W istniejącej sytuacji, kiedy odczuwamy, że następuje ocieplenie klimatu zmieniają się warunki, w których rozwijają się jesienią oraz zimą zboża. Podpowiadamy, jakie choroby rozwijają się jesienią w zbożach i kiedy potrzebny jest zabieg ochrony T-0.
Jęczmień sieje się wcześniej niż inne gatunki zbóż ozimych, bo tego wymaga, aby można uzyskiwać wysokie plony ziarna w czasie żniw. Z kolei pszenica, aby dobrze plonowała potrzebuje wielu czynników, w tym zaopatrzenia w wysokie dawki składników pokarmowych. Mówimy w takiej sytuacji, że jest to intensywna uprawa pszenicy.
W przypadku jęczmienia i pszenicy zabieg T-0 jest potrzebny, aby zapobiec lub zahamować wiele gatunków grzybów występujących już po wschodach i w czasie wegetacji jesiennej lub zimowej w czasie zimy, w której nie pojawiają się ujemne temperatury, a dominują dni i noce z temperaturami dodatnimi. Niekiedy wynoszą one nawet kilkanaście stopni na plusie szczególnie w czasie dnia.
Jęczmień ozimy i pszenica ozima jako pierwsze najbardziej narażone są na porażenie grzybów takich jak:
– Blumeria graminis (powodujący mączniaka prawdziwego zbóż i traw);
– grzybów rodzaju Puccinia (sprawców rdzy żółtej, brunatnej, jęczmienia).
W warunkach dodatnich temperatur rozwijają się też grzyby:
– Drechslera tritici-repentis (brunatna plamistość liści),
– Zymoseptoria tritici (septorioza paskowana liści).
W jęczmieniu ważnym gatunkiem grzyba powodującego szkody w tej uprawie jest Drechslera teres (plamistość siatkowa liści jęczmienia).
Do tych już wymienionych sprawców chorób trzeba dodać gatunki grzybów należące do rodzaju Fusarium. Są one powszechne w środowisku rolniczym, wywołują wiele chorób i powinny być zwalczane przez cały okres wegetacji zbóż ozimych. Również pozostałe gatunki, czyli żyto i pszenżyto w niektórych sytuacjach też mogą wymagać wykonania zabiegu z użyciem fungicydu w T-0.
Wczesny siew to zwiększone zagrożenie porażenia przez sprawców chorób. Podobnie jest, gdy rośliny jesienią bujnie się rozwijają. Są silnie rozkrzewione, co jest logiczne, gdy zaopatrzone są w dostępne składniki pokarmowe, a jest to możliwe dzięki temu, że gleba jest uwilgotniona i temperatura dodatnia np. +7°C sprzyja pobieraniu azotu i innych pierwiastków pokarmowych. Wiemy już jakie gatunki są najbardziej zagrożone przez patogeny i jakie czynniki sprzyjają, że zagrożenie jest zwiększone.
W Europie Zachodniej zabieg T-0 jest często wykonywany w pszenicy i jęczmieniu. Powodem tego jest to, że u naszych zachodnich sąsiadów od lat warunki jesienią i zimą bardziej sprzyjały rozwojowi roślin w porównaniu do tych, które występowały u nas w Polsce. Wydaje się, że obecnie w naszym kraju zaczynają panować warunki zbliżone do tych, które obserwowano niedawno w Niemczech, czy Wielkiej Brytanii. Uważano, że w produkcji zbóż ozimych warto rozważać i planować zastosowanie fungicydów do ochrony zbóż przed porażeniem ich przez grzyby chorobotwórcze jeszcze jesienią.
Fragment artykułu “Kiedy wykonać zabieg przy użyciu fungicydu w terminie T-0?” autorstwa prof. dr hab. Marka Korbasa, dr inż. Joanny Horoszkiwicz, Rafała Nowaczyka z IOR-PIB w Poznaniu, który ukazał się w ostatnim październikowo-listopadowym wydaniu Wiadomości Rolniczych Polska.