W niemal całej Polsce od tygodni towarzyszą nam opady deszczu. W miejsce śniegu, który z rolniczego punktu widzenia stanowi barierę ochronną roślin, na polach widoczne są zalegające tafle wody. W kolejnych dniach prognozowane są dalsze opady deszczu, a woda jako czynnik warunkujący prawidłowy rozwój roślin, w nadmiarze jest groźna dla upraw. Poniżej przedstawiamy aktualne warunki wilgotnościowe gleb w Polsce.
Gdzie możemy sprawdzić stan uwilgotnienia gleby?
Aktualny stan uwilgotnienia gleby możemy sprawdzić w serwisach Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowy Instytut Badawczy.
- Na stronie internetowej agrometeo.imgw.pl przedstawiony na wykresach wskaźnik wilgotnościowy, określany w procentach, informuje o aktualnym nasyceniu gleby wodą. Określa stan od pełnego wyschnięcia (blisko 0%) do pełnego nasycenia wodą (100%), w trzech warstwach: 0-7cm, 7-28cm oraz 28-100cm. Na stronie prezentowane są dane dla poszczególnych powiatów, z dodatkową informacją o sumie opadów atmosferycznych w przebiegu dobowym.
- W serwisie stopsuszy.imgw.pl, w zakładce wilgotność, dane dotyczące stanu uwilgotnienia gleby przedstawione są na mapie. Opracowany wskaźnik wyrażony jest w procentach oraz przedstawiony osobno dla każdej z czterech warstw: 0-7 cm, 7-28 cm, 28-100 cm oraz 100-289 cm.
Warunki wilgotnościowe w Polsce
W wielu regionach Polski, dni bez opadów deszczu można policzyć na palcach jednej ręki. W związku z częstotliwością i natężeniem występowania tego typu zjawiska atmosferycznego, wskaźnik wilgotności gleby wskazuje na wysokie uwilgotnienie gleb w całym kraju, lokalnie sięgając 70-90 procent (dla warstwy 100-289 cm), na dzień 19.02. Miejscami woda nie wsiąka już w glebę i zalega na polach i łąkach w postaci zastoisk wodnych.
W ostatnich 30 latach zmiany klimatyczne ograniczyły w znacznym stopniu występowanie opadów śniegu, które w trakcie wiosennych roztopów stopniowo zasilały wody powierzchniowe i podziemne. Obecnie częstotliwość opadów deszczu powoduje zbyt duże nagromadzenie wody na gruntach. Pomimo optymalnych warunków wilgotnościowych dla wzrostu i rozwoju roślin na poziomie 60-80%, występujące na polach zastoiska wodne, mogą powodować obumieranie roślin oraz przyczyniają się do pogorszenia warunków fizycznych oraz chemicznych pól uprawnych.
Opad atmosferyczny ponad normą
Jak podaje IMGW, w lutym została już przekroczona średnia opadów z całego miesiąca. W województwie pomorskim, na dzień 19.02. norma sięga 234% względem lat 1991-2020. W kolejnych dniach zapowiadane są dalsze opady atmosferyczne, mogące powodować zwiększenie uwilgotnienia gleby w poszczególnych rejonach oraz zalewanie gruntów ornych.
Dlaczego odpowiednie uwilgotnienie gleby jest tak ważne?
Wilgotność gleby jest istotnym czynnikiem dla produkcji roślinnej. Pozwala na racjonalne wykonywanie zabiegów agrotechnicznych oraz ma znaczny wpływ na procesy życiowe zachodzące w glebie. Zasobność gruntów ornych w wodę, ma wpływ na strukturę gleby oraz jej właściwości fizyczne i chemiczne. Woda rozpuszcza składniki pokarmowe dostarczane w nawozach, które kolejno pobierane są przez rośliny.
