Olbrzymia prędkość robocza wału przegubowo – teleskopowego w trakcie pracy nie daje najmniejszych szans w przypadku pochwycenia. Śmieć lub w najlepszym przypadku ciężkie uszkodzenia ciała to najczęstszy skutek pochwycenia. Choć w ogólnej liczbie wypadków zgłaszanych do KRUS, pochwycenia przez wał stanowi mały odsetek, to w strukturze wypadków śmiertelnych znajdują się w czołówce.
W poniższym artykule pragnę przybliżyć podstawowe zasady bezpiecznej obsługi wału przegubowo – teleskopowego.
Przystępując do pracy
Przed rozpoczęciem eksploatacji wału przegubowo – teleskopowego operator powinien zapoznać się z zaleceniami producenta dotyczącymi bezpiecznej jego eksploatacji znajdującymi się w instrukcji obsługi. Szczególną uwagę powinien on skierować na zalecenia dotyczące jego prawidłowego doboru, montażu oraz wyjaśnienia znaczenia piktogramów znajdujących się na jego osłonie.
Piktogramy umieszczone na osłonie wału przypominają o zagrożeniach występujących w czasie jego użytkowania oraz kierunku jego agregatowania.
W czasie użytkowania wału pracujący człowiek powinien być ubrany w odzież roboczą ściśle przylegającą do ciała, dodatkowo należy zadbać o spięcie włosów oraz zdjęcie z szyi wszelkich ozdób (np.: łańcuszków, apaszek).
Przy łączeniu wału przegubowo – teleskopowe z ciągnikiem i maszyną, silnik ciągnika i napęd WOM muszą być bezwzględnie wyłączone. Należy zadbać o wyjęcie kluczyka ze stacyjki oraz zamknięcie kabiny ciągnika. Dodatkowo należy sprawdzić, czy wszystkie elementy osłony wału są prawidłowo zamontowane oraz sprawne technicznie.
W celu wyeliminowania urazu w skutek upadku elementów wału należy przenosić go tylko w pozycji poziomej!
W trakcie pracy
Niedopuszczalne jest używanie wału bez zamontowanej osłony lub z osłoną uszkodzoną, bądź bez właściwego, kompletnego i nieuszkodzonego ogranicznika obrotów tzw. łańcuszków zabezpieczających.
W celu uniknięcia uszkodzenia osłony lub pochwycenia przez obracającą się osłonę wału należy łańcuszki zabezpieczające znajdujące się na jego końcu zamocować do nieruchomych elementów konstrukcyjnych ciągnika i maszyny.
Uszkodzona osłona wału stanowi śmiertelne zagrożenie w skutek pochwycenia przez obracający się z ogromną prędkością wał.
W celu skutecznego zabezpieczenia przed możliwością pochwycenia – ciągnik, jak i maszyna powinny mieć zamontowane osłony daszkowe.
Zabrania się używania wału jako stopnia czy podestu ułatwiającego wejście na maszynę a także jazdy stojąc na nim. Ponadto niedopuszczalne jest wieszanie na pracującym wale przedmiotów, narzędzi.
Istotne jest aby w czasie eksploatacji wału nie przekraczać dopuszczalnego kąta pracy oraz przestrzegać częstotliwości smarowania określonej przez producenta.
W okresie słabej widoczności miejsce pracy wału należy oświetlić. W trakcie pracy z wykorzystaniem wału operator sprzętu nie powinien wykonywać ostrych skrętów ciągnikiem aby nie uszkodzić osłony lub wału.
Po zakończeniu pracy
Przed rozpoczęciem prac związanych z konserwacją wału należy zawsze wyłączyć silnik ciągnika oraz wyjąć kluczyk ze stacyjki. Przystępując do czynności związanych z konserwacją lub smarowaniem należy stosować środki ochrony indywidualnej rąk (rękawice), oczu (gogle, okulary) a także odpowiednią odzież i obuwie robocze.
Zdjęcia i tekst
Janusz Pawlak
