Ręcznych prac transportowych w gospodarstwie rolnym nie da się całkowicie wyeliminować. Choroby kręgosłupa, wywołane jego wieloletnim, nadmiernym obciążeniem, uważa się za główne źródło przedwczesnej eliminacji rolników z dalszej pracy zawodowej.
Dźwiganie ciężarów przekraczających dopuszczalne wartości, niestosowanie przez rolników środków technicznych ułatwiających podnoszenie, zła technika podnoszenia a także niska świadomość istniejących zagrożeń to główne przyczyny chorób układu mięśniowo – szkieletowego.
Jak zadbać o swój kręgosłup? Oto kilka ważnych wskazówek.
Rolnik niczym sportowiec
Przed rozpoczęciem prac związanych z dźwiganiem wskazane jest przeprowadzenie krótkiej rozgrzewki. Kilka skłonów tułowia, przysiadów zmniejszy zagrożenie poważną kontuzją i dalszymi dolegliwościami zdrowotnymi.
Kilka słów o technice
Rozpoczynając ręczne prace transportowe należy ocenić masę podnoszonego przedmiotu. Jeśli to możliwe, masę przenoszonego ładunku należy dzielić na mniejsze porcje. Ważne jest, aby dźwigany ładunek mocno i pewnie uchwycić oraz podnosić go przy wyprostowanych plecach. Ostre, wystające elementy przemieszczanych przedmiotów należy zabezpieczać w sposób chroniący przed możliwością powstania urazu. W sytuacji przenoszenia przedmiotu trzymanego w odległości większej niż 30 cm od tułowia, należy zmniejszyć o połowę jego masę. Ważne jest aby przedmioty przemieszczanie ręcznie nie ograniczały pola widzenia.
Zdjęcie. Częsty błąd – pałąkowe plecy.
Organizacja ręcznych prac transportowych
Ciągi komunikacyjne, po których odbywa się ręczne przemieszczanie ciężarów należy oświetlić, występujące progi usunąć zaś nierówności zniwelować. W okresie zimowym odśnieżyć. Rolnik przystępujący do pracy powinien być ubrany w odzież roboczą przylegającą do ciała, zalecane jest też obuwie robocze chroniące palce stóp przed ewentualnymi skutkami upadku przemieszczanego materiału. Obrączki i pierścionki mogą być źródłem poważnych urazów w przypadku zahaczenia o dźwigany element. Przed pracą należy je zdjąć lub zabezpieczyć przed możliwością przypadkowego zahaczenia.
Rozwiązania techniczne ograniczające dźwiganie
Przedmioty o znacznej masie, materiały nieporęczne lub trudne do utrzymania powinny być przemieszczane za pomocą różnorodnych urządzeń (taczek, wózków, ładowaczy).
Zdjęcie. Zamontowanie skrzyni na trójpunktowym układzie zawieszenia ciągnika eliminuje konieczność transportu obornika taczkami
Dopuszczalne wartości przedmiotów transportowanych ręcznie
W celu ograniczenia negatywnych skutków dźwigania na organizm należy bezwzględnie przestrzegać dopuszczalnych wartości mas przenoszonych ładunków. Dopuszczalna masa przedmiotów przenoszonych przez mężczyznę nie powinna przekraczać 30 kg przy pracy stałej i 50 kg przy pracy dorywczej. Niedopuszczalne jest ręczne przenoszenie przedmiotów o masie przekraczającej 30 kg na wysokość powyżej 4 m lub na odległość przekraczającą 25 m. Kobiety w czasie pracy nie powinny podnosić i przenosić ciężarów o masie przekraczającej 12 kg przy pracy stałej zaś 20 kg przy pracy dorywczej. Dopuszczalna masa przenoszonego ciężaru ulega zmniejszeniu do 8 kg przy pracy stałej i 15 kg przy pracy dorywczej w czasie ręcznego przenoszenia pod górę (po schodach, pochylniach), których maksymalny kąt przekracza 30 stopni, a wysokość 5 m.
Zespołowe dźwiganie
Przenoszenie przedmiotów, których długość przekracza 4 m i masa 30 kg, powinno odbywać się zespołowo, pod warunkiem aby na jedną osobę przypadała masa nie przekraczająca 25 kg przy pracy stałej oraz 42 kg przy dorywczej. W czasie zespołowego dźwigania wszystkie czynności należy wykonywać jednocześnie i na komendę, wszystkie osoby powinny znajdować się po jednej stronie przenoszonego przedmiotu a odległość po między nimi powinna wynosić co najmniej 0,75 m. Zabronione jest zespołowe dźwiganie przedmiotów o masie przekraczającej 500 kg.
* Praca dorywcza to ręczne przemieszczanie przedmiotów, ładunków lub materiałów nie częściej niż 4 razy na godzinę, jeżeli łączny czas wykonywania tych prac nie przekracza 4 godzin na dobę.
