nie dostrzegam w projekcie wartości dodanej uzasadniającej zmianę dotychczasowego porządku prawnego tym bardziej, że jak uzasadniała Komisja Europejska, cele strategii Od pola do stołu zostaną osiągnięte w oparciu o obecne przepisy bez konieczności przyjmowania drastycznych rozwiązań uderzającą w produkcję rolną Nie możemy też nie zauważyć faktu, że projekt został odrzucony przez PE. Mimo że propozycje ustalone w radzie są dalekie od propozycji Komisji Europejskiej, nadal nie uzyskano akceptacji państw członkowskich. Uważam, że kontynuowanie prac nad projektem, który nie daje szans na osiągnięcie kompromisu, utraciło sens – dodał.
