Rolnicy biją na alarm. Sytuacja na podstawowych rynkach produktów rolnych jest beznadziejna. Ceny zbóż osiągnęły zatrważająco niski poziom. Biorąc pod uwagę wysokie koszty uprawy spowodowane wzrostem cen nawozów, środków ochrony i oleju napędowego, kierunek ten stał się całkowicie nieopłacalny.
Podobnie przedstawia się sytuacja na rynku mleka. Ceny skupu mleka na przestrzeni ostatniego roku spadły poniżej 80 groszy za jeden litr, co spowodowało, że rentowność przeważającej liczby gospodarstw mleczarskich jest zagrożona, a wiele z nich dopłaca do produkcji chcąc utrzymać się na rynku. Dotychczasowe działania Komisji Europejskiej polegające między innymi na wydłużeniu okresu skupu interwencyjnego dla masła i odtłuszczonego mleka w proszku są niewystarczające, co jest powodem masowych demonstracji rolników w całej Europie. We wrześniu br. Parlament Europejski, dostrzegając dramatyczną sytuację producentów mleka wydał specjalną rezolucję, która wzywa Komisję Europejską do podjęcia nadzwyczajnych środków stabilizujących ten strategiczny sektor produkcji. Czy to wystarczy? Należy mieć nadzieję, że tak, gdyż w innym przypadku rolnicy stracą resztki zaufania do decydentów europejskich, odpowiedzialnych za regulacje rynkowe.
Zupełnym niewypałem okazała się unijna reforma rynku cukru. Ograniczenie kwoty produkcyjnych poprzez likwidację większości cukrowni w Polsce i obniżenie ceny surowca doprowadziły do sytuacji, gdzie rolnicy posiadający prawo do uprawy i dostawy nie są zainteresowani kontraktacją buraków cukrowych z uwagi na niską, nieopłacalną cenę. Cukrownie mają niemałe kłopoty, aby wykonać przyznane im limity produkcji cukru. Prowadzą zatem kontraktację w gospodarstwach nie posiadających prawa do uprawy i dostawy. Często są to gospodarstwa, które wcześniej dobrowolnie pozbyły się kwoty cukrowej bądź pozbawione zostały prawa do uprawy w wyniku likwidacji cukrowni. Należy przy tym zauważyć, że rolnicy Ci uzyskali stosowną rekompensatę z tytułu utraty prawa do uprawy i dostawy, a dodatkowo mogą skorzystać z pomocy przewidzianej dla nich w Krajowym Programie Restrukturyzacji. Widzimy zatem, że paradoksalnie, z unijnej reformy rynku cukru skorzystali ci, którzy utracili prawo do produkcji buraka, a stracili ci, którym prawo to pozostawiono. Konsumenci natomiast poznali smak cukru wytwarzanego z trzciny, gdyż Unia Europejska po dogłębnej reformie sektora cukrowniczego stała się największym na świecie importerem białych kryształków”.
Kolejny rok okazał się być mało łaskawym dla producentów owoców miękkich i jabłek. Ceny wiśni do przetwórstwa, często nie pokrywały kosztów zbioru, podobnie jest ze sprzedażą jabłek na potrzeby produkcji soków i koncentratów. We wszystkich tych przypadkach regulacje rynkowe, które obejmuje wspólna polityka rolna okazują być się nieskuteczne, i to do tego stopnia, że są powodem masowych demonstracji rolników w większości krajów UE. Niezależnie przecież od zróżnicowanego sposobu interwencji na poszczególnych rynkach, wszelkie mechanizmy stosowane do owych regulacji są niewystarczające. To oznacza, że prawo odpowiedzialne za unijną organizację rynków rolnych słabo zabezpiecza podstawowe interesy ekonomiczne rolników. Wolno reaguje na zmieniające się uwarunkowania w zakresie kosztów produkcji i cen na podstawowe produkty rolne. Jest również mało elastyczne w odniesieniu do sytuacji na rynkach produktów żywnościowych w wymiarze globalnym. O tych niedomaganiach trzeba głośno mówić.
Zachęcam do udziału w dyskusji na ten temat podczas organizowanych przez Kujawsko-Pomorską Izbę Rolniczą cyklu konferencji poświęconych przyszłości wspólnej polityki rolnej. Bardzo ważnym ogniwem tej polityki – z punktu widzenia rolników – są regulacje odpowiedzialne za funkcjonowanie poszczególnych rynków rolnych. Przyjęte rozwiązania w tym obszarze decydować będą w dużej mierze o bycie ekonomicznym wielu gospodarstw, zwłaszcza tych określanych jako wysoko towarowe. Obecnie w większości krajów członkowskich toczy się intensywna dyskusja na ten temat. Chcielibyśmy, aby organizowane przez nas konferencje dostarczyły niezbędnej wiedzy rolnikom o czekających ich wyzwaniach, a równocześnie dały im możliwość wypowiedzenia się w kwestiach tak istotnych dla dalszego ich rozwoju. Informację o miejscach i terminach konferencji uzyskacie Państwo pod nr tel.: 056 6789240 (41).
“
