Ceny odtłuszczonego mleka w proszku znowu spadły. Zarówno w Unii Europejskiej, jak i na świecie. Pocieszający jest tu fakt, że pomimo światowych tendencji spadkowych, ceny OMP w Polsce wzrosły.
Dnia 2 listopada 2014 roku średnia ważona cena OMP w UE spadła do poziomu 1,998 EUR/kg i była o ponad 6% niższa, niż przed miesiącem (pozostając przy tym na pułapie o 35,51% niższym niż w analogicznym czasie 2013 r.). W analizowanym okresie inaczej zachowywały się ceny OMP na rynku polskim, gdzie na początku listopada osiągnęły poziom 2,07 EUR/kg, czyli o ok. 32% niższy niż przed rokiem i były o 3,6% wyższe od średniej dla całej UE. W skali miesięcznej odnotowano spadek o niecałe 2%, uwagę należy jednak zwrócić na to, że po raz pierwszy od czerwca 2014 r. ceny te wzrastały od dwóch tygodni.
W ujęciu PLN w skali rocznej odnotowano natomiast spadek rzędu 31,5% z 12,77 PLN/kg do 8,75 PLN/kg. Wyższe niż unijne średnie ceny OMP, a także zwyżki cen w ostatnich dwóch tygodniach (wbrew ogólnemu trendowi dla całej UE) związane są z pokaźnym wzrostem eksportu polskiego OMP do Algierii (w samym sierpniu wysłano tam 5 razy więcej tego proszku niż w analogicznym okresie 2013 roku), a także do Nigerii (wartość eksportu OMP w ósmym miesiącu bieżącego roku w tym kierunku wyniosła 3,3 mln EUR, czyli tyle ile w całym 2013 r.).
Niższe niż w Polsce ceny OMP zaobserwowano na rynku głównych unijnych producentów, jakimi są Niemcy i Holandia. Na początku listopada 2014 r. u naszego zachodniego sąsiada utrzymywały się one na poziomie 1,98 EUR/kg. W przypadku drugiego unijnego potentata, jakim jest Holandia, odnotowano jeszcze niższą cenę OMP: 1,9 EUR/kg.
Pewien wpływ na obserwowane w Unii spadki ma wprowadzony przez Rosję zakaz importu żywności pochodzącej z Unii Europejskiej, w tym artykułów mleczarskich. W ostatnich latach na rynek największego państwa na świecie trafiało ok. 5% ogółu OMP wywożonego z UE. Ponadto spadkową tendencję cen mleka w proszku wciąż napędzają dodatkowo wysokie światowe dostawy eksportowe i ograniczony popyt importowy (m.in. z Chin).
2 listopada 2014 roku ceny OMP w UE kształtowały się średnio na poziomie o 17,67% powyżej progu interwencyjnego, osiągając pułap o 3,3% niższy niż ceny OMP eksportowanego z państw Oceanii (Nowej Zelandii i Australii) do portów Europy Płn. (baza fob), które są uznawane za ceny światowe.
Na rynku amerykańskim, u jednego z głównych konkurentów UE, zniżkujące w ostatnich tygodniach ceny OMP znajdują się obecnie na poziomie o 9,8% wyższym niż średnia we Wspólnocie (wynosząc na początku listopada w przeliczeniu 2,19 EUR/kg).
Na rynkach UE zniżkują także ceny pełnotłustego mleka w proszku (PMP). Na początku listopada bieżącego roku średnie ważone ceny PMP w UE osiągnęły poziom 2,39 EUR/kg. Stawki te były o 35,5% niższe od cen z analogicznego okresu 2013 r. i o 3,6% niższe niż przed miesiącem. W Niemczech notowania PMP osiągnęły poziom 2,35 EUR/kg (o 4,08% niższy niż przed miesiącem), a w Holandii 2,37 EUR/kg. W Polsce dnia 2 listopada 2014 roku ceny PMP spadły do poziomu 2,67 EUR/kg (-0,72% w skali miesięcznej).
W związku z bardzo wysokimi cenami OMP, jakie utrzymywały się w UE w ubiegłym roku i w ciągu pierwszego kwartału 2014 r., przetwórnie znacznie zwiększyły produkcję. Z najnowszych danych KE wynika, że w ciągu pierwszych ośmiu miesięcy bieżącego roku we Wspólnocie wyprodukowano o 21,2% więcej tego proszku niż w analogicznym przedziale czasowym 2013 r. (w Polsce zwyżka wyniosła +48,6%). Na wzrost produkcji w ostatnim kwartale 2013 r. i na początku bieżącego roku wpływ ma m.in. fakt, że ceny unijnego odtłuszczonego mleka w proszku w tym okresie były znacznie niższe od cen światowych, przez co unijne OMP stawało się coraz bardziej konkurencyjne i popyt na nie rósł. Świadczy o tym również znaczący wzrost eksportu poza UE w ciągu pierwszych siedmiu miesięcy 2014 roku. W okresie tym poza granice Wspólnoty wyeksportowano o 59% OMP więcej tego proszku niż przed rokiem (430,4 tys. ton). Z Polski poza UE w okresie tym wywieziono 58,4 tys. ton OMP wobec 14,5 tys. ton z podobnego okresu przed rokiem.
Renata Struzik za FAMMU/FAPA
