Koniec żniw zgodnie z wielowiekową tradycją stawał się świętem zwanym w zależności od różnych części Polski dożynkami, wyżynkami wieńcem czy obżynkami.
Według żniwnej tradycji po ścięciu ostatniego łanu dziewczęta uczestniczące w pracach polowych wiły ze ściętych zbóż wieńce dożynkowe, które przybierały kolorowymi wstążkami, ziołami, kwiatami oraz orzechami. Często wieniec taki stanowił cały snop zboża. Wieńce te wraz z bochnem chleba upieczonego z ziarna zżętego zboża żniwiarze składali w darze gospodarzowi, jako dowód swojej ciężkiej pracy. Obecnie zgodnie z ludową tradycją dożynki odbywają się w prawie każdej gminie, a role gospodarza pełni wójt, starosta czy wojewoda. Najważniejsze jednak święto dziękczynienia za plony ma miejsce w Częstochowie – duchowej stolicy Polski.
W pierwszą niedzielę września na Jasnej Górze spotykają się rolnicy z całej Polski, aby podziękować Bogu za plony i prosić o błogosławieństwo na następne żniwa. W tym roku uroczystości dożynkowe na Jasnej Górze odbyły się 6 września. W święcie dziękczynienia za tegoroczne plony uczestniczył również Prezydent RP Andrzej Duda oraz Minister Rolnictwa Marek Sawicki. Honory starostów dożynek pełnili Monika i Waldemar Bernaccy z Kruszewa koło Opoczna.
Uroczystą sumę, podczas, której poświęcono wieńce dożynkowe odprawił biskup radomski Henryk Tomasik. W homilii dziękując rolnikom za ich trud nawiązał również do tegorocznej suszy mówiąc, że ma nadzieję, że ci wszyscy, którzy ucierpieli najbardziej, otrzymają potrzebną pomoc. Biskup Tomasik zaapelował też do rolników, aby pozostali wierni tradycjom swoich ojców, bo to właśnie polski rolnik przez wieki dawał dowody swojej miłości do Chrystusa, do Kościoła, do Bożych spraw. To polski rolnik przekazywał wiarę wówczas, gdy inni zawodzili.
Specjalne słowa do zgromadzonych rolników skierowali też Prezydent RP i Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Andrzej Duda swoim wystąpieniu podkreślił, ze poczytuje za zaszczyt, że w dniu tradycyjnej pielgrzymki rolników może się z nimi modlić na Jasnej Górze.
– W chłopskich rolniczych rodzinach jest utrzymywana nasza wielka tradycja patriotyzmu, wiary, ciężkiej pracy, modlitwy. To dla nas najważniejsze. Dzięki temu trwamy, jako naród mimo wszelkich przeciwności – powiedział Prezydent RP.
W ocenie Andrzeja Dudy ten rok był bardzo trudny dla rolników. Tegoroczna susza wywołała bowiem wielkie, liczone w miliardach straty w chłopskich zagrodach. Dlatego nie ma żadnej wątpliwości, ze potrzebna jest im adekwatna pomoc zarówno ze strony państwa jak i Unii Europejskiej. A obecnie system rozdziału pomocy nie działa sprawnie i wymaga naprawy.
– To wielkie zadanie na najbliższe lata, żeby w sytuacji klęsk żywiołowych pomoc docierała do rolników rzeczywiście, żeby przychodziła na czas i żeby pozwalała w tych najtrudniejszych sytuacjach odbudowywać gospodarstwa. Wierzę w to, że nie tylko w tym roku pomoc rzeczywiście dotrze, ale że uda nam się ten system usprawnić i naprawić w przyszłości – mówił prezydent.
Zdaniem Dudy chleb, za który dziś dziękuje na Jasnej Górze nie jest w Polsce sprawiedliwie rozdzielany i dzieje się tak już od wielu lat. Wzrasta w ostatnich latach produkcja w polskim rolnictwie, wzrasta eksport naszych produktów o 20 %, a w tym samym czasie spadł o 11 % dochód gospodarstw rolnych. Trzeba to zmienić, państwo polskie musi uczciwie spełniać swoje obowiązki wobec rolników. Za wszelka cenę trzeba też starać się, żeby dopłaty bezpośrednie zostały wyrównane. Polski rolnik nie może być traktowany gorzej niż inni rolnicy w Unii Europejskiej.
Andrzej Duda zapewnił obecnych w Częstochowie rolników, że podtrzymuje swoje zobowiązania, które złożył jeszcze, jako kandydat na urząd Prezydenta RP i będzie walczył o sprawy polskiej wsi i w kraju i na forum europejskim i światowym.
Minister Rolnictwa Marek Sawicki dziękując rolnikom za trud i cierpliwość w tym wyjątkowo trudnym dla nich roku – afrykański pomór świń, rosyjskie, embargo, nadprodukcja i susza wspomniał również o uchwalonym przez rząd pakiecie pomocy dla poszkodowanych przez suszę, ustawie o sprzedaży bezpośredniej oraz podpisanej przez Prezydent RP ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego.
– Wobec tych trudności, w sposób szczególny chce razem z wami modlić się o boże błogosławieństwo na nowy zasiew i nowe zbiory – zwrócił się do rolników zgromadzonych na Jasnej Górze Marek Sawicki.
Zgodnie już z kilkunastoletnią tradycją Ogólnopolskim Dożynkom Jasnogórskim towarzyszyła Krajowa Wystawa Rolnicza, której głównym organizatorem był Śląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego. W centrum Częstochowy można było podziwiać nowoczesny sprzęt rolniczy, zaopatrzyć się w regionalne smakołyki czy też skorzystać z porad specjalistów z instytucji działających w otoczeniu rolnictwa.
