Regulacja zachwaszczenia w okresie jesiennym w zbożach ozimych będących we wczesnych fazach wzrostu niesie ze sobą wiele korzyści. Jedną z nich jest to, że zboża nie muszą konkurować z chwastami o składniki pokarmowe, wodę. Istotny jest tez powód ekonomiczny. Chwasty są najbardziej wrażliwe na działanie herbicydów w początkowych stadiach rozwojowych, dlatego zwalczanie ich w najwcześniejszych fazach uzyskujemy lepsze efekty.
Przykładowe możliwości wczesnego jesiennego odchwaszczania zbóż ozimych do stadium 3 liścia
Uniwersalną substancją aktywną jest chlorotoluron. Stosowany jest doglebowo i nalistnie. Objawem działania herbicydu jest chloroza liści roślin wrażliwych a następnie zamieranie. Środek działa również w niskich temperaturach. Sprzedawany jako np. preparat Lentipur Flo 500 SC, Opal 500 SC i Tolurex 500 SC. Z klasy jednoliściennych także bardzo dobrze zwalcza tomkę ościstą i wyczyńca polnego. W terminie zimowym jest przeznaczony tylko do zwalczania miotły zbożowej. Wykazuje wysoką skuteczność w zwalczaniu także wyczyńca polnego, tomki ościstej, chabra bławatka, gwiazdnicy pospolitej, jasnoty różowej, komosy białej, niezapominajki polnej, rumianu polnego, tasznika pospolitego i tobołków polnych. Chwasty jednoliścienne są najbardziej wrażliwe na środek od fazy kiełkowania do końca krzewienia, natomiast dwuliścienne od fazy kiełkowania do 6-ciu liści.
Szerszym spektrum zwalczanych gatunków odznaczają się mieszaniny chlorotoluronu z diflufenikanem (np. Snajper 600 SC). Środek ten zwalcza dodatkowo dymnicę pospolitą, marunę bezwonną, bodziszka drobnego, przetacznika polnego i fiołka polnego. Diflufenikat w tej mieszance wydłuża okres działania substancji do 8 tygodni po zabiegu. Wskutek tego niszczone są także chwasty później wschodzące.
Diflufenikan jest substancja czynną o działaniu doglebowym ale zalecana jest także we wszystkich fazach powschodowych, od szpilkowania do końca krzewienia. Hamuje ona biosyntezę barwników roślinnych co prowadzi do odbarwienia roślin wrażliwych.
Należy pamiętać, że diflufenikan ogranicza rozwój miotły zbożowej jednak nie zawsze udaje się ją całkowicie zniszczyć. Warto więc zastosować diflufenikan z innymi skutecznymi względem miotły zbożowej substancjami aktywnymi. Środek ten jest wysoce skuteczny na plantacjach w stosunku do fiołka polnego. Z informacji zawartej w etykiecie zwalcza także przetaczniki, gwiazdnicę pospolitą, tasznik pospolity, jasnotę różową. Substancja czynna diflufenikan np. w środku Flash 500SC jest herbicydem selektywnym o działaniu kontaktowym stosowany nalistnie. Środek po zastosowaniu pozostaje przez dłuższy czas na powierzchni gleby wytwarzając cienką warstwę, która działa kontaktowo na wschodzące młode aktywnie rosnące chwasty.
Diflufenikan występuje z flufenacetem np. w środku Expert 600 SC, Komandos 560 S.C, Kompleks 560 SC, Komplet 560 SC, można również spotkać w mieszaninach trójskładnikowych z substancją czynną chlorotoluron i pendimetalina np. w środku Trinity 590 S.C., z s.cz. mezosulfuron i jodosulfuron metylosodowy np. środek Alister Grande 190 OD. Dodatek adiuwanta do cieczy opryskowej opartej na substancji diflufenikan może spowodować na roślinach uprawnych efekt fototoksyczności.
W odchwaszczaniu zbóż warto skupić się na miotle zbożowej oraz coraz częściej pojawiającym się w uprawach zbożowych wyczyńcu polnym. Wówczas zastosować do jego zwalczania wyższe dawki. Zwalczanie tych chwastów jednoliściennych w okresie jesieni jest ograniczone praktycznie do jednej substancji aktywnej, pinoksadenu. Można je zniszczyć np. preparatem Aron 50 EC, Fraxial 50 EC oraz w mieszankach z substancją czynną florasulam w preparacie np. Axial One 50 EC lub Axial Komplett. Pozostałe środki dopuszczone zarówno do jesiennego zwalczania chwastów jesiennych, jak i dwuliściennych, są również skuteczne, ale ważne, by zastosować je w odpowiednim momencie i raczej w wyższych dawkach.
Inną polecaną substancją czynną stosowaną doglebowo i nalistnie, zalecaną po siewie rośliny uprawnej do 3 liści jest prosulfokarb (np. Boxer 800 EC). Przeznaczona jest do selektywnego zwalczania: gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, jasnota różowa, komosa biała, miotła zbożowa, przytulia czepna, wiechlina roczna, rumianek pospolity.
Substancja czynna metrybuzyna z flufenacetem (np. Expert Met 56 WG) służy do stosowania dolistnego do zwalczania miotły zbożowej w zbożach ozimych. Zwalcza także niektóre gatunki chwastów dwuliściennych jesienią od szpilkowania do fazy trzech liści. Substancja czynna halauksyfen metylu – Arylex w środku GF-2573 może być stosowana jesienią już w fazie szpilkowania zbóż. To związek z grupy regulatorów wzrostu. Działa w różnych warunkach wilgotnościowych powietrza i w szerokim zakresie temperatur. Szybko jest pobierany przez chwasty. Opad deszczu godzinę po oprysku nie zmniejsza jego efektywności działania. Środek zwalcza głównie chwasty dwuliścienne, między innymi przytulię czepna i przetaczniki. Od fazy pierwszego liści do końca krzewienia zastosowana substancja czynna florasulam wraz z halauksyfenem metylu – Arylex w preparecie Quelex który niszczy chwasty dwuliścienne. Środek ten należy stosować w mieszaninie z adiuwantami olejowymi (np. Olejan 85 EC, Olejan Eko) lub z adiuwantami syntetycznymi (np. Atpolan Bio 80 EC, Olbras 88 EC).
Ochrona zbóż ozimych przed zachwaszczeniem przynosi dobre efekty tylko wtedy, kiedy zastosuje się herbicydy odpowiednio dobrane do stanu i stopnia zachwaszczenia łanu. Herbicydy zalecane są w przedziałach dawek. Wysokość dawki związana jest z terminem stosowania, gdyż zależy od zaawansowania fazy rozwojowej chwastów. Należy pamiętać o rotacji substancji aktywnych preparatów chwastobójczych, aby zapobiec odporności agrofagów na stosowane herbicydy. Etykiety herbicydów czasami zawierają informację jaki adiuwant należy zastosować. Przyczynia się on do dokładniejszego pokrycia roślin przez krople, do lepszego ich wnikania do wnętrza komórek, pozwala też na obniżenie dawki herbicydu, co obniża koszty oprysku.
Zabieg warto wykonać w momencie, gdy panują warunki optymalne dla rozwoju roślin. Po aplikacji herbicydu może u rośliny uprawnej wystąpić pewien stres. Dlatego zaniechać stosowania herbicydów jeśli prognozowane są spadki temperatury po dwóch tygodniach od momentu ich aplikacji. Rośliny muszą mieć czas regeneracji po zabiegu. Należy też pamiętać o optymalnych temperaturach skutecznego działania substancji czynnej. Przed zastosowaniem herbicydu należy dobrze rozpoznać siewki chwastów i zapoznać się z historią plantacji aby przewidzieć jakie chwasty mogą jeszcze pojawić się.
