Nie przypadkowo użyłem tego porównania. Trudno bowiem znaleźć drugą roślinę uprawną , której okres wegetacji rozciągałby się na blisko 11 miesięcy. Dopiero co zebrana, ponownie wraca na pola właśnie niczym bumerang.
Rzepak ozimy najczęściej uprawiany jest w najgorszym z możliwych dla tej rośliny stanowisk czyli … po zbożach. Wynika to z postępującego upraszczania płodozmianów w których rośliny kłosowe dominują. Stanowisko takie jest więc złem koniecznym i aby zachować szansę na opłacalny plon, trzeba skrupulatnie przestrzegać dalszych zasad agrotechniki. Wszelkie odstępstwa, niweczą nadzieje na wysoki plon już jesienią.
Wstępem jest uregulowanie odczynu gleby tak, aby zawierał się w przedziale pH 6,6 – 7,2. Truizmem będzie przypomnienie, że formę węglanową stosujemy na gleby lżejsze a tlenkową na cięższe. Muszę też wspomnieć, że stosowanie tlenku wapnia w środku lata bywa ryzykowne. Wapń w tej formie silnie przesusza glebę, co najczęściej znajduje swoje reperkusje we wschodach roślin – chyba, że lato jest przekropne. Tak czy inaczej wapń dajemy na ściernisko pod podorywkę i pamiętajmy o dokładnym przykryciu resztek pożniwnych.
Pora na nawożenie mineralne. Rzepak ozimy jest rośliną żarłoczną”. Pobiera w stosunku do np. pszenicy ozimej 2-krotnie więcej azotu, fosforu i potasu oraz ponad 5 razy więcej wapnia. Wysokość nawożenia zależy oczywiście od 2 czynników , zasobności gleby i przewidywanego (średni wieloletni) poziomu plonowania. Zazwyczaj zawiera się w przedziałach: N 120 – 180 kg/ha, P2O5 60 – 180 kg/ ha, K2O 110 – 240 kg/ha.
Azot stosujemy głównie wiosną. Jego startowa dawka w sierpniu, nigdy nie przekracza 40 kg N / ha. Fosfor dajemy w całości a potasu 2/3 planowanej ilości. Reszta potasu, podobnie jak azot trafi na pole dopiero na przedwiośniu.
Orka siewna na 20 cm, zniszczy wyrosłe w czasie od podorywki chwasty i wymiesza nawozy z glebą. Jeżeli nie zdążymy z jej wykonaniem na 3 tygodnie przed siewem nasion, (a nigdy nie zdążamy) niezbędne jest użycie wału Campbella dla szybkiego osiadania gleby. Staranność doprawienia gleby po orce, bezpośrednio rzutuje nie tylko na jakość wschodów ale także późniejszą walkę z chwastami.
Siew – w imię dobrze pojętego własnego interesu – przeprowadzamy wyłącznie nasionami zaprawionymi i to najlepiej zarówno przeciwko grzybom jak i szkodnikom. Nie przestrzeganie agrotechnicznego terminu jego wykonania, to finansowe samobójstwo . Po prostu, większość roślin nie zdążą do zimy, osiągnąć fazy rozwojowej 7-8 liści i szyjki korzeniowej grubości 0,5 cm a zatem zginie pod śniegiem. Plantację trzeba będzie wiosną zaorać.
Jeśli się posiało, trzeba pomyśleć o pielęgnacji. Podstawowym zabiegiem jest odchwaszczanie. Czym, to indywidualna decyzja każdego z plantatorów. Zasadą jest jednak przeprowadzanie zabiegu jak najwcześniej po wschodach chwastów. Umożliwia to ograniczenie dawki preparatu a tym samym kosztów zabiegu.
Na rynku są także dostępne herbicydy do stosowania w terminie przedsiewnym. Z ich stosowaniem wiąże się jednak kłopot. Po oprysku pole trzeba zbronować aby dokładnie wymieszać preparat z glebą . Podnosi to ogólny koszt zabiegu. Istnieje także niebezpieczeństwo małej skuteczności ich działania – brak opadów w sierpniu czyli jak mówi świat nauki, zbyt niska wilgotność gleby. Chwasty nawet w tak trudnych warunkach wschodzą a późniejsze opady we wrześniu niczemu nie zaradzą, bo rośliny są już za duże jak na zastosowaną dawkę herbicydu. Bezpieczniej jest więc poczekać do wschodów chwastów, określić które gatunki z nich dominują i pod tym kątem dobrać odpowiedni środek.
Ostatnią czynnością przed ustaniem wegetacji jest “wkręcenie” rzepaku w ziemię. Mam na myśli stosowanie środków chemicznych do skracania pędu rzepaku. Ich stosowanie nie zawsze jest konieczne. Trzeba po nie sięgnąć zazwyczaj wówczas gdy jesień jest wyjątkowo ciepła a tym samym sezon wegetacyjny wydłużony.
Stanisław Pokrzywka”
