Świeżo wysadzona rozsada w pole nagle narażona zostaje na szereg elementów środowiska, które nie miały na nią tak istotnego wpływu jak przy jej produkcji. Z tego względu pamiętać należy o właściwym jej przygotowaniu. Dotyczy to nie tylko warunków meteorologicznych, których negatywny wpływ zmniejszamy poprzez proces hartowania w przypadku roślin kapustnych, ale także presji chorób i szkodników. Rozsada powinna być przede wszystkim od nich wolna.
W tym celu już od samego należy dbać o elementy mające wpływ na jakość wyprodukowanej rozsady. Zastosowane podłoże powinno być wolne od szkodników i patogenów. Jeżeli nie mamy takiej pewności, to na taką ziemię powinno się zastosować fizyczną metodę dezynfekującą – przez około pół godziny gorącą parą, o temperaturze powyżej 90?C. Po upłynięciu 10-14 dni może zostać przeprowadzony wysiew. Innym elementem zabezpieczającym rośliny jest stosowanie zapraw fungicydowych i insektycydowych. Poprzez profilaktyczne zaprawianie nasion kapusty zaprawą Gaucho 350 FS w dawce 50-60 ml/1 kg nasion unika się szkód wywołanych przez pierwsze larwy śmietki kapuścianej i pchełek. Możliwe jest także zaprawianie przeciw śmietce kiełkówce mogącej zaatakować młode rośliny ogórka (Nomolt 150 SC – 10 ml/1 kg nasion).
Na etapie wzrostu rozsady pojawić się mogą szkodniki zwykle atakujące rośliny w polu. Na roślinach kapustnych mogą to być pchełki, chowacze zwalczane preparatami Decis 2,5 EC w dawce (0,2-0,3 l/ha), Karate Zeon 050 CS (0,12 l/ha), Cyperkill Super 25 EC (0,12 l/ha), Fastac 100 EC (0,09 l/ha) lub Sumi-Alpha 050 EC (0,2 l/ha) oraz gnatarz rzepakowiec, którego larwy zwalcza się środkami z grupy pyretroidów. Śmietka pojawić się może także na rozsadniku, którą zwalcza się środkiem Karate Zeon 050 CS w dawce 0,12 l/ha. W przypadku rozsady pomidora, papryki i ogórka pamiętać należy o zastosowaniu żółtych tablic lepowych w celu zaobserwowania pojawienia się mączlika szklarniowego. Ślimaki także są szkodnikami, które mogą zniszczyć rozsadę, również na etapie jej hartowania. By uniknąć takiej sytuacji, rozsada nie powinna znajdować się w miejscach łatwo dla nich dostępnych.
Przed samym sadzeniem roślin powinno się przewidzieć, na jakie zagrożenie ze strony szkodników w polu mogą być wystawione, zwłaszcza w początkowym etapie wzrostu. W celu uniknięcia strat z ich strony stosujemy zabieg podlewania 3 dni przed sadzeniem roślin odpowiednio przygotowanymi preparatami. Podlewanie, podobnie jak zaprawianie, jest wysoce skuteczne, bezpieczne dla środowiska i ze względu na odległy termin zbioru – bezpieczne dla konsumenta.
Uporczywe śmietki i mszyce
Szkodnikiem wyrządzającym najczęstsze i największe straty u młodych roślin są larwy pierwszego pokolenia śmietek. Uszkadzają one rośliny poprzez drążenie korytarzy w korzeniu głównym i szyjce korzeniowej, powodując nawet całkowite więdnięcie roślin. W celu ograniczenia strat stosuje się podlewanie rozsady preparatem fosforoorganicznym – Reldan 400 EC o stężeniu 0,1% w dawce 100 ml cieczy na doniczkę lub 5 l/m2 rozsadnika. Po wykonaniu zabiegu rośliny należy spłukać czystą wodą w ilości 5 l/m2. Zabieg ten wykonać można na rozsadzie: wczesnej, średnio wczesnej i późnej odmianie kapusty, kalafiora, brokułu i kapusty pekińskiej. Podobnie zabezpieczyć można rozsadę produkowaną w multiplatach przed mszycą kapuścianą podlewając ją 2 dni przed sadzeniem środkami Confidor 200 SL o stężeniu 0,025%, dawką 100 ml cieczy pod roślinę lub Kohinor 200 SL (stężenie 0,025%, 100 ml cieczy pod roślinę).
Tuż po wysadzeniu
W przypadku niepodlania roślin przed sadzeniem zabieg taki można wykonać kilka dni po sadzeniu w polu preparatami takimi jak: Nomolt 150 SC (0,05%, 50 ml cieczy pod roślinę), Reldan 400 EC – 0,05%, 1 l cieczy użytkowej na 10 roślin lub 5 l cieczy użytkowej na 1 m2 powierzchni. Podobnie w przypadku ochrony przeciw mszycom rozsadę należy podlać 7 dni po posadzeniu rozsady w polu środkami Confidor 200 SL i Kohinor 200 SL w dawkach 0,025%, 100 ml cieczy pod roślinę. Zastosować można także preparat Bioczos BR (2 kostki/1 l wody, 0,5 l cieczy użytkowej/1 m.b. rzędu), który ogranicza także zagrożenie ze strony pchełek. Pamiętać należy, że zabieg podlewania rozsady nie chroni części nadziemnych roślin przed śmietkami i chowaczami. Rośliny selera zabezpieczyć powinno się przed nicieniem – niszczykiem zjadliwym – środkiem Vydate 240 SL. Rozsadę 3 dni przed sadzeniem podlewamy roztworem o stężeniu 0,4% stosując 1 litr cieczy użytkowej/m2 rozsadnika lub bezpośrednio przed sadzeniem – zaprawianiem korzeni papką o konsystencji śmietany składającej się z: roztworu środka Vydate 240 SL o stężeniu 0,4%, gliny, torfu i wody.
W całym procesie ochrony rozsady pamiętać trzeba o regularnym jej przeglądaniu, usuwaniu roślin zainfekowanych, stosowaniu się do aktualnych programów ochrony roślin i etykiety stosowanego środka . Należy mieć świadomość, że zwiększanie dawki zalecanych preparatów nie poprawia skuteczności zabiegu i naraża producenta na dodatkowe koszty.
