Związek Pracodawców Forum Energetyki Odnawialnej (ZPFEO) wziął udział w konsultacjach społecznych projektu Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2014–2020. Budżet programu wyniesie ponad 24 mld euro. Zdaniem ZPFEO w projekcie programu obszar pomocy dla OZE został rozmyty i ograniczony w stosunku do ogromnych wymagań UE i potrzeb branży.
Związek Pracodawców Forum Energetyki Odnawialnej zgłosił swoje uwagi do rozdziału 3. (Założenia i opis osi priorytetowych) projektu Programu Infrastruktura i Środowisko 2014–2020.
Zdaniem ZPFEO:
1. OZE nie potraktowano jako spójnego wewnętrznie, odrębnego celu tematycznego (CT) związanego w wdrożeniem dyrektywy 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych.
Zdaniem Związku budżet zaproponowany w priorytecie dedykowanym na OZE, wobec potrzeb i możliwości sektora energetyki odnawialnej, a nawet tylko w odniesieniu do większych projektów, jest co najmniej o połowę za niski. Należy zatem wprowadzić odrębny cel tematyczny „Odnawialne źródła energii z budżetem rzędu 5 mld zł , spójny wewnętrznie, weryfikowalny (poddający się kompleksowemu monitorowaniu w skali kraju) i zintegrowany z zewnętrznymi, programami komplementarnymi nakierowanymi na wdrożenie celu z dyrektywy 2009/28/WE (RPO, środki własne NFOŚiGW etc.).
2. Należy ustanowić nowy Priorytet Inwestycyjny (PI) pt. „Produkcja urządzeń dla OZE”.
Priorytet taki istniał w POIS 2007-2013. Obecnie jest on jeszcze bardziej potrzebny, gdyż nie w pełni skuteczna promocja krajowej „zielonej gospodarki” oraz konkurencja ze strony firm zagranicznych, powoduje, że znaczna część środków na realizacje celów dotyczących OZE wypływa z kraju. Ważnym jest aby proponowany priorytet inwestycyjny był uruchomiony w pierwszej kolejności (jak najszybciej), tak aby produkowane w kraju urządzenia mogły trafić na rynek krajowy przed szczytem inwestycji w produkcję energii z OZE, który może przypaść na lata 2016–2018.
3. Kryterium wyboru projektów powinien być koszt produkcji energii zł/MWh w okresie minimum kolejnych 15 lat oraz zgodność z KPD, z podziałem na koszyki technologiczne (rodzaje OZE).
Wśród czynników (kryteriów) branych pod uwagę przy wyborze inwestycji OZE do wsparcia w priorytecie inwestycyjnym 4.1 wymieniono: najlepszy stosunek ilości energii w stosunku do wielkości środków unijnych przeznaczonych na uzyskanie 1 MW mocy zainstalowanej w danej instalacji. Zdaniem ZPFEO przyjęcie takiej koncepcji kwalifikacji inwestycji doprowadzi m.in. do preferowania takich technologii jak współspalanie biomasy z węglem w starych elektrowniach cieplnych/kondensacyjnych, co jest działaniem wysoce nieefektywnym w sensie wykorzystania odnawialnych zasobów energii i ochrony środowiska oraz doraźnym i nie musi przełożyć się na realizacje celu krajowego na OZE na 2020 rok. Znacznie lepszym kryterium jest koszt produkcji energii zł/MWh w okresie minimum kolejnych 15 lat oraz zgodność z KPD, z podziałem na koszyki technologiczne (rodzajów OZE). KPD uwzględnia i dopuszcza technologie droższe i tańsze inwestycyjnie z uwagi na konieczność równoważenia wykorzystania zasobów i dywersyfikacji rynku energii z OZE. Kryterium wysokości nakładów inwestycyjnych doprowadzi do realizacji zupełnie innej, droższej, strategii niż KPD.
Budowa rynku z wykorzystaniem środków UE na poodnoszenie konkurencyjności nie polega na wspieraniu tylko i wyłącznie tych wybranych technologii, które z uwagi na jeden czynnik są w dniu dzisiejszym najtańsze. Takie podejście przynosi skutku przeciwne do założonego celu i czyni z Polski obraz gdzie technologie i rozwiązania biznesowe się importuje (w najlepszym razie kopiuje) a nie rozwija.
4. Wspierane powinny być wszystkie duże i małe technologie OZE, które są uwzględnione w KPD lub agregaty mniejszych projektów zintegrowanych np. w mikrosieci.
Zdaniem Związku nie ma uzasadnienia merytorycznego, ale jest wiele przeciwwskazań ekonomicznych i prawnych (zaburzenie konkurencji na rynku) aby wsparcie w ramach CT4 (PI 4.1) wspierać tylko budowę farm wiatrowych; instalacji na biomasę; instalacji na biogaz; oraz sieci. W taki sam sposób powinny być wspierane nowe elektrownie wodne i systemy fotowoltaiczne, które jeszcze przed 2020 staną się źródłami tańszymi (w sensie kosztu produkcji energii) niż ww. Obecnie już pozwalają na produkcję tańszej energii elektrycznej niż. np. biogazownie, które powinny być silnie wspierane w okresie do 2020 roku.
5. Beneficjentami powinny być przede wszystkim przedsiębiorstwa, z preferencją dla MŚP oraz samorządy, w szczególności realizujące bardzo duże projekty „zbiorowe” bezpośrednio na rzecz mieszkańców. Explicite beneficjentem powinni być rolnicy realizujący duże programy w ramach grup producenckich lub spółdzielni.
Zdaniem ZPFEO trudno znaleźć uzasadnienie dla skierowania praktycznie w całości pomocy w PI 4.1 dla jednostek samorządu terytorialnego administracji rządowej, organizacjom pozarządowym, spółdzielniom oraz wspólnotom mieszkaniowym i dodatkowo jedynie wybranym przedsiębiorcom czy podmiotom świadczącym usługi publiczne w ramach realizacji obowiązków własnych jednostek samorządu terytorialnego, nie będących przedsiębiorcami. Nie poprawia sytuacji i budzi dodatkowe wątpliwości selektywność dopuszczająca do pomocy publicznej jedynie „przedsiębiorców korzystających z sieci elektroenergetycznych i ciepłowniczych”. Jest to niczym nie uzasadnione zawężenie, które skutkować będzie zachwianiem zasad konkurencyjności.
Z uwagami Instytutu Energetyki Odnawialnej do projektu Programu Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 (POIiŚ 2014-2020)zapoznać się można na stronie Instytutu Energetyki Odnawialnej
(mat)
